Mercosur meer dan ooit doorn in het oog

Het Mercosur-handelsakkoord, waarover de EU momenteel onderhandelt met een aantal Zuid-Amerikaanse landen, vormt voor de Verenigde Jonge Landbouwers het voornaamste struikelblok. Dat akkoord heeft als doel goedkope producten op zowel de Europese markt, als in de Mercosur-landen (Brazilië, Argentinië, Uruguay en Paraguay) toe te laten.

Terwijl Belgische boeren aan zeer strenge voorwaarden moeten voldoen, zou door het handelsakkoord de deur worden opengezet voor vlees en graan waarbij allerlei hormonen en gewasbeschermingsmiddelen kunnen worden gebruikt zonder dat daar ook maar enige controle aan te pas komt. "Als de landbouwer geen voedsel meer kan produceren in Vlaanderen, dan stopt het verhaal voor ons maar ook voor de consument", onderstreept woordvoerder Stijn Zelderloo.

De toezeggingen die de Europese Commissie al heeft gedaan, zoals het uitstel van de verplichte braakligging, doen de Verenigde Jonge Landbouwers af als "een druppel op een hete plaat die moet dienen om de boeren even te sussen".

"Daarmee gaan we de landbouw niet redden. Europa heeft niet door dat het goud in handen heeft", vervolgt Eveline Dedoncker van de Verenigde Jonge Landbouwers. "We beschikken in Europa over de meest vruchtbare grond in combinatie met het meest gunstige klimaat om voedsel te produceren. Onze Belgische voedselveiligheidsvoorwaarden zijn bovendien strenger dan gelijk waar in Europa." Net daarom vinden ze het zo frustrerend dat producten vanuit Zuid-Amerika zonder ook maar enige voorwaarden de Europese en Belgische markten zouden mogen overspoelen. Verschillende landbouworganisaties vragen daarom dat de EU zich terugtrekt uit de vrijhandelsovereenkomsten met de Zuid-Amerikaanse landen.

De import van goedkopere producten ondermijnt bovendien ook de prijs op de Europese markt, die nu al op een laag pitje staat. Daarom ijvert de landbouworganisatie ook voor een waardige prijs. "Wij willen betaald worden voor onze producten, maar niet met subsidies. Wij willen niet afhankelijk zijn van iemand die beslist hoeveel we elk jaar krijgen", besluit Dedoncker.

Milieuorganisaties: "Moreel onverantwoord en illegaal"

Over de modaliteiten van het Mercosur-vrijhandelsakkoord wordt al jaren onderhandeld. Maar ook de milieubewegingen zijn kritisch. Greenpeace Duitsland heeft een nieuwe juridische analyse uitgevoerd en stelt dat het handelsakkoord in strijd is met de Europese klimaatwetten. Uit de studie zou blijken dat het akkoord zal leiden tot meer uitstoot en meer ontbossing. "Toen men in de jaren 1990 begon te onderhandelen zag de wereld er heel anders uit. Maar in 2024 zou het voor de EU niet alleen moreel onverantwoord zijn om een overeenkomst te ondertekenen die verantwoordelijk is voor enorme hoeveelheden CO2 en de vernietiging van ecosystemen, het zou ook illegaal zijn", poneert de milieuorganisatie. Greenpeace wijst erop dat het ook de mogelijkheid opent "dat de deal door een EU-regering of het Europees Parlement wordt aangevochten bij het Europees Hof van Justitie."

Groen: "Ramp voor planeet en gezondheid"

Ook Groen vindt dat het Mercosur-akkoord in zijn huidige vorm op de schop moet. "Mercosur is een ramp voor onze planeet en onze gezondheid", zegt Jeremie Vaneeckhout, covoorzitter van Groen. "Ze mogen in Zuid-Amerika nog pesticiden gebruiken die in Europa verboden zijn omdat ze ziek maken. Het is absurd dat deze groenten en fruit dan toch in onze supermarkt zouden terechtkomen." Er moeten regels komen rond ontbossing om het Amazonewoud te beschermen en het klimaatakkoord van Parijs moet een essentieel element worden, luidt het. Groen stipt aan dat er nu te weinig in het akkoord staat om Europa te beschermen tegen oneerlijke concurrentie.

De partij wil haar standpunt op de federale regeringstafel brengen en het ook aankaarten in het Vlaams parlement, om zo de federale en de Vlaamse regering ertoe te bewegen de zaak aan te kaarten bij de Europese Commissie. Groen wijst erop dat ook de Waalse regering, "inclusief de MR", zich tegen het akkoord kant en dat in de Kamer Wouter Beke (cd&v) kritisch was. "Wij roepen de Vlaamse liberalen in de federale en Vlaamse regering op om hun Franstalige collega's te volgen. Als ze echt bezorgd zijn over de toekomst van onze boeren dan houden ze het Mercosur-akkoord in de huidige vorm mee tegen", aldus Vaneeckhout.