VEVA en ABS kritisch voor actieplan varkenshouderij

VEVA, de Vereniging voor Varkenshouders, zegt dat er in het Vlaams actieplan voor de varkenssector te weinig inspanningen zijn voor de varkensboer zelf. "We constateren dat de laatste vier jaar het grootste leed gedragen wordt door de eerste schakel in de kolom, namelijk de boer", aldus Geert Wallays. "Van gans die fles wijn maatregelen, gaan er slechts enkele druppels naar de schakel die het meest in de problemen zit."

Fundamenteel is volgens VEVA de prijszetting, die ondanks de maatregelen nog steeds te weinig transparant is. Toch is de vereniging tevreden over de oprichting van een onderzoekscentrum varkenshouderij, geraamd op 2 miljoen euro en met 140.000 euro Vlaamse werkingssteun op jaarbasis. VEVA waardeert ook de inspanningen die gedaan worden om het varkensvlees in het buitenland te promoten.

Uit naam van ABS kwamen een Sint en twee zwarte pieten afgezakt naar Melle. Zij overhandigden aan minister-president Kris Peeters een lege doos tijdens de voorstelling van het actieplan varkenshouderij. “Hiermee willen wij aantonen dat het actieplan voor de varkenshouders eerder een lege doos lijkt. Er zijn heel veel maatregelen op lange termijn afgekondigd, maar er zitten weinig actiepunten in het plan die de noodlijdende varkenshouders op korte termijn kunnen ontlasten”, sprak de Sint.

"Op lange termijn zullen deze maatregelen zeker wel hun nut bewijzen", vult Luc Van Dommelen van ABS aan, "maar we missen acties die meteen resultaat hebben. Want wat ben je met de lange termijn als er intussen geen sprake meer is van varkenshouders?" Zo is er volgens Van Dommelen geen rekening gehouden met de vraag van ABS om een halt toe te roepen aan de uitbreiding mits mestverwerking.

"Ook hebben wij gepleit om de nutriëntenemissierechten (NER's) verhandelbaar te maken tussen verschillende diersoorten. Nu is dat niet het geval, waardoor de NER's voor varkens nauwelijks nog iets waard zijn. Veel kleine of oudere varkensbedrijven wachten met de afbouw van hun bedrijf totdat zij hun NER's wel weer ten gelde kunnen maken. Terwijl er in andere dierlijke sectoren wel vraag is naar NER's. Ook dit zou de druk in de varkenshouderij op korte termijn kunnen verlichten", beweert Van Dommelen.

Eén van de belangrijkste oorzaken van de crisis in de varkenshouderij is volgens ABS de neerwaartse prijzenspiraal die door de grootdistributie veroorzaakt wordt. "Varkensvlees wordt vaak als lokmiddel gebruikt. Grootwarenhuizen misbruiken hun aankoopmacht om leveranciers onder druk te zetten aan een steeds legere prijs te leveren." Ook het overaanbod, dat er niet is gekomen door uitbreiding van productie maar door efficiënter produceren, zorgt in de ogen van ABS voor druk op de markt. "De marktwerking is duidelijk verstoord", concludeert het boerensyndicaat, "en het is aan de overheid om hierin in te grijpen."

Boerenbond zegt de inspanningen te waarderen. "Elk puzzelstukje van het actieplan samen geeft de varkenssector perspectief," aldus Bert Bohnen, adviseur varkenshouderij. Boerenbond wijst erop dat ze al tien jaar vragende partij is voor een proefcentrum. De landbouworganisatie staat positief tegenover een varkensloket, dat kennis over de sector centraliseert.

"Een rechtstreekse ondersteuning van boeren in de Piétrain-fokkerij, illustreert het belang voor de Vlaamse varkenshouderij van een streven naar een kwalitatief vleesproduct. Ook dit is belangrijk naar duurzaamheid in de toekomst.” Toch betreurt ook Boerenbond dat Peeters niet rechtstreeks kan ingrijpen op de prijsvorming.