VMM gaat strijd aan met Chinese wolhandkrabben
De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) is samen met enkele partners uit België, Frankrijk, Duitsland en Zweden een nieuw project gestart om de populatie van wolhandkrabben, een invasieve uitheemse soort, in de Europese rivieren aanzienlijk te verminderen. Naast economische schade, richten de krabben namelijk ook veel schade aan de ecologische toestand van onze rivieren aan.
De Chinese wolhandkrab is door internationale handel vanuit Azië hier geraakt, via het ballastwater van de schepen. Toen de soort in 1912 voor het eerst werd waargenomen in de Aller, een rivier in Noord-Duitsland, verwachtten maar weinigen dat de vreemde, harige krabbensoort zich zo massaal zou verspreiden. Meer dan een eeuw later is het glashelder: de soort is nu met duizenden tegelijk te vinden in bijna elke rivier en sloot langs de kusten van de Noordzee, van Noord-Frankrijk tot Zuid-Scandinavië. Daarom is de soort toegevoegd aan de lijst van de 100 gevaarlijkste invasieve soorten ter wereld van de International Union for Conservation of Nature (IUCN).
Acht instituten hebben nu hun krachten gebundeld om strategieën te ontwikkelen om de wolhandkrabben terug te dringen. Dat gebeurt via het door de EU gefinancierde Interreg Noordzeeproject ‘Clancy’.
Vlaamse vallen
Als onderdeel van het project zal een in Vlaanderen ontwikkelde val internationaal getest worden. Het is bewezen dat dit model de meeste krabben vangt. Men zal een sleuf installeren op de bodem van de waterloop. De sleuf is ontworpen zodat wanneer een krab erin valt, ze er niet meer uit kan klimmen. Hierdoor kruipen de krabben automatisch langs buizen die naar kooien op de oever leiden, die gemakkelijk gecontroleerd en geleegd kunnen worden. "Dankzij dit ontwerp werkt de fuik vrijwel zonder bijvangst, aangezien alle dieren die kunnen zwemmen uit het kanaal kunnen ontsnappen en alleen de wolhandkrab wordt gevangen", legt projectmedewerker Paul van Loon van de VMM uit. "Zo werden er in slechts één val in vier jaar tijd ruwweg 2,5 miljoen krabben gevangen in Grobbendonk.
Het testen van de fuik op verschillende locaties is een belangrijke eerste stap. Tegelijkertijd worden waardevolle gegevens verzameld over de omvang van de populatie wolhandkrabben en de onderlinge relaties van deze diersoort. Alle resultaten zullen vervolgens bijdragen aan een strategie voor heel Europa om de wolhandkrab effectief te bestrijden.
Beoogd resultaat
"Het enorme aantal krabben dat langs de rivieren trekt is een enorm probleem", zegt Bastien Chouquet, milieu-ingenieur bij de Franse projectpartner. "Hoewel niemand precies weet hoeveel het er zijn, geven verschillende bronnen aan dat het om enkele miljoenen gaat. We kunnen er met zekerheid van uitgaan dat deze enorme aantallen een negatieve invloed hebben op de aquatische ecosystemen." Studies hebben bijvoorbeeld aangetoond dat de opkomst van grote aantallen wolhandkrabben gepaard gaat met een afname van zoetwaterwormen, slakken, insecten en planten.
Bovendien beschadigen de krabben oeverstructuren en verstoppen ze waterinnamepunten, zoals die van energiecentrales in de buurt van grote rivieren. De krabben vormen ook een probleem voor vissers omdat ze niet alleen hun aas opeten, maar ook hun netten en fuiken beschadigen en knagen aan de vis die ze proberen te vangen. Torsten Heyer, professor aan de Technische Universiteit van Dresden, benadrukt het belang van dit project. "Als we erin slagen om de populatie wolhandkrabben aanzienlijk te verminderen, leveren we dus een belangrijke bijdrage aan het bereiken van de doelen van de Europese kaderrichtlijn Water, dat betekent dat de ecologische toestand van onze rivieren verbetert."
Projectcoördinator Nick De Meersman van de VMM hoopt dat de samenwerking vruchten afwerpt. “Dit project is de eerste stap op weg naar de grensoverschrijdende bestrijding van deze invasieve soort en naar het herstel van de inheemse wateren en waterwegen in hun oorspronkelijke staat. Idealiter inspireren we andere Europese landen om ons voorbeeld te volgen."
Beeld: Heleen Keirsebelik
