"Biolandbouw mag je niet enkel op opbrengst beoordelen"

Recent verschenen de resultaten van een vergelijking tussen bio en gangbaar in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. "Een landbouwsysteem louter en alleen beoordelen op de opbrengst, is kortzichtig. Een totale beoordeling gaat uit van het volledige systeem", reageert BioForum op de vaststelling dat gangbare landbouw 34 procent meer opbrengt.

Het onderzoek in Nature focust zich vooral op de opbrengst, om dan tot de conclusie te komen dat gangbare landbouw in regel 34 procent meer opbrengst heeft. Op bodems waar jarenlang professioneel biologisch werd geteeld, haalt de bioboer een gemiddelde opbrengst die 13 procent lager is dan die van zijn gangbare collega, aldus de onderzoekers.

BioForum, de ketenorganisatie van de biologische landbouw en voeding, merkt op dat biolandbouw veel meer te bieden heeft dan voedselproductie alleen. "Biolandbouw werkt aan een betere bodemstructuur en waarborgt de bodemvruchtbaarheid op lange termijn." De in Nature geciteerde onderzoekers stellen dan ook vast dat biologische landbouwbodems een beter waterbergend vermogen hebben en dat ze in droge omstandigheden hogere opbrengsten opleveren dan gangbaar. "Met de klimaatverandering voor ogen is dit alvast meegenomen", aldus BioForum.

Biolandbouw stimuleert volgens de ketenorganisatie de biodiversiteit. "Bio werkt zo weinig mogelijk met niet‐hernieuwbare en milieubelastende inputs. Een bioboer gebruikt geen kunstmest of chemisch‐synthetische bestrijdingsmiddelen. Dit alles maakt dat landbouw ook op langere termijn houdbaar blijft." Wie toch wil focussen op opbrengst, moet om een correct zicht op de feiten te krijgen, de opbrengst in relatie brengen met de kosten voor externe inputs als fosfor en energie, alsnog BioForum. Deze worden steeds duurder, en de verwachting is dat deze prijzen als gevolg van schaarste globaal nog verder zullen stijgen.

"De oplossing voor het wereldvoedselvraagstuk ligt trouwens niet éénzijdig bij productieverhoging, maar vooral bij evenwichtige verdeling, bestaanszekerheid voor de boer, het tegengaan van verliezen in de hele keten en gedragsverandering van de consument", meent BioForum. In de Westerse landen komt gemiddeld 30 procent van het voedsel in de vuilinisbak terecht. "Bovendien is er een te hoge consumptie van vlees. Het voedingspatroon in het Westen levert een stevige bijdrage aan obesitas en tal van welvaartsziekten."

De onderzoekers stellen verder dat de opbrengsten van bio sterker afhankelijk zijn van kennis en goed landbouwmanagement. Kennisontwikkeling‐ en verspreiding is dan ook cruciaal in bio. "Daar knelt het schoentje", aldus BioForum, "want er is te weinig onderzoek op het terrein op vlak van agro‐ecologische landbouwmethodes."

Het praktijkonderzoek is volgens de belangenorganisatie van de bioboeren nog steeds teveel gefocust op hoog technologische agro‐industriële landbouw. BioForum vraagt om de investeringen in agro‐ecologisch en participatief onderzoek significant te laten toenemen zodat de lange termijnuitdagingen op vlak van voedselzekerheid, biodiversiteit, klimaatverandering, uitputting van grondstoffen en bodemerosie aangepakt kunnen worden.