AVEVE en Milcobel in EU-top 100 van landbouwcoöperaties

In de lijst van de 100 grootste Europese landbouwcoöperaties, gepubliceerd door de Nationale Coöperatieve Raad voor land- en tuinbouw in Nederland, staan 33 zuivelverwerkers. De meeste grote coöperaties hebben Frankrijk (29), Duitsland (15) en Nederland (11) als uitvalsbasis. Twee Belgische firma's duiken op in de top 100: toeleverancier AVEVE op stek 52 en zeven plaatsen verder zuivelverwerker Milcobel.

In de lijst van de 100 grootste landbouwcoöperaties laat België wat aantal coöperaties en hun omzetaandeel betreft, enkel Polen, Oostenrijk en Portugal achter zich. Frankrijk blijkt een sterk coöperatief geïnspireerd land. Het neemt met 29 landbouwcoöperaties maar liefst een kwart van de totale omzet van de 100 toppers voor zijn rekening. Na Frankrijk volgt Duitsland met 15 coöperaties en een omzetaandeel van 19 procent. Op de derde stek staat Nederland met 11 coöperaties die samen 18 procent van de totale omzet van de top 100 realiseren.

Zowel qua aantal coöperaties (33) als qua omzetaandeel (28%) steekt de zuivelsector er met kop en schouders bovenuit. Met de afschaffing van de melkquota in het vooruitzicht realiseren de zuivelverwerkers bovendien prima groeicijfers. De grootste zuivelverwerkers in de lijst zijn het Nederlandse FrieslandCampina (9,6 miljard euro omzet, +7%), het Deense Arla Foods (7,4 miljard euro, +12%), het Duitse DMK (4,2 miljard euro, -6%) en het Franse Sodiaal (4 miljard euro, +62%). Het Belgische Milcobel wordt op stek 59 genoteerd met een omzet van van 820 miljoen euro (+9%).

De aan- en verkoopcoöperaties maken met gemiddeld ruim drie miljard euro omzet de grootste firma's in de lijst uit. Het gaat om 15 bedrijven die samen een omzetaandeel van 23 procent hebben. De grote spelers situeren zich vooral in Duitsland, met name BayWa (7,9 miljard euro) en Agravis (6,5 miljard euro). Franse boeren kopen en leveren vaak bij InVivo (6,1 miljard euro). Het Nederlandse ForFarmers valt met 5,2 miljard euro omzet net buiten de top tien. Het wordt twee plaatsen voorafgegaan door het Deense DLG dat in dezelfde business actief is.

AVEVE krijgt plaats 52 in de lijst op basis van een omzet van 1,01 miljard euro (+9% in boekjaar 2010). In de toelichting luidt het dat de Belgische aan- en verkoopcoöperatie thuishoort in het lijstje "complexe gevallen" omdat het geen echte coöperatie is, maar eigendom van Boerenbond en wat dat betreft gelijkend op VION met de Nederlandse landbouworganisatie ZLTO als eigenaar.

De akkerbouwcoöperaties tonen zich sterk in de lijst met als voornaamste exponent de Duitse suikergroep SüdZucker waar onder meer de Tiense Suikerraffinaderij deel van uitmaakt. "Ook de coöperaties in de vleessector tellen nog steeds serieus mee, ofschoon het aantal 'zuivere' coöperaties in deze sector duidelijk afneemt", schrijft coöperatiespecialist Onno van Bekkum die de lijst opstelde. Coöperatief ondernemen, blijkt in de vleesindustrie geen eenvoudige opgave maar het Nederlandse VION Food en het Deense Danish Crown staan met een omzet van 8,9 en 7 miljard euro wel op de plekken twee en vijf.

Tuinbouwcoöperaties zijn naar verluidt groot in aantal, maar meestal klein in omvang. Met een omzet van 4,1 miljard euro is het Nederlandse FloraHolland op stek 15 de uitzondering op de regel. Bijna 20 plaatsen verder volgen de tuinbouwcoöperaties Coforta/The Greenery (Nederland) en Landgard (Duitsland) met elk ongeveer 1,8 miljard euro omzet.

Meer info: European Agribusiness Cooperative Top 100 & De economische betekenis van de coöperatie