Vlaamse bio-economie doet het beter dan die in onze buurlanden
nieuwsDe Vlaamse biogebaseerde economie staat in voor ruim één derde van de totale toegevoegde waarde van de Vlaamse industrie. Dat blijkt uit de nieuwe groeicijfers voor de Vlaamse bio-economie die Vlaams minister-president Matthias Diependaele, samen met de B2BE-Facilitator en ILVO bekendmaakte. “Hiermee doet Vlaanderen beter dan bijvoorbeeld Nederland of Duitsland”, aldus Diependaele tijdens een bezoek aan matrasstoffenproducent Maes Mattress Ticking die het gebruik van biogebaseerde producten omarmd heeft.
Wat is biogebaseerde economie?
De biogebaseerde of bio-economie omvat alle economische activiteiten die gebruik maken van biologische organismen of processen. Dit start met de productie van hernieuwbare biologische grondstoffen en vervolgens worden deze grondstoffen en afvalstromen verwerkt tot waardevolle producten zoals voedsel, diervoeder, biogebaseerde producten en bio-energie. Op deze manier kan de bio-economie een belangrijke schakel vormen in de transitie om de economie koolstofneutraal te maken, door nieuwe waardeketens op te bouwen die zorgen voor een gesloten koolstofcyclus. Op die manier kan de bio-economie een belangrijk hulpmiddel zijn om uitdagingen als de klimaatverandering op een duurzame manier aan te pakken.
B2BE-Facilitator als matchmaker
Omwille van het duurzame karakter van de biogebaseerde economie zet Vlaanderen al langer in op de ontwikkeling van deze economische sector. Zo werd de B2BE-Facilitator aangeduid als matchmaker om verschillende stakeholders in de bio-economie te matchen over verschillende sectoren heen. Dat blijkt te werken, want de voorbije vier jaar behandelde de B2BE-Facilitator al bijna 200 aanvragen van aanbieders en afnemers van biomassa. “De biogebaseerde economie is de laatste jaren fel gegroeid, maar we merken dat stakeholders elkaar nog al te vaak niet vinden”, legt Jasmine Versyck van de B2BE-Facilitator uit. “Door stakeholders te matchen en daarover te communiceren willen we bedrijfsleiders goesting geven om hun sector te verduurzamen en met biogebaseerde materialen aan de slag te gaan.”
Bio-economie Monitor
Het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO), waar de B2BE-Facilitator is ondergebracht, volgt in opdracht van de Vlaamse overheid de groeicijfers voor de Vlaamse bio-economie op. Die worden jaarlijks, via een Europese methode, in de ‘Vlaams Bio-economie Monitor’ verzameld. De monitor verscheen voor het eerst in 2022 en wordt sinds dan jaarlijks opgevolgd. Aan de hand ervan krijgen beleidsmakers de nodige inzichten om hands-on te besturen en de impact van concrete beslissingen op lange termijn te meten.
De huidige update focust op de periode 2017-2021 en berekent onder meer de toegevoegde waarde die wordt gecreëerd door de bio-economische en de ‘hybride’ bio-economische sectoren in Vlaanderen. Daaruit blijkt dat de Vlaamse bio-economie in 2021 in totaal 18 miljard euro aan toegevoegde waarde creëerde. “De totale biogebaseerde economie blijft ook tot driemaal sneller groeien dan de traditionele fysieke economie”, klinkt het. In 2021 werd hierdoor 34 procent van de toegevoegde waarde van de traditionele fysieke economie gecreëerd op een biogebaseerde manier. Dit aandeel blijft toenemen. Het stijgend gebruik van biogebaseerde grondstoffen zorgt in de meeste sectoren ook voor een stijgende toegevoegde waarde.
Verschillen per sectoren
Sectoren die in absolute cijfers het meest stijgen zijn de biofarmaceutische, voedings-, dranken- en biochemische sector. Daarnaast leidt het implementeren van hoogtechnologische productieprocessen en het gebruik van natuurlijke grondstoffen tot de creatie van meer biogebaseerde producten. Dat kan mogelijk ook de opvallende evolutie binnen de kledingsector verklaren. Ondanks de licht dalende toegevoegde waarde van de kledingindustrie, blijft het biogebaseerde aandeel van de sector wel verder stijgen.
Omdat de drijvende krachten achter deze tendens per sector kunnen verschillen, focust de monitor telkens op een andere sector. Dit jaar werd gepeild naar de reacties in de textielindustrie. Volgens Fedustria, de Belgische federatie van de textiel-, hout- en meubelindustrie, is er in de textielsector sprake van een stijgende bewustwording bij de fabrikanten en bij de consumenten. “De bedrijven voelen ook drukt uit het beleid, zoals verplichte rapportering rond duurzaamheid en dat effent de weg. Specifiek in de textielbranche bestaat er een grote heterogeniteit aan producten en processen, zoals tapijt, kleding, technisch textiel, enz. en dat bemoeilijkt een eenduidige interpretatie van deze monitorcijfers”, meent Kris Van Peteghem van Fedustria.
Het aantal onderzoeksprojecten rond implementatie van biogebaseerde grondstoffen stijgt significant. Ook het gebruik van interessante vezelgewassen zoals hennep en vlas zit in de lift
Centexbel, dat onderzoek en technologische ontwikkeling bij textielbedrijven ondersteunt en promoot, ziet parallellen tussen de onderzoeksprojecten die het faciliteert en de monitorcijfers. “Het aantal onderzoeksprojecten rond implementatie van biogebaseerde grondstoffen stijgt significant”, vertelt Myriam Vanneste, R&D manager bij Centexbel. “Ook het gebruik van interessante vezelgewassen zoals hennep en vlas zit in de lift. De aandacht voor circulaire en duurzame grondstoffen, samen met hoogtechnologische innovaties helpen de Vlaamse textielsector aan hun plek op de internationale markt.”
Brandwerende matrascoating uit reststromen
Een bedrijf dat aandacht heeft voor biogebaseerde grondstoffen is het West-Vlaamse Maes Mattress Ticking. Dat bracht een nieuwe lijn op de markt met 100 procent biogebaseerde stoffen voor matrassen. “De visie om bij het weven natuurlijke grondstoffen zoals katoen, hennep of wol te gebruiken, was altijd al aanwezig”, legt CEO Aurélie Maes uit tijdens het bezoek van minister-president Diependaele. “Maar in sommige landen is het verplicht om een brandwerende coating te gebruiken waardoor het eindproduct nooit 100 procent natuurlijk was. Enkele jaren geleden zijn we daarom, in samenwerking met Centexbel en de steun van VLAIO, de zoektocht naar een brandwerende coating op basis van natuurlijke grondstoffen gestart.”
Het onderzoek duurde enkele jaren en leidde tot de ontwikkeling van een 100 procent biogebaseerde brandvertragende coating op basis van reststromen uit de agrovoedingsindustrie. Maes: “Over de precieze samenstelling kunnen we natuurlijk niet in detail treden, want de concurrentie in de textielsector is torenhoog. Maar met de ontwikkeling van deze biogebaseerde coating, geven we textielproducenten wereldwijd het nakijken.” Het gebruik van uitsluitend biogebaseerde materialen maakt ook het recycleren van de matrassen een stuk gemakkelijker en zorgt ervoor dat de grondstoffen niet verloren gaan.
Bron: Eigen berichtgeving
