Vereenvoudigde landbouwenquête kost de boer minder tijd

Minstens om de twee jaar worden alle landbouwers in België verzocht zich bij hun gemeente te melden om in het kader van de algemene landbouwenquête van mei, ook bekend als de ‘landbouwtelling’, een formulier in te vullen met vragen over hun landbouwactiviteiten. Om de lasten voor de landbouwers zo veel mogelijk te verlichten, zal de FOD Economie de enquête verder vereenvoudigen.

De landbouwenquêtes zijn bijna zo oud als België zelf: de eerste dateren van 1846. Daarna werden ze op regelmatige tijdstippen, elke 10 tot 20 jaar, gehouden als tellingen van de landbouwbedrijven. Vanaf 1970 werden de landbouwtelling en de bijbehorende enquêtes jaarlijks gehouden. Zo ontstonden de jaarlijkse tellingen van 15 mei en de ermee samenhangende enquêtes voor het actualiseren van de rundvee- en varkensstapel, het schatten van de winterbezaaiingen (november-enquête) of het bepalen van de productievolumes.

Sinds drie jaar werkt de Algemene Directie Statistiek (ADSEI) van de FOD Economie aan een grondige hervorming van de landbouwenquête met als hoofddoel de administratieve lasten voor de landbouwers zo veel mogelijk te verlichten. Sleutelelement is de mogelijkheid om administratieve databanken voor statistische doeleinden te kunnen en mogen benutten. Door verbeteringen die de voorbije jaren aan die databanken zijn aangebracht, krijgt de FOD Economie thans veel vlotter toegang tot de gegevens die erin zijn opgeslagen, terwijl die gegevens zelf ook steeds betrouwbaarder worden.

In 2008 is het principe van een jaarlijkse, bij alle landbouwers af te nemen enquête, vervangen door een steekproefsysteem. Om de tien jaar zal elke Belgische land- en tuinbouwer nog eens bevraagd worden om te kunnen voldoen aan de Europese verplichtingen. In 2011 werd de vragenlijst van de mei-enquête vereenvoudigd en werden meerdere rubrieken afgeschaft. Voor de enquêtes van 2012 staat een tweede vereenvoudigingsronde op het programma.

ADSEI zal een sterk vereenvoudigde vragenlijst rechtstreeks naar een steekproef van 75 procent van alle landbouwers sturen. Zij zullen zich niet meer op het gemeentehuis moeten aanbieden. De teelten in openlucht en enkele diergegevens worden geschrapt. Tot slot zullen enkel tuinders van wie geen administratieve gegevens beschikbaar zijn, nog in aanmerking komen voor de jaarlijkse enquête naar de groenteteelten van september.

Vanaf 2013 moeten minder landbouwers de vragenlijst beantwoorden. Bovendien worden ook de serreteelten en de resterende diergegevens geschrapt. Met de novemberenquête die waarschijnlijk wordt afgeschaft, de schrapping van de luiken 'teelten' en 'veestapels' in de mei-enquête, de beperking in de tijd van andere rubrieken, meer gerichte steekproeven en aanpassingen in samenhangende enquêtes, ondergaat de landbouwenquête een ingrijpende evolutie.

De enquête volledig afschaffen, is niet aan de orde aangezien regelmatige bevragingen van land- en tuinbouwers onmisbaar zijn om een volledige en gedetailleerde momentopname van de sector te geven. De enquête laat ook toe om de impact te meten van de (Europese) landbouwpolitiek op de landbouwpraktijken en het milieu. Ze zijn nuttig voor de politieke leiders en de vertegenwoordigers van landbouworganisaties. Tot slot beantwoorden de enquêtes aan internationale en communautaire verplichtingen.