Varkenssector blijft goed boeren ondanks dalende biggen- en vleesprijzen
De varkenssector maakt een uitstekend jaar door. Na een diepe, aanslepende crisis schrijven varkensbedrijven sinds begin dit jaar weer met zwarte cijfers. Een verminderd aanbod van varkens stuwde lange tijd de vraag naar vlees en biggen. Alhoewel de vlees- en biggenprijzen sinds juli weer dalen, blijft de rendabiliteit van varkenshouderij hoog. Dat blijkt uit de periodieke conjunctuurbarometer van KBC. De bank voorspelt dat de hoogconjunctuur voorlopig blijft aanhouden.
In weinig landbouwtakken vertoont de conjunctuur zo’n grillig verloop als in de varkenshouderij en meerjarencijfers tonen een magere rentabiliteit. De varkenssector kende van begin 2019 tot halfweg 2020 een periode van hoogconjunctuur. De grote vraag naar varkensvlees vanuit China door de desastreuze impact van de Afrikaanse varkenspest aldaar, zorgde voor hoge prijzen en dus een prima rendabiliteit. In het voorjaar van 2020 bedroeg de cashflow bijvoorbeeld bijna 1.200 euro op een zeugenbedrijf. Ook de andere bedrijfsvormen deden goede zaken.
Dit was 2021: crisis in de varkenshouderij
30 december 2021Uit de conjunctuurbarometer intensieve veehouderij van KBC, die elk kwartaal gepubliceerd wordt, blijkt dat de varkenshouderij van half 2020 tot eind 2021 een diepe crisis doormaakte met bijna uitsluitende negatieve cashflows als gevolg. Cashflow, het verschil tussen de reële inkomsten en uitgaven (wat er dus overblijft), is volgens KBC de meest adequate parameter om de rendabiliteit van een bedrijf of sector uit te drukken. De belangrijkste oorzaken van de aanslepende crisis zijn veel besproken: de exportbelemmeringen, eerst door de covid-maatregelen, nadien door de Afrikaanse varkenspest. Het wereldwijde overaanbod aan varkensvlees en een terugval van de Chinese vraag, leidde tot een diepe crisis in de Europese varkenssector die ook nog verdiept werd door hoogoplopende voeder- en energieprijzen vanaf het derde kwartaal 2021.
Als gevolg van de diepe crisis nam de varkensstapel sterk af. Zo waren er in mei 428.502 varkens minder dan vorig jaar in België. Dat is een daling van de varkensstapel met 7,3 procent, die bijna volledig toe te schrijven is aan Vlaanderen. Deze trend was ook waarneembaar in andere landen. Om deze reden en ook door de effecten van verschillende milieumaatregelen in een aantal Europese landen waren er 8,5 procent minder slachtingen in Europa de voorbije 12 maanden.
Varkensprijzen blijven sterk stijgen
14 maart 2022Zwarte cijfers vanaf de jaarwisseling
Eind 2022 was er dan een nieuwe omslag. Door de gedaalde varkensstapel was er plotseling een onderaanbod. De vleesprijzen en de biggenprijzen maakten hierdoor een grote sprong. Zo steeg de biggenprijs, die in het najaar van 2021 een absoluut dieptepunt kende van 10 euro, tot ongekende hoogtes. In juli ging een big voor 80 euro van de hand. Ook de vleesprijs scheerde met 1,80 hoge toppen. De hoge prijzen, in combinatie met de dalende voeder- en energiekosten, stuwden de rentabiliteit van de varkenshouderij met cashflows van 1.300 euro voor zeugenhouders. Ook de vleesveehouders en gesloten bedrijven deden goede zaken.
Maar zoals altijd in de varkenshouderij: goede prijzen houden niet aan. Als gevolg van de hoge vleesprijzen nam de vraag in het buitenland toe. De toegenomen vraag vanuit China werd volgens de analisten van KBC in grote mate ingevuld door de Verenigde Staten. Hierdoor zette de vleesprijs vanaf juli een daling in. De biggenprijs daalde vanaf week 29 tot week 44 naar 51 euro. Pas vorig week kwam er weer twee euro bij.
0
46 Gemiddelde cashflow per zeug op zeugenbedrijven over vijf jaar (2018-2022)0
600 Gemiddelde cashflow per zeug op zeugenbedrijven (oktober 2023)Ondanks deze prijsdalingen blijft de cashflow op een hoog niveau liggen, constateert KBC. Zo bedraagt deze 600 euro per zeug op een zeugenbedrijf. Ter vergelijking: Gemiddeld bedroeg de cashflow op jaarbasis de voorbije vijf jaar (2018-2022) slechts 46 euro per aanwezige zeug. De gesloten bedrijven hadden de eerste negen maanden van dit jaar een gemiddelde cashflow van 50 euro per afgeleverd vleesvarkens. De voorbije vijf jaar (2018-2022) was dat gemiddeld maar 7 euro.
Geluiden op het terrein
De analyse van KBC wordt bevestigd op het terrein. “De prijzen zijn gedaald, maar hier kunnen we het mee doen”, vertelt Wouter Mertens die een gesloten varkensbedrijf in Hoogstraten (mede) runt. Hij merkt ook op dat de biggenprijs weer in de lift zit en is hoopvol naar de toekomst. “Handelaren informeren momenteel veel naar biggen voor het binnen- en buitenland. Laten we hopen dat de huidige situatie aanhoudt.”
Het gaat nu inderdaad behoorlijk, maar dat is nog lang niet voldoende om de financiële putten van de vorige crisis op te vangen. Dat moet er ook bij verteld worden
Ook varkenshouder Dirk Van Stappen uit Nieuwkerken is positief, maar gematigd. “Het gaat nu inderdaad behoorlijk, maar dat is nog lang niet voldoende om de financiële putten van de vorige crisis op te vangen. Dat moet er ook bij verteld worden.” Als gevolg van de crisis schroefde hij zijn varkensstapel, die lange tijd 200 zeugen telde, terug. Eveneens startte hij met de korte keten. In de hoevewinkel Bagynhof verkoopt zijn dochter Stefanie eigen verwerkt varkensvlees en andere producten. De uit financiële noodzaak geboren hoeveslagerij pakt goed uit, vertelt Van Stappen. “Het draait erg goed.”
Bekijk hieronder het volledige webinar van KBC, met Jan Leyten als presentator, met uitleg over de conjunctuurbarometer van het derde kwartaal van 2022. In de eerste helft ook aandacht voor de melkveehouderij.
Bron: Eigen berichtgeving
