"Graanprijs mag geen invloed hebben op prijs kunstmest"

Begin augustus voorspelde de Zwitserse bank Crédit Suisse  “normale” kunstmestprijzen voor het komende seizoen ondanks de stijgende graanprijzen. Synagra, de beroepsvereniging van de graanhandel, vreest evenwel dat de prijzen net als in 2008-2009 flink kunnen stijgen. “Hogere graanprijzen mogen voor kunstmestproducenten geen voorwendsel zijn om hun prijzen te verhogen. Kunstmatig schaarste creëren is ongepast”, klinkt het.

Synagra erkent dat de prijzen van stikstof gerelateerd zijn aan vraag en aanbod, aan de energieprijzen en de prijzen van ureum op de wereldmarkt. “Maar wat de impact is van het prijsniveau van de granen op de kostprijs van de stikstofmeststoffen is ons een raadsel”, zegt voorzitter Jean Maertens. “Het kunstmatig creëren van schaarste en de korte termijnpolitiek van de kunstmestproducenten zullen hier niet vreemd aan zijn”, aldus Maertens. “Het beperkt aantal (wereld)marktspelers kan eveneens een verklaring zijn.”

In 2009 heeft Synagra bij de producenten een onderhoud aangevraagd om deze problematiek aan te kaarten. “De kunstmestproducenten weigerden hierop in te gaan en verklaarden dat hun organisatie zich strikt afzijdig houdt van commerciële aspecten. Zij waren van oordeel dat zij noch statutair noch wettelijk konden ingaan op dit verzoek gezien de Belgische en Europese anti-trust wetgeving”, legt Maertens uit.

Volgens de graanhandel is het creëren van een kunstmatige schaarste in kunstmest om overdreven hoge prijzen te genereren “alles behalve redelijk” en “druist het in tegen elke vorm van duurzaam ondernemen en eerlijke handelspraktijken”. Synagra meent dat dit getuigt van een kortzichtige politiek en herinneringen oproept aan de veroordeling van producenten van veevoederfosfaten wegens kartelafspraken.

“Moet op Europees vlak ook niet eens een grondig onderzoek naar de kunstmestproducenten verricht worden”, suggereert Synagra. Begin augustus 2010 berekende Crédit Suisse dat bemesting 19 procent van de totale kosten van akkerbouwers uitmaakt. “Teveel om daar uit financiële overwegingen of aandeelhoudersbelangen onverantwoord mee om te springen”, aldus Synagra.

De organisatie noemt ook dit een aspect van de internationale voedselvoorziening, waar naast eerlijke handelspraktijken ook ethische overwegingen moeten meespelen. “Dat landbouwers meer marge hebben dankzij hogere graanprijzen, kan geen reden zijn om de prijzen van kunstmest te verhogen”, besluit Synagra.