Streng toezicht op watercaptatieverbod in IJzerbekken

West-Vlaams gouverneur Carl Decaluwé laat in de kranten verstaan dat het hem menens is met de handhaving van het captatieverbod in het hele IJzerbekken. “Ik begrijp de boeren die hun oogst willen redden, maar ze moeten beseffen dat ze zichzelf treffen. Als hun grond verzilt, wordt die onbruikbaar voor landbouw”, zegt hij. Boeren die zich er niet aan houden, riskeren een boete van 200 tot 1.600 euro, en er is sprake van inbeslagname van hun materiaal in geval van recidive. Om te vermijden dat het zover komt, sensibiliseren Boerenbond en praktijkcentrum Inagro over wat nu wel en niet mag. Woensdag is er overleg gepland tussen de gouverneurs van Oost- en West-Vlaanderen en Waterwegen & Zeekanaal.

De droogte duurt voort en dus groeit de ongerustheid onder landbouwers. Vooral bij groentetelers in West-Vlaanderen is de onrust omgeslagen in paniek omdat een aantal teelten compleet dreigen te mislukken. Enkel water kan hen redden en zolang dat niet uit de hemel valt, gaan boeren en tuinders het elders zoeken. Maar water is schaars door de maandenlange droogte en het oppompen van oppervlaktewater voor beregening van landbouwgewassen zet het waterpeil extra onder druk. Vorige week vaardigde gouverneur Carl Decaluwé een captatieverbod uit voor oppervlaktewater in vier polders en een deel van het IJzerbekken. Ondertussen is dat uitgebreid naar het hele IJzerbekken. Het is nu niet minder noodzakelijk geworden om groenten en aardappelen te beregenen zodat de vraag is waar boeren nog water vinden.

Een aantal onder hen trekt het blijkbaar toch nog uit de IJzer en de zijvertakkingen daarvan, maar het verbod wordt actief gehandhaafd op het terrein. Door de tips van landbouwers die zich wél aan het verbod houden, komt men de overtreders op het spoor. De controles worden ook opgevoerd. Dinsdag werden opnieuw landbouwers betrapt die het bevel van de gouverneur negeerden, schrijft Het Laatste Nieuws. Zij kregen een waarschuwing en werden weggestuurd. Pv's zijn niet opgesteld maar de politie gaat dat bij een tweede keer wel doen. “Van hardleerse boeren die drie keer betrapt worden op ongeoorloofde watercaptatie kan het materiaal in beslag genomen worden”, zegt gouverneur Decaluwé. Dat is één van de maatregelen die werd aangekondigd na een overlegmoment over de droogte. Ook maken boetes van 200 tot 1.600 euro duidelijk dat het de provincie menens is met de handhaving van het verbod.

Woensdag zitten de gouverneurs van West- en Oost-Vlaanderen samen met Waterwegen & Zeekanaal voor nieuw overleg over de droogtemaatregelen. “We weten ondertussen dat naast de Leie, ook de Ledebeek en de Zwalm problemen kunnen geven. We willen ook absoluut vermijden dat men zich komt bevoorraden in Oost-Vlaanderen", zegt provinciegouverneur Jan Briers. Waar er reeds een captatieverbod geldt, sinds 19 juni is dat in het volledige IJzerbekken, mag door landbouwers alleen nog oppervlaktewater opgepompt worden als drinkwater voor het vee. Niet alleen de onbevaarbare waterlopen vallen onder het captatieverbod, ook de bevaarbare waterlopen en kanalen in het IJzerbekken.

Op de vraag waar landbouwers wel nog terechtkunnen voor water tracht het West-Vlaamse praktijkcentrum Inagro een antwoord te formuleren. Voor zover er nog water aanwezig is in private waterputten mag een landbouwer zich daar bevoorraden. Buiten de regio die getroffen wordt door het captatieverbod staat het water van een beek ter beschikking van de aangelanden. Ook andere landbouwers mogen uit een beek water trekken als dat kan vanaf de openbare weg. Het afdammen van waterlopen is verboden. Het water uit de provinciale spaarbekkens kan dienen voor beregening, maar zo’n bekken mag niet tot op de bodem leeg getrokken worden. Daarom moet de aanzuigdarm van het watervat altijd in de betonnen bak liggen.

Uit kanalen en bevaarbare waterlopen buiten het IJzerbekken mogen volumes tot 500 kubieke meter per jaar gepompt worden mits een melding bij de dienst Waterwegen & Zeekanaal. Een landbouwer kan dit heel eenvoudig doen door een mail te sturen naar bovenschelde@wenz.be met vermelding waar en voor welk doeleinde hij water wil betrekken. Inagro verduidelijkt dat je niet hoeft te wachten op toestemming om effectief met pompen te starten. Naderhand volgt wel een bevestiging van de melding vanuit W&Z.

Boerenbond somt op zijn beurt alle maatregelen op die “noodzakelijk bleken omdat we voor een heel ernstige situatie staan inzake onze watervoorraad”. Behalve de landbouwers zijn het de beheerders van sportterreinen die dat als eersten voelen want zij mogen in heel West-Vlaanderen geen oppervlaktewater meer oppompen voor beregening. Meer in het algemeen is het in deze provincie verboden om water te halen uit waterlopen voor recreatieve doeleinden. Opdat voor iedereen duidelijk zou zijn wat mag en niet mag, komt er een centraal infopunt op de website van de provincie West-Vlaanderen.