Vrije uitloopeieren niet langer afgewaardeerd na ophokken
Vrije uitloopeieren behouden voortaan hun status bij een ophokplicht als gevolg van een uitbraak van de vogelgriep. Na lang aandringen van verschillende lobbygroepen heeft de Europese Commissie de handelsnormen voor eieren eind vorige week aangepast. Voorheen verviel de status van 'vrije uitloop' na 16 weken ophokplicht en werden de eieren afgewaardeerd naar scharreleieren met lagere prijzen als gevolg.
Van 5 oktober 2022 tot 10 juni 2023 gold er een ophokplicht voor de Vlaamse pluimveehouders met vrije uitloop. De maatregel werd door het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) in leven geroepen en is bedoeld om kippen, kalkoenen en ander pluimvee te beschermen tegen de vogelgriep die veelal door wilde vogels wordt overgedragen. Na een ophokperiode van 16 weken werden de eieren van kippen met vrije uitloop afgewaardeerd naar een andere klasse met een slechtere verloning tot gevolg.
“Wij hebben ons altijd verzet tegen deze afwaardering omdat kippenhouders door de overheid verplicht worden deze maatregelen te nemen ten gunste van het dierenwelzijn. Ze kunnen er zelf niets aan doen, maar raken wel een deel van hun inkomsten kwijt”, vertelt Martijn Chombaere, beleidsmedewerker van Landsbond Pluimvee. De belangenvertegenwoordiger is dan ook tevreden met het besluit van de Europese Commissie.
Vrije uitloop eieren duurder
Pluimveehouder Heidi Popelier uit het West-Vlaamse Pittem reageert eveneens opgelucht. Het afwaarderen van de eieren was al langer een doorn in het oog van de kippenhouders met vrije uitloop. “Onze kippen lopen op grond die we niet meer kunnen inzetten voor productie. Alleen al hierdoor zijn onze eieren duurder dan bij de scharrelkippen die altijd binnenbleven”, duidt Popelier. Naast de niet-productieve grond en de onderhoudskosten van de omheining hebben pluimveehouders van vrije uitloopkippen ook een iets lagere productie per opgezette kip en een hoger uitval door ziekteproblematiek. Ook hebben ze een groter vogelgrieprisico omdat de kippen in open lucht makkelijker met wilde vogels in aanraking komen.
Naast de prijsterugval ziet de kippenhoudster ook een arbeidsverlichting in de nieuwe maatregel van de Commissie. “Voordien moesten we na 16 weken manueel een sticker op onze dozen plakken met daarop een QR-code. Via de QR code kwam de consument op een website van de overheid waarop uitgelegd werd dat onze kippen door de vogelgriep opgehokt moesten worden. De verplichting om deze sticker te plakken, zal vermoedelijk ook vervallen”, legt ze uit.
Het familiebedrijf van Popelier behoorde in 1996 tot de eerste Vlaamse bedrijven met vrije uitloop. Volgens statistieken uit 2022, die door de Landsbond Pluimvee ter beschikking gesteld is aan VILT, heeft 14,2 procent van de 10,9 miljoen legkippen in Vlaanderen inmiddels de vrije uitloop status. 6,5 procent van de kippen wordt onder het biolabel gehouden en heeft eveneens vrije uitloop. 42,3 procent van de Vlaamse kippen is een scharrelkip en 37 procent wordt gehuisvest in verrijkte kooien.
0
Huisvesting met vrije uitloop
0
Huisvesting volgens biologisch label
0
Huisvesting in verrijkte kooi
0
Huisvesting scharrelkippen
Eieren onderverdeeld in vier klassen
Binnen de pluimveehouderij is er al jaren ongenoegen over de afwaardering van de eieren van vrije-uitloopkippen na een ophokplicht. Daarbij was er altijd een ander element van onrechtvaardigheid. De eieren van biologische kippen, die altijd vrije uitloop hebben, werden na een ophokperiode van 16 weken namelijk niet afgewaardeerd.
De huisvesting van kippen vertaalt zich in verschillende klassen voor eieren die in de verkoop hun eigen prijs hebben. De eieren van biologische kippen hebben het klasse 0-label, die van kippen met vrije uitloop het klasse-1 label, de eieren van scharrelkippen hebben het klasse-2 label en de eieren van kippen uit verrijkte kooien krijgen een klasse-3 label. Deze laatste eieren worden niet meer in de retail verkocht, maar zijn bedoeld voor de industrie.
Vorig jaar namen de eierprijzen een behoorlijke vlucht omdat het aanbod beperkt was door de vele uitbraken van vogelgriep. Vooral de scharrelprijzen stegen sterk, terwijl de klasse-0 en klasse-1 eieren minder sterk in prijs stegen. “Toch is er nog een behoorlijk prijsverschil”, klinkt het bij Landsbond Pluimvee die er moeilijk een getal op kan plakken. “De prijs is onder andere sterk afhankelijk van het contract tussen pluimveehouder en afnemer.”
Sector houdt adem in voor nieuwe uitbraken vogelgriep
De Europese beslissing lijkt op een juist moment te komen voor de Vlaamse en ook Nederlandse kippenhouderij. Bij onze noorderburen is er vorige week een uitbraak van het vogelgriepvirus vastgesteld bij een bedrijf in Renswoude en geldt een ophokplicht voor bedrijven in de buurt. Ook Vlaamse bedrijven houden hun adem in. “Het is weer bang afwachten tot het lente wordt en de wilde vogels wegtrekken”, zegt Popelier die de voorbije drie jaar de druk van volgelgriep aanzienlijk zag toenemen.
Het afschaffen van de statusverlies na 16 weken ophokken, is niet het enige positieve nieuws voor de pluimveehouderij. Zo staat de EU voortaan ook toe dat de vrije uitloopruimte van pluimvee voor meerdere doeleinden kan worden gebruikt, bijvoorbeeld het plaatsen van zonnepanelen, zolang het de kippen niet hindert. “Een win-win-situatie: energievoordeel plus beschutting voor de kippen die echte schaduwdieren zijn”, besluit Chomaere.
Bron: Eigen berichtgeving
