Veviba verpakte gangbaar vlees als bio

Veviba fraudeerde met etiketten op zijn vlees, verwerkte bedorven vlees in zijn gehakt én verkocht 'gewoon' vlees als biovlees. Dat blijkt uit het verslag van het parket van Luxemburg aan minister van Justitie Koen Geens. Daarnaast blijkt uit het feitenrelaas van minister Geens ook dat het Voedselagentschap na het eerste proces-verbaal uit 2016 over de vleesverwerker Veviba nooit meer bij de onderzoeksrechter tussenbeide is gekomen om duidelijk te maken dat dringend moest worden opgetreden bij het vleesbedrijf uit Bastenaken.

Behalve vermoedens over gesjoemel met etiketten op ingevroren vlees, bracht het Voedselagentschap (FAVV) in maart vorig jaar het parket van Luxemburg op de hoogte over nog een andere vorm van fraude bij de firma Veviba in Bastenaken. Op 10 maart 2017 ontving het parket een proces-verbaal van het FAVV dat dateerde van december 2016. Daarin stonden verdenkingen dat de traceerbaarheid van biovlees bij Veviba vervalst werd.

“Dat gebeurde met het oog op het inbrengen van niet-biovlees in de filière van bio”, verklaarde minister van Justitie Koen Geens in het parlement. Hij citeerde daarbij uit toelichtingen van het parket van Luxemburg. “Het biovlees, dat merkelijk duurder is, zou zo toelaten om de winstmarge van Veviba te verhogen”, voegde Geens nog toe. Afgelopen maandag liet het parket al blijken dat er een onderzoek liep naar fraude met biovlees bij Veviba, maar omdat het onderzoek in handen is van een onderzoeksrechter, bleef het parket eerder op de vlakte over de toedracht.

De link die het parket legt tussen de fraude met biovlees en een poging om de winst te verhogen, is aannemelijk. Uit de jaarbalansen van Veviba blijkt dat het bedrijf bijna 60.000 euro verlies maakte in 2016. Ook andere dochters van de groep Verbist, waar Veviba deel van uitmaakt, draaien met verlies. Geens ging in op het gerechtelijke dossier rond Veviba omdat verschillende parlementsleden vragen hadden bij de doortastendheid van het gerecht.

In oktober 2016 kreeg het Luxemburgse parket info van het FAVV over mogelijke fraude. In februari van dit jaar vond een huiszoeking plaats. Die schijnbaar lange periode tussen de eerste info en de huiszoeking wordt gelinkt aan een onderbemanning bij het parket. Maar omdat het onderzoek al sinds oktober 2016 in handen is van een onderzoeksrechter, houdt dat niet echt steek. Toen het parket een onderzoeksrechter vatte, drong het ook al aan op een huiszoeking. Toch blijft het opmerkelijk dat het anderhalf jaar duurde tot die inval er was. 

Het parket-generaal wijst erop dat er geen motief was om aan te nemen dat er een groot risico was voor de volksgezondheid, en dat het FAVV het blijkbaar niet nuttig vond “om op grond van zijn eigen administratieve bevoegdheden een grondige controle uit te voeren in de installaties in Bastenaken”. “Bij deze operatie waren dertig agenten van het FAVV en twintig onderzoekers van de federale gerechtelijke politie betrokken”, aldus Geens. “De coördinatie daarvan vraagt tijd, ook omdat de vertrouwelijkheid absoluut moet worden gewaarborgd.” 

In een reactie dringen sectororganisatie BioForum Vlaanderen en Certisys, een geaccrediteerd controleorgaan voor bio en bevoegd voor controle bij Veviba, aan op een nauwkeurig onderzoek naar aanleiding van een vermoeden van fraude bij Veviba. “Wij stellen ons vragen bij het feit dat bepaalde autoriteiten reeds langer een vermoeden koesterden”, zo klinkt het. “We pleiten voor een goede doorstroming van informatie om bij vermoeden van fraude te kunnen ingrijpen.”

Certisys verduidelijkt dat de controleorganisatie in 2016 in totaal 13 controles uitvoerde bij het Abattoir de Bastogne van Veviba: één jaarlijkse en twaalf gerichte controles. In 2017 volgden er één jaarlijkse controle en zeven gerichte controles en in 2018 vonden reeds drie gerichte controles plaats. Bovendien worden er ook gedurende heel het jaar administratieve controles verricht, op kantoor.