Zakje van 5 kilo aardappelen blijkt nog te groot

De Belg koopt nog vaak verse aardappelen, maar het volume per aankoop daalde sterk in de loop der jaren. Landbouwers die aardappelen op de hoeve verkopen, merken dat aan hun verpakkingen die steeds kleiner worden. Alleen de oudere generatie kiest nog grote zakken van 10 of 25 kilo. Promotieorgaan VLAM kan dat onderbouwen met de GfK-cijfers van het thuisverbruik. In 2018 daalde het volume per aankoop opnieuw met 100 gram om uit te komen op 4 kilo en een jaartotaal van 21,7 kilo per Belg. Dat is bijna 5 procent minder dan in 2017. Vlamingen kopen meer ongeschilde verse aardappelen dan Walen en Brusselaars. Haast alle Belgen blijven wel fervente aardappeleters want pasta, rijst en andere maaltijdbegeleiders halen bijlange niet dezelfde eetfrequentie.

Van alle maaltijdbegeleiders komt de aardappel nog steeds het vaakst op tafel in de Belgische keuken. Gekookte aardappelen zijn daarbij de meest gebruikte bereidingsvorm. Gemiddeld eten we 3,7 keer per week aardappelen, waarvan 0,7 keer gefrituurd. Ruim negen op tien gezinnen in ons land kopen verse aardappelen. De aankoopfrequentie bleef de voorbije jaren relatief stabiel, maar het volume per aankoop daalde sterk. Dat zie je aan de steeds kleinere verpakkingen in supermarkten en bij hoeveverkopers, en het blijkt ook duidelijk uit de cijfers die marktonderzoeksbureau GfK Belgium vergaarde in opdracht van VLAM. In 2014 bedroeg de gemiddelde aankoophoeveelheid nog 4,7 kilo. Ondertussen is dat gedaald naar 4 kilo.

In 2018 ging het thuisverbruik van aardappelen verder achteruit, waarbij niet alleen het volume per aankoop daalde maar deze keer ook de aankoopfrequentie, van 14,1 naar 13,6 keer. Samen resulteert dat volgens VLAM in een thuisverbruik van verse aardappelen van 21,7 kilo per Belg (-4,7% t.o.v. 2017). De gemiddelde prijs van aardappelen bleef vorig jaar stabiel op net geen euro per kilo zodat de Belg ook minder besteedde aan aardappelen: 21,5 euro. In Vlaanderen ligt het thuisverbruik van verse aardappelen met 23,1 kilo per capita hoger dan in Wallonië (20,4 kilo) en Brussel (18,1 kilo). Ook qua leeftijd noteert VLAM grote verschillen: 65-plussers consumeren thuis dubbel zoveel aardappelen (29,6 kilo) als dertigers.

Het promotieorgaan verklaart de daling in het thuisverbruik door de wens van de consument om gevarieerd te eten. Er komen dus vaker andere maaltijdbegeleiders op ons bord: pasta (1,1 keer per week), rijst (0,6 keer) en eerder uitzonderlijk ook ‘nieuwigheden’ zoals quinoa en couscous. Met een eetfrequentie van 3,7 keer per week blijven aardappelen de eerste keuze. Typisch aan (gekookte) aardappelen is dat ze vooral thuis gegeten worden. Uitzondering zijn frietjes, die maar in de helft van de gevallen thuis gegeten worden en ook in dat geval vaak van de frituur komen.

Belgen kopen hun aardappelen vooral in de grote supermarkten. Het aandeel van groentewinkels en hoeveverkoop blijft verder dalen. De variëteit Bintje verliest terrein aan allerlei minder gekende aardappelrassen. “De kennis daaromtrent is wel beperkt bij de consument. Meestal kan men maar één of twee aardappelrassen benoemen. Bintje blijft veruit de meest gekende, gevolgd door Nicola en Charlotte”, merkt VLAM op.  De keuze tussen bloemig of vastkokend is voor de consument belangrijker dan de keuze van de variëteit. Een zakje van 5 kilo blijft het populairst, gevolgd door de nog kleinere verpakkingen.