Voor het eerst behalen Belgische boeren ISO-milieunorm

Achttien landbouwers ontvangen ISO14001-certificaten omdat zij een milieuzorgsysteem hebben opgezet op hun bedrijf. Zij zijn de eerste Belgische boeren die een internationale milieunorm behalen en daarom krijgen zij het certificaat op de landbouwbeurs van Libramont die vrijdag van start gaat. De ISO-norm voor milieumanagement is de kers op de taart na een intensief begeleidingstraject.

Een groep Vlaamse en Waalse land- en tuinbouwers ging twee jaar geleden aan de slag om te werken rond milieu en duurzaamheid. De Vlaamse land- en tuinbouwers zijn verenigd onder de naam Beloftevol Boeren en worden begeleid door het West-Vlaamse onderzoekscentrum Inagro. De collega’s over de taalgrens kregen de naam Terr’Avenir Wallonie en kunnen steunen op de expertise van onder meer CRA-W. Dit Vlaams-Waalse initiatief ging trouwens niet onopgemerkt voorbij. In 2011 kreeg de vereniging al de professionele prijs van het Phytofar Instituut.

Verschillende sectoren zijn vertegenwoordigd in deze groep: akkerbouw, melkvee, fruitteelt, tuinbouw en sierteelt. “Iedereen kan immers van elkaar bijleren, ook over de sectoren heen”, legt Inagro uit. De ambitie van de deelnemers werd concreet vertaald in het behalen van ISO14001, een internationaal erkende norm voor milieumanagement waarin continue verbetering centraal staat. Dat was de start van een begeleidingstraject van twee jaar waarbij hun hele bedrijfsvoering onder de loep én onder handen werd genomen.

Er wordt gewerkt in een cyclus die telkens opnieuw herhaald wordt. Die cyclus bestaat onder meer uit een milieuanalyse van de activiteiten op het bedrijf, een actieplan met prioriteiten voor de grootste milieurisico’s en opleidingen die de plannen van landbouwers ondersteunen. Na de milieuwetgevingscheck, een interne audit en het opmaken van de balans door de deelnemers, volgt de externe audit door een onafhankelijke certificeringsinstelling.

De motivaties voor het behalen van dit ISO-certificaat waren heel divers. De ene bedrijfsleider wil zijn bedrijf tot in de puntjes in orde hebben voor de zoon het overneemt, de andere wil zijn jarenlange inspanningen beloond zien met een gerenommeerd certificaat en nog anderen vinden het een uitdaging om op een gestructureerde manier de bedrijfsvoering steeds efficiënter te maken.

Allemaal vinden ze het belangrijk om te weten waar ze staan met hun bedrijfsvoering, om zich zelfzeker te voelen en om tot een groep enthousiaste collega’s te behoren. Het eigenlijke certificaat vormt een mooie boodschap naar de buitenwereld: "Wij integreren de zorg voor het milieu in onze bedrijfsvoering en kunnen het ook bewijzen".

De methode is ontwikkeld in Frankrijk door studiebureau PeriG in samenwerking met Terr'Avenir, een vereniging van landbouwers uit Picardië. Zij voelden tien jaar geleden al de nood om zelf milieu-initiatieven te nemen en niet te wachten tot het hen opgelegd werd. De voorbije drie jaar werd de werkwijze aangepast aan Vlaanderen en Wallonië. Het behalen van dit certificaat is geen eenmalige actie, maar een continu proces op lange termijn.