Weyts pakt uit met nieuwe dierenwelzijnsregel voor kalkoenen, maar die zorgen voor wrevel bij de sector
nieuwsVlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) legt net voor de feestdagen nieuwe dierenwelzijnsmaatregelen op voor de kalkoenhouderij. Er komt een wettelijk kader met onder meer een maximaal aantal dieren per vierkante meter en regels over onder meer ventilatie, daglicht en verzorging. Een vorige hervorming sneuvelde bij de Raad van State. Landsbond Pluimvee zal samen met de kalkoenhouders evalueren of de nieuwe bepalingen werkbaar zijn en daadwerkelijk tot beter dierenwelzijn leiden: “Indien dit niet het geval blijkt, behouden wij ons het recht voor om opnieuw juridische stappen te ondernemen.”
In een persbericht zegt Ben Weyts dat de nieuwe normen nodig zijn om bescherming te bieden voor de 1,2 miljoen kalkoenen die er in Vlaanderen worden gekweekt. "Ook dieren die gehouden worden achter muren en gesloten deuren verdienen bescherming", zegt de minister. Hij wijst erop dat er tot nu geen regels waren specifiek op maat van kalkoenen.
Ook was er nergens structureel toezicht op hun toestand. Daar brengt hij nu verandering in met een detectiesysteem in de slachthuizen. "Wanneer blijkt dat te veel dieren uit een bedrijf letsels hebben aan hun poten, dan wordt er opgetreden tegen dat bedrijf. Er zal ook voor het eerst toegekeken worden op de groeisnelheid van kalkoenen", aldus de minister.
Letsels aan de poten
Bovendien komt er nieuw een wettelijk kader voor het houden van kalkoenen. Het maximaal aantal kalkoenen per vierkante meter wordt ingeperkt met duidelijke normen die ook verschillen tussen leeftijdscategorieën: als de dieren iets ouder zijn (en dus groter), dan moeten ze met minder gehouden worden op dezelfde vierkante meter. Er worden voor het eerst ook richtlijnen geïntroduceerd voor het minimaal aantal uren licht per dag, de ventilatie, het geluidsniveau, de zitmogelijkheden, de drink- en watervoorzieningen en het strooisel in de stallen. De kalkoenen moeten minimaal twee keer per dag gecontroleerd worden. Zieke of gewonde kalkoenen moeten afgezonderd worden in een ziekenboeg.
Vlaanderen telt momenteel 28 kalkoenbedrijven. De dieren worden in Vlaanderen niet in kooien gehouden, maar in stallen. Volgens Weyts is er soms sprake van overbezetting en gezondheidsproblemen: "99 procent van de hennen en 90 procent van de hanen kampt bijvoorbeeld met letsels aan de poten, die kunnen ontstaan als de dieren te dicht op elkaar gepakt zitten."
Gelijk voor de wet
Weyts probeerde eerder al nieuwe maatregelen te introduceren. De Raad van State gaf hem bij een vorige poging ongelijk, onder meer omdat de nieuwe normen toen enkel zouden gelden voor grotere bedrijven met meer dan 200 kalkoenen. De Raad oordeelde dat het gelijkheidsbeginsel zo geschonden werd. De zaak was aanhangig gemaakt door Landsbond Pluimvee, dat er ook op wees hoe strengere Vlaamse regelgeving de concurrentiekracht tegenover Europese kalkoenhouders zou ondergraven.
Weyts heeft nu een nieuw pakket maatregelen klaar, zonder onderscheid tussen kleine en grotere kwekers: alle bedrijven zullen moeten voldoen aan de nieuwe normen.
De meeste maatregelen zullen ingaan op 1 januari 2027. Enkel voor het verbouwen van bestaande stallen om meer licht binnen te laten via het dak of via de muren krijgen bedrijven een overgangsperiode van vijf jaar. Weyts spreekt wel aan een toegift aan de sector, in de zin dat er naast het handmatig vangen van dieren nu ook toelating zal zijn om vangmachines te gebruiken.
Sector reageert: "Onzekerheid zonder wetenschappelijke basis"
De pluimveesector heeft echter niet het gevoel dat zijn inspraak van tel was. “Hoewel Landsbond Pluimvee door de minister werd gehoord, werd er initieel slechts beperkt rekening gehouden met de ingebrachte sectorexpertise”, zegt woordvoerder Martijn Chombaere van Landsbond Pluimvee. “Dierenwelzijn is een belangrijk aandachtspunt, ook voor onze sector. Het is echter onjuist om te suggereren dat de kalkoenhouderij vandaag een soort “Wild West” zou zijn. Kalkoenhouders moeten nu al voldoen aan strikte lastenboeken en worden regelmatig gecontroleerd.”
De vraag rijst waarom Vlaanderen nu al regionale regels invoert, terwijl dit ertoe kan leiden dat kalkoenhouders hun stallen opnieuw moeten aanpassen wanneer Europa nadien andere accenten legt
Landsbond Pluimvee vraagt zich vooral af waarom Vlaanderen aan de vooravond van nieuwe Europese regelgeving plots een eigen set regels invoert. “Al enkele jaren geleden had de Europese Commissie aan de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) de opdracht gegeven om tegen 31 december 2025 een technisch rapport en wetenschappelijk advies op te stellen over het welzijn van kalkoenen in de veehouderij”, zegt Chombaere. “Op basis van dat advies zal de Commissie geharmoniseerde Europese regelgeving uitwerken. Er komt dus binnen afzienbare tijd een wetenschappelijk onderbouwd Europees kader.”
“De vraag rijst dan ook waarom Vlaanderen nu al regionale regels invoert zonder die wetenschappelijke basis, terwijl dit ertoe kan leiden dat kalkoenhouders hun stallen opnieuw moeten aanpassen wanneer Europa nadien andere accenten legt”, zegt Chombaere. “Voor de sector voelt dit aan alsof men een speelbal is in een flipperkast."
Gaat het welzijn er effectief op vooruit?
Landsbond Pluimvee zegt samen met de kalkoenhouders grondig te evalueren of de nieuwe bepalingen werkbaar zijn en daadwerkelijk tot beter dierenwelzijn leiden. “Indien dit niet het geval blijkt, behouden wij ons het recht voor om opnieuw juridische stappen te ondernemen”, zegt Chombaere. “Wij vrezen dat bepaalde voorgestelde maatregelen, zoals het verplicht voorzien van plateaus, net kunnen resulteren in een verslechtering van het dierenwelzijn, onder meer door een verhoogd risico op borstbeen- en vleugelbreuken en het ontstaan van borstblaren.”
Regelgeving had vanuit het perspectief van het dier moeten worden opgebouwd, op basis van wetenschappelijke inzichten, en niet op basis van wat men dénkt dat nodig is
Als de nieuwe regels ertoe leiden het welzijn van de kalkoenen er net op achteruitgaat, is dat voor de Landsbond onaanvaardbaar. “Regelgeving had vanuit het perspectief van het dier moeten worden opgebouwd, op basis van wetenschappelijke inzichten, en niet op basis van wat men dénkt dat nodig is”, aldus Chombaere.
Bron: Eigen berichtgeving