SBB: “Vooral jonge varkensboeren hebben het extreem lastig”

Het hoeft niet meer gezegd te worden dat varkenshouders reeds lange tijd slapeloze nachten ervaren. Voor SBB Accounts & Adviseurs volgt Charlotte Vandaele de evoluties in de varkenshouderij.

13 juni 2022  – Laatste update 13 juni 2022 15:42
Lees meer over:

De varkensprijzen zijn misschien gestegen van 0,88 euro per kilo in september tot 1,41 euro vandaag, maar de situatie op de grondstoffen- en energiemarkt blijft ongezien. Voor zowel zeugen- als vleesvarkenshouders zijn de kosten van veevoeders met minstens 50 procent gestegen. Het voer is samen met energie is de belangrijkste kostenpost voor de varkenshouders.

Liquiditeitsnood fors omhoog door voerkost

“Voor een zeugenbedrijf is de voederkost zo’n 65 procent van hun variabele kost ”, zegt Vandaele, “In cijfers betekent het dat een bedrijf met 300 zeugen geconfronteerd wordt met een stijging van de voederfacturen van 250.000 euro naar 380.000 euro op jaarbasis. Voor een bedrijf met 1.900 vleesvarkens is veevoeder zelfs 90 procent van hun variabele kosten. Als deze kost stijgt van 360.000 euro in 2020 tot 550.000 euro in 2022, dan wordt de grootorde van getallen snel duidelijk. Bedrijven die beide combineren hebben dan meer dan 300.000 euro extra liquide middelen op jaarbasis nodig om hun bedrijf draaiende te houden.”

Dat is voor elke ondernemer een hoog bedrag om snel tevoorschijn te toveren, maar zeker voor de varkenshouders die de afgelopen twee jaar met fors verlies draaiden. Over alle sectoren stelt men bij SBB nog steeds vast dat bedrijven eerder in faling gaan door liquiditeitsproblemen dan door een gebrek aan solvabiliteit. De mogelijkheid om gebruik te maken van het overbruggingskrediet van VLAIO loopt nog tot 15 juni, maar Vandaele waarschuwt echter wel: “Het is geen goed idee om daarop in te tekenen met het idee historische (voeder)schulden op te lossen, maar het kan dat wel zijn om liquide middelen te financieren. Na het eerste jaar moet immers over een periode van 2 jaar het kapitaal terugbetaald worden voor leningen hoger dan € 50.000. Indien het geleende bedrag lager is dan € 50.000 moet al na twee jaar alles terugbetaald worden. Het kan dus eerder beschouwd worden als een vorm van kaskrediet dan een lening op lange termijn.”

De markt blijft woelig, maar dankzij het positieve saldo motiveert het wel meer om technisch sterk te blijven presteren

Charlotte Vandaele - Senior Agro Bedrijfsadviseur SBB

Saldo wordt weer positief

Wel is er een belangrijk verschil in de varkensmarkt in vergelijking met vorig jaar. Het belangrijke kerncijfer van het saldo is in tegenstelling tot vorig jaar wel positief. Het saldo is wat overschiet als van de omzet de variabele kosten worden afgetrokken, maar dan moeten daar nog de vaste kosten en kredieten van betaald worden. Vorig jaar was er de bizarre situatie dat bedrijven met de technisch beste parameters de grootste verliezen leden. Vandaele: “Normaal kan je je opbrengsten verhogen door goed management en door bijvoorbeeld meer biggen af te leveren per zeug, maar bij een negatief saldo betekent dat net dat de put dieper wordt. Een zeer wrange vaststelling voor gedreven varkenshouders. Ook vandaag blijft het een woelige markt maar dankzij het positieve saldo motiveert het wel meer om technisch sterk te blijven presteren.”

