Watertekorten in de bodem nog steeds niet aangevuld

Deze periode is normaal gezien de natste van het jaar. En hoewel er in de maanden oktober en december een normale hoeveelheid neerslag viel, was november veel te droog. In het oosten van Vlaanderen viel er maar 31,5 mm regen, in de rest van Vlaanderen 41,7 mm. Terwijl dat normaal 76,4 mm zou moeten zijn. En dat is te merken aan de grondwaterstand: bij de laatste metingen, begin december, bleek dat op 85 procent van de meetplaatsen het grondwater op een laag tot zeer laag peil stond en dat we met een chronisch probleem zitten.

Zelfde problemen als vorig jaar

“De kans is klein dat de tekorten nog voor de zomer worden weggewerkt”, zegt Katrien Smet van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). En dan worden we geconfronteerd met dezelfde problemen als vorig jaar. Landbouwers zullen niet langer water mogen oppompen om hun akkers te besproeien en hun vee te laten drinken en ook de drinkwatervoorziening kan in gevaar komen.

“Een deel van de oplossing ligt bij onszelf”, zegt Katrien Smet. “We moeten in de eerste plaats spaarzamer omgaan met ons water. Door verhardingen zoals opritten en terrassen aan te leggen, loopt nog te veel water naar het riool in plaats van dat het in de grond kan dringen. Vang ook zo veel mogelijk regenwater op in je regenwaterput en gebruik dat om je tuin te sproeien, je auto te wassen of het toilet te spoelen.”

“Op droge en hete dagen kan de vraag naar kraantjeswater tot 50 procent hoger zijn”, zegt professor Marijke Huysmans, experte in grondwaterhydrologie en verbonden aan de VUB en de KU Leuven. Bovendien ligt de concentratie aan schadelijke stoffen die in het grondwater terechtkomen hoger dan normaal, omdat ze onvoldoende verdund worden. “Het dalende vochtgehalte in de bodem kan ook barsten en scheuren in woningen veroorzaken”, waarschuwt Huysmans nog. De professor adviseerde de Vlaamse regering bij de opmaak van de Blue Deal, een groot actieplan waarmee minister van Omgeving Demir de toenemende droogte gaat aanpakken.

Blue Deal-projecten gaan van start

Op voorstel van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir keurde de Vlaamse Regering 69 lokale projecten goed om de gevolgen en de impact van de droogte te lijf te gaan. Zo krijgt landbouwer Wim Bossaert een subsidie van 413.407 euro om de droogte te lijf gaan. “Op het bedrijf zal de effluentstroom van de mestverwerkingsinstallatie verregaand gezuiverd worden”, legt hij uit. “Twee aangrenzende tuinbouwbedrijven zullen ook van het water kunnen profiteren.”

Jaarlijks zal dit ongeveer 17.000 kubieke meter water opleveren van voldoende kwaliteit voor gebruik in land- en tuinbouw. “De helft van het gewonnen water zal gebruikt worden voor het brijvoer van 3.500 varkens en als irrigatiewater voor de contractteelt van ons gemengd landbouwbedrijf dat de mestverwerkingsinstallatie in beheer heeft”, legt Wim uit.

De andere helft van het water wordt via leidingen ter beschikking gesteld aan twee aangrenzende tuinbouwbedrijven. “Om het water te transporteren, wordt een ondergrondse waterleiding, een corridor, aangelegd”, vertelt Wim. Minister Demir maakte daarvoor 413.407 euro vrij. Zo worden ‘wielen van de weg gehouden’.