Veetelers vragen bredere aanpak in wolvendossier
5 augustus 2021Wie in de Limburgse gemeente Oudsbergen op zoek gaat naar koeien in de wei is eraan voor de moeite. Sinds de wolvenaanval op een melkkoe van eind mei, houden de meeste veetelers hun dieren angstig op stal. Het beeld van de opengereten koe staat bij de telers en omwonenden op het netvlies gebrand. Ook al is de laatste maanden hard gewerkt aan een wolvenbeleid, heerst bij de landbouwbedrijven nog veel onzekerheid. “De overheid ondernam al verschillende stappen, maar de maatregelen zijn te beperkt”, klinkt het bij de boeren uit de omgeving.
Op 31 mei verzamelden omwonenden en voorbijgangers zich aan een weide in de Oudsbergse Bunkerstraat. Vol afschuw keken ze naar het rund waarvan de buik helemaal was opengereten. “Een fraai zicht was het niet”, vertelt de eigenaar die liever anoniem wil blijven. “Deze koe woog 400 kilo en die wolven hebben er minstens 100 kilo van opgegeten. Waarschijnlijk is dit het werk van de wolf die vorig jaar geworpen heeft en waarvan de jongen intussen volwassen zijn.”
De landbouwersfamilie zit met de handen in het haar, want van hun 90 runderen staan er nu 84 permanent op stal. “Als we zo verder moeten boeren, is het voor ons niet meer leefbaar”, klinkt het. “We krijgen wel hulp aangeboden van het Wolf Fencing Team Belgium. Die leverden ons een noodoplossing met schrikdraad, maar veel draad hebben ze niet op voorraad. Bovendien is dit geen definitieve oplossing. Het is simpelweg niet haalbaar om al onze weides wolfbestendig te omheinen.”
Probleemwolf?
De overheid is zich bewust van de problematiek en riep daarom eerder dit jaar al een wolvenprotocol in het leven. Dat bepaalt op basis van enkele strikte criteria wanneer er sprake is van een zogenaamde ‘probleemwolf’. Valt het dier bijvoorbeeld meermaals dezelfde kudde aan in een wolfbestendige weide met schrikdraad, kan de minister beslissen de wolf te laten verplaatsen naar een ander gebied. Ook afmaken behoort dan tot de mogelijkheden.
Tot nu toe is er echter nog geen reden om aan te nemen dat Limburg te maken heeft met zulke probleemwolven. Hoewel een aanval op grote runderen eerder zeldzaam is, sloegen de roofdieren nog geen tweede keer toe in de Bunkerstraat, en tot nu waren er geen rechtstreekse confrontaties tussen de wolven en de omwonenden. Burgemeester van Oudsbergen, Lode Ceyssens is er echter niet gerust in en vraagt al langer de verwijdering van de roedel uit zijn gemeente. “De wolf hoeft helemaal niet te worden afgemaakt, maar ik roep de vele wolvenexperten dringend op om mee na te denken over een oplossing”, aldus Ceyssens.
Vergif
Schapenhouder en veeteler Johan Schouteden uit buurgemeente Helchteren gelooft niet in het verwijderen van de wolven: “De wolf is er nu en we zullen ermee moeten leren leven. Als deze wolf verdwijnt, komt er wel een andere in de plaats. Het gaat immers om een beschermde diersoort.”
Schouteden verloor zelf al verschillende schapen en zelfs een kalfje door de wolven. Zijn zoon stond onlangs oog in oog met één van de roofdieren die de kudde schapen volgde op het militair domein verderop. Er ging een filmpje van rond op sociale media en op de website van Het Belang Van Limburg.
De échte oplossing ligt volgens hem bij een efficiëntere aanpak. “Het is duidelijk dat de wolven gewoon door onze schrikdraad breken. Dat is dus niet meer voldoende om onze schapen te beschermen. Wat we nodig hebben zijn beschermhonden, maar die kosten geld en zouden gesubsidieerd moeten worden. Net zoals het plaatsen van hekken nu al financieel ondersteund wordt. Er is dringend een bredere visie nodig zoals in andere Europese landen. Zolang de wolf slachtoffers maakt, voelen mensen zich bedreigd en daar zijn wij ook het slachtoffer van. Onlangs strooide een onbekende gif om de wolf te doden, maar trof onze beschermhond. Nu lopen we nog meer risico!”
Wachten op schadevergoeding
Het aanvragen van een schadevergoeding voor gedode dieren gaat vrij eenvoudig. Via het e-loket van het Agentschap Natuur en Bos (ANB) kunnen getroffen landbouwers en particulieren terecht voor de aangifte van schade aan hun vee. Dat moet wel binnen de 12 dagen na de aanval gebeuren. Er komt dan een inspecteur ter plaatse die op basis van DNA-stalen bepaalt of het gaat om een wolvenaanval.
De uitbetaling loopt helaas veel minder vlot. Zo wacht Schouteden al meer dan 6 maanden op de uitbetaling van zijn eerste schadegeval. Voor het aanvragen van subsidies bestaan er momenteel dan weer twee regelingen. Landbouwbedrijven met een omzet lager dan 40.000 euro kunnen zich samen met particulieren wenden tot ANB. (Klein)veetelers met een omzet hoger dan 40.000 euro moeten hun aanvraag doen bij het Departement Landbouw en Visserij.
Zolang de wolf slachtoffers maakt, voelen mensen zich bedreigd en daar zijn wij ook het slachtoffer van. Onlangs strooide een onbekende gif om de wolf te doden, maar trof onze beschermhond
“Via het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF) kunnen ook de preventieve hekken tegen wolven worden vergoed”, bevestigt Ward Kennes van het Kabinet Landbouw en Visserij. “We voorzien voldoende middelen zodat de getroffen veetelers hun kuddes goed kunnen beschermen. De regeling voor kleine landbouwbedrijven en particulieren moet nog wel naar de Raad van State en kan dus nog even op zich laten wachten.”
95% schapen
Een blik op de statistieken leert al snel dat wolvenaanvallen op grotere runderen eerder zeldzaam zijn. Sinds januari 2018 vonden er volgens ANB 100 wolvenaanvallen plaats. 95 daarvan betrof kleinvee zoals schapen, geiten of alpaca’s. Dirk Hoobergs van het Wolf Fencing Team bevestigt dat wolven het niet zo vaak op runderen gemunt hebben. “Het geval aan de Bunkerstraat is eerder een uitzondering. Vermoedelijk ging het om onervaren, jonge wolven die hun kunnen wilden testen. Vaak zal je zoiets niet zien gebeuren. Het risico voor de roofdieren om gekwetst te raken is immers te groot. We raden de getroffen bedrijven aan om zo snel mogelijk gebruik te maken van de subsidies voor het plaatsen van wolfbestendige rasters.”
Bron: David Van Turnhout