De stijging van de grondstofprijzen lijkt ondertussen gestuit, maar lagere veevoederprijzen liggen niet meteen in het vooruitzicht. Vandaele: “Vandaag lijkt het plafond voor de grondstofprijzen bereikt, maar de veevoederfabrikanten hebben langlopende contracten waardoor ze daar voor een stuk tegen gebufferd waren. Doordat die contracten stilaan beginnen aflopen, heffen beide effecten elkaar op. Ook bij de veevoederfirma’s zijn de buffers stilaan ten einde. Ze hebben kortingen voor domiciliëring opgetrokken en dat kan interessant zijn, maar ook zij beginnen in de huidige omstandigheden achter hun facturen aan te gaan.”

Het plafond voor de grondstofprijzen lijkt op dit moment bereikt, maar de veevoederfabrikanten hebben langlopende contracten waardoor ze daar voor een stuk tegen gebufferd waren. Doordat die contracten stilaan beginnen aflopen, heffen beide effecten elkaar op.

Charlotte Vandaele - Senior Agro Bedrijfsadviseur SBB

Tegelijk is het ook opmerkelijk hoe snel er geschakeld moet worden: “In april waren de biggenprijzen bijvoorbeeld nog vrij hoog, in combinatie met de hoge voederkost kon de vleesvarkenshouder het hoogste saldo halen door het afzetgewicht per vleesvarken te laten oplopen. Ondertussen zijn de voederprijzen nog verder gestegen maar de biggenprijzen fors gedaald waardoor deze redenering niet langer opgaat en het saldo gunstiger blijkt bij een lager afzetgewicht. Een voorbeeld dat sprekend illustreert hoe sterk de varkenshouderij op dit moment op topsport lijkt en waarbij het aan te raden is om goed naar het bord te kijken en de rekeningmachine erbij te houden.”

Stikstofwolken

Naast de liquiditeitszorgen zijn er ook de donkere wolken van het stikstofakkoord. De voorgestelde regeling over de vrijwillige uitkoop en de afroming van de slapende NER’s zorgt voor veel onzekerheid in de sector. Ook zouden alle stallen die tegen eind 2029 niet voldoen aan de richtlijnen van een ammoniakemissiearm stalconcept  uit gebruik genomen worden. Vandaele: “In Vlaanderen zijn vandaag 20 procent van de stallen emissiearm en 30 procent van de varkensstapel zit bij die bedrijven. 45 procent van de bedrijven zit in een situatie met nieuwe en oude stallen en bij 35 procent zijn er alleen oude stallen. Er zal een soort natuurlijke selectie komen want veel stallen zijn te verouderd om zo’n omvangrijke investeringen te verantwoorden. Door de huidige crisis denkt daarom vooral de laatste groep eraan om vervroegd te stoppen met het houden van varkens.”

Vandaag zijn 20 procent van de stallen emissiearm en 30 procent van de varkensstapel zit bij die bedrijven. 45 procent van de bedrijven zit in een situatie met nieuwe en oude stallen en bij 35 procent zijn er alleen oude stallen. Er zal een soort natuurlijke selectie komen want veel stallen zijn te verouderd om zo’n omvangrijke investeringen te verantwoorden

Charlotte Vandaele - Senior Agro Bedrijfsadviseur SBB

Bij SBB zien ze anderzijds dat het vooral de jonge boeren zijn die het nu extreem lastig hebben. “Vaak hebben zij geïnvesteerd in moderne milieuvriendelijke stallen en dus moeten ze niet alleen vaste kosten maar ook hoge kredieten afbetalen. Toch geloof ik dat zij in Vlaanderen een toekomst hebben”, zegt Vandaele, “Deze groep doet niet alleen vaktechnisch maar ook milieutechnisch aan topsport.”

“De wind kunnen we niet veranderen maar als ondernemer kan je wel nog steeds de zeilen bijzetten. De moed blijven vinden om naar het bord te kijken en tijdig te durven spreken met de boekhouder en de bankier, is meer dan ooit belangrijk”, besluit Vandaele.

Bron: Eigen berichtgeving

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek