WTO-onderhandelingen in stroomversnelling

De WTO wil de onderhandelingsronde opgestart in Doha eind 2001 afronden tegen einde 2006. In praktijk wil dit zeggen dat er een politiek akkoord moet zijn tegen de vergadering van midden december 2005 in Hongkong. Daarna volgt enkel nog een (complexe) technische uitwerking. Eind vorige week hebben de ministers van Handel van de belangrijkste WTO-lidstaten vergaderd in Kenia. De violen zijn er voldoende op elkaar afgestemd om nu een strak onderhandelingstempo te kunnen aanhouden tot einde dit jaar.

Inhoudelijk wordt stilaan duidelijk welke richting 'Doha' uitgaat. Wat het luik 'landbouw' betreft zijn de VS en Europa bereid tot toegevingen inzake het verminderen van steun aan de boeren, zeker bij export. Dit is in het voordeel van grote landbouwlanden, als Brazilië. Van Brazilië verwacht Europa dat het meer toegevingen doet aan arme ontwikkelingslanden, met name om de Braziliaanse grenzen meer open te stellen. Volgens Europa hebben de rijke landen al veel gedaan voor de arme landen. Nu is het aan de middengroep om de arme landen tegemoet te komen. "Zuid-Zuid-handel zal de komende jaren steeds belangrijker worden", aldus Europese onderhandelaars.

Wat betreft de vrijhandel in diensten, zijn de resultaten tot nog toe minimaal, opnieuw tot Europees ongenoegen. De komende maanden moet hier verandering in komen. Ook voor bijvoorbeeld India is dit zeer belangrijk, gezien de grote ambities inzake ICT-dienstverlening in dat land. Wat textiel betreft, zijn wereldwijd de ambities om de importtarieven verder te verlagen, geslonken. Veel landen vrezen nu al de Chinese invasie, na de opheffing van alle importquota sinds 1 januari.

De Europese Commissie behoudt echter een positieve houding tegenover China. Dat land heeft -naar aanleiding van zijn WTO-toetreding drie jaar geleden- zijn grenzen al veel meer opengesteld dan andere landen uit de middengroep zoals Brazilië, India of Egypte.

De Doha-ontwikkelingsronde heeft speciale aandacht voor de noden van de ontwikkelingslanden. Naast technische bijstand komen er concrete handelsvoordelen. Zo moeten zij meer protectionisme behouden dan andere landen. Bovendien krijgen ze makkelijker toegang tot de markt van andere landen.

Midden dit jaar moeten de WTO-lidstaten een nieuwe directeur-generaal aanduiden voor de organisatie. Bij de vorige aanstelling, zes jaar geleden, was dit aanleiding voor een maandenlang bitter gevecht. Europese waarnemers gaan er nu echter van uit dat de aanstelling nu het onderhandelingstempo niet zal beknotten, omdat er nu regels bestaan in verband met dergelijke aanstelling.