SALV: “Vergeet gelijk speelveld niet bij extra dierenwelzijnsregels voor kalkoenen"
De Vlaamse regering heeft een principebesluit genomen om het dierenwelzijn in de kalkoenhouderij te verbeteren. De Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij (SALV) vindt het een goede zaak dat de normen voor dierenwelzijn worden bijgesteld, maar uit ook de nodige bezwaren zodat een gelijk speelveld gewaarborgd kan worden.
SALV adviseert de Vlaamse regering om de Europese beleidsontwikkeling af te wachten, om zo uniforme Europese regels in Vlaanderen in te voeren. Zoniet vreest men voor oneerlijke concurrentie. Maar de adviesraad vindt vooral dat er meer onderzoek moet gebeuren naar de praktische en economische haalbaarheid van bepaalde maatregelen, alsook naar de juridische knelpunten op het vlak van vergunningsverlening binnen de vooropgestelde termijn.
Verlichting
SALV verwijst hier onder meer naar de verlichtingsvoorschriften. Zo wordt er gevraagd om lichtdoorlatende openingen in het dak of in de muren te voorzien, met een oppervlakte die niet kleiner is dan drie procent van de bruikbare oppervlakte. Kokers of andere technologieën zijn toegelaten als wordt aangetoond dat de inval van natuurlijk licht gelijkwaardig is.
Volgens SALV is er nog niet voldoende onderzoek gebeurd naar de effecten van verlichting op stress bij dieren. De raad vraagt om niet enkel het nut maar ook de economische haalbaarheid te bekijken. Want dit voorschrift betekent dat de bedrijven vaak dure aanpassingen aan de stal zullen moeten doen die mogelijk ook een vergunning vergen.
Comfort
Gelijkaardige bedenkingen heeft SALV bij de voorschriften voor platformen en zitstokken. Hun invloed op het voorkomen van borstblaren is volgens de adviesraad onvoldoende onderzocht. Wat diercomfort betreft vraagt SALV eveneens om naast stro ook andere substraten zoals hooi, pikstenen of luzerne als wettelijk voorgeschreven verrijkingsmateriaal toe te voegen.
Eendagskuikens hebben de eerste weken behoefte aan warmte en zoeken elkaar op. In de praktijk worden ze in hun eerste weken dan ook op een kleinere oppervlakte gehouden
SALV vraagt ook duidelijkheid over de toepasbaarheid en goede toepassing van machinale laadmogelijkheden. Zo zijn er regels voorzien rond het manueel vangen van kalkoenen. Dieren ouder dan acht weken mogen niet worden gevangen door hun twee poten vast te houden, maar moet men minimum aan een schouder en poot vasthouden. SALV merkt op dat dieren ook machinaal kunnen worden gevangen, maar hier gaat de ontwerpregelgeving niet op in.
Een verplichte evaluatie van voetzoolletsels is voor SALV slechts aanvaardbaar als dit ook geldt voor slachthuizen in de buitenlandse afzetmarkten, in casu vooral Duitsland.
Maximale bezettingsnorm
Het principebesluit legt maximale bezettingsnormen op, gebaseerd op het aantal dieren per vierkante meter. Voor dieren ouder dan acht weken kiest men bij hanen voor een maximale bezettingsdichtheid van 52 kilogram per vierkante meter, bij hennen 56 kg/m². Bij dieren jonger dan zeven weken kijkt men niet naar het gewicht, maar enkel naar het aantal dieren. Dit vindt SALV onlogisch. Het betekent dat er in eerste zeven weken slechts tien kuikens per vierkante meter aanwezig mogen zijn, wat zeker voor de jongste dieren erg ruim gerekend lijkt. “Eendagskuikens hebben de eerste weken behoefte aan warmte en zoeken elkaar op”, schrijft SALV. “In de praktijk worden kuikens in hun eerste weken dan ook op een kleinere oppervlakte gehouden.“
Volgens de adviesraad zou deze regelgeving de rendabiliteit van de sector zwaar aantasten. Ze is strenger dan de gangbare Europese normen, wat betekent dat de Vlaamse kalkoenhouders een concurrentieel nadeel zullen kennen ten opzichte van hun Europese collega’s.
Ook Aldi en Lidl bannen alle "plofkippen" tegen 2026
21 september 2021Beperking op groeisnelheid
SALV is het evenmin eens met de beperking op de groeisnelheid van kalkoenen. Dit kan tot honger en agressie leiden onder de dieren, en dus ook tot economische schade en een lagere eco-efficiëntie in het voedergebruik, vindt de adviesraad. “Een beperking op de groeisnelheid vereist voederbeperking en betekent een aantasting op het dierenwelzijn”, zegt SALV.
Volgens de raad zullen de voederbeperkingen tot gevolg hebben dat de dieren agressiever zullen worden naar elkaar toe, met stress en verwondingen tot gevolg. Dominante dieren zouden hardhandig het beperkte voeder opeisen, ten koste van andere dieren. Er is dus ook een risico op ongelijke groei en afname van de uniformiteit van de kalkoenen, wat op zijn beurt kan leiden tot afkeur aan het slachthuis.
Het enige haalbare alternatief dat SALV ziet, is om, zoals bij vleeskippen, in te zetten op genetisch trager groeiende rassen of lijnen. Maar dit is op korte termijn niet haalbaar. “Voor zover bekend zijn deze genotypen en bijhorende productiesystemen niet gangbaar noch beschikbaar in de productie van kalkoenvlees”, klinkt het.
Gezondheid
SALV wil ook geen te strenge normen voor het inschakelen van een veearts. Kalkoenen die zwaargewond zijn of duidelijk blijk geven van een ernstige welzijnsvermindering, moeten volgens het princiepsbesluit worden afgezonderd en medisch onderzocht worden. De adviesraad merkt op dat zieke dieren dagelijks voorkomen in een kalkoenkwekerij en vraagt om het al dan niet inschakelen van een dierenarts over te laten aan de pluimveehouder.
Ook de verplichte afzondering van dieren bij verenpikken ziet SALV niet zitten. “Dergelijke verwondingen komen in zo’n mate voor dat er relatief veel dieren zouden moeten worden afgezonderd, en dat er praktische problemen zouden kunnen ontstaan om de dieren water en voeder te verstrekken”, luidt het.
Overgangsperiode
Tot slot pleit SALV voor een ruimere overgangsperiode, zodat kalkoenhouders zich tijdig kunnen aanpassen. Los van het princiepsbesluit vraagt SALV ook om de consumptie van kalkoenvlees beter te monitoren, en niet ruwweg te klasseren als ‘gevogelte’. SALV bracht het advies uit op eigen initiatief. Natuurpunt, BBL en Bioforum onthouden zich bij dit advies.
Lees hier het volledige advies van SALV. De principebeslissing van de Vlaamse regering ligt nu voor bij de Raad van State. Hierna moet de ontwerpregelgeving