1 op 4 bosbomen is beschadigd

Jaarlijks wordt er in Vlaanderen een 'bosvitaliteitsindex' opgesteld. “Dit is een visuele beoordeling waarbij de bosonderzoeker de boomkronen bestudeert met de verrekijker”, legt Geert Sioen van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) uit. “Om de gezondheid van een boom te bepalen, zijn er veel mogelijkheden, waarvan de bosvitaliteitsindex één van de beoordelingen is waarmee men de boskwaliteit vastlegt.” Bij zo'n index komt geen labo-onderzoek te pas, enkel de simpele logica: als een boom gezond is, heeft hij veel bladeren of naalden. En veel beschadigde bomen in een bos is een indicatie van een weinig evenwichtig bosecosysteem.

Bomen die meer dan een kwart van hun bladeren of naalden verloren hebben, worden als beschadigd beschouwd. Vorig jaar was 26,6 procent van de bomen beschadigd. Dit blijkt het hoogste percentage te zijn sinds 1995, toen was 33,2 procent beschadigd. De Corsicaanse den en zomereik waren de meest beschadigde boomsoorten in 2022, met respectievelijk 39 procent en 36 procent beschadigde bomen. Ook het aandeel beschadigde beuk is hoog (27%).

Droogte en storm

Omdat deze beoordeling puur op het zicht gebeurt, kunnen ook enkel visuele oorzaken aangewezen worden voor de beschadigingen. Twee daarvan zijn de droogte en de stormen in 2022. “Bij de langdurige droogteperiode vorig jaar zagen we bij veel boomsoorten vroegtijdig bladverlies en blad- en naaldverkleuring”, zegt Sioen. “Vorig jaar zagen we ook veel stormschade die een slechtere kroontoestand veroorzaakte.”

Sommige bomen zijn rapper beschadigd dan andere bomen. “Elke boomsoort heeft zijn eigen eigenschappen, waardoor sommigen kunnen beter tegen droogte dan anderen", aldus Sioen. Kijk naar de beuk en de fijnspar, deze bomen hebben geen zo’n diepgaande wortels waardoor ze in de problemen geraken bij droogte.” Maar ook de bodem en standplaats van de bomen spelen mee in de weerbaarheid tegen stress. "Een boom in een bos is weerbaarder tegen droogte en stormen dan een alleenstaande boom.”