Kredietcrisis treft Nederlandse boer voorlopig niet

Omdat landbouwers producenten zijn van levensmiddelen, is de agrarische sector minder kwetsbaar voor vraaguitval dan bedrijfstakken met luxeproducten. Wel zijn de marktprijzen van landbouwproducten zeer gevoelig voor schommelingen van vraag en aanbod. Maar voorlopig blijft de daling van de vraag naar agrarische producten als gevolg van de kredietcrisis beperkt. Dat meldt het Landbouweconomisch Instituut (LEI), dat in opdracht van het Nederlandse landbouwministerie de gevolgen onderzocht van de financiële crisis.

Mede door de hoge solvabiliteit gaan in de grondgebonden Nederlandse landbouw nauwelijks bedrijven failliet. Ook door de financiële crisis zal dat allicht niet gebeuren, aldus het LEI. De glastuinbouw, de intensieve veehouderij en de visserij zijn de minst solvabele bedrijfstakken. De problemen die een deel van de bedrijven in deze sectoren ondervinden, zijn een gevolg van een opeenstapeling van tegenvallende prijsevoluties, en dus niet van de kredietcrisis.

Het belangrijkste risico dat schuilgaat achter deze crisis is een mogelijke daling van de vraag, waardoor ook de opbrengstprijzen voor landbouwers zouden dalen. Omdat de Nederlandse landbouwsector net zoals die in Vlaanderen sterk op de export georiënteerd is, worden de standvastigheid van exportmarkten en eventuele betalingsmoeilijkheden in een aantal landen nauwlettend in de gaten gehouden. Ook de evolutie van de wisselkoersen kan de markten sterk beïnvloeden.

"Voor een deel kan de prijsdaling van graan en zuivel worden toegeschreven aan de kredietcrisis, maar die is ook het gevolg van een stijgende productie als gevolg van de prijspieken die dit voorjaar nog gehaald werden", schrijft het LEI. Van een dalende vraag naar landbouwproducten valt voorlopig weinig te merken, zelfs niet in de sierteeltsector. "De effecten van de energiecrisis zijn veel dominanter. Hoewel de olieprijzen ruim 100 dollar per vat lager zijn dan vóór de crisis, zijn de aardgasprijzen voor veel glastuinbouwbedrijven nog niet gedaald als gevolg van de contracten die ze afgesloten hebben".

Op korte termijn verwacht het LEI dat de omvang van de landbouwproductie vrijwel onveranderd zal blijven. Bedrijven stellen hun plannen niet makkelijk bij. Een inkrimping van investeringen zou zich op wat langere termijn echter wel kunnen wreken, bijvoorbeeld in de glastuinbouw. Hier kan de combinatie van enkele slechte jaren met de huidige kredietcrisis ongetwijfeld tot klappen leiden, ook bij toeleveranciers. Een verdere opschaling en professionalisering zullen dan het gevolg zijn, luidt het.

In eigen land heeft Boerenbond aangedrongen op preventieve overheidsmaatregelen die een versnelde koude sanering als gevolg van de crisis moeten voorkomen. Concreet vraagt de landbouworganisatie kredietwaarborgen, exportondersteuning, prijzenmonitoring, lastenverlaging en aandacht voor landbouwbedrijven in nood.

Meer informatie: Raakt de kredietcrisis de agrosector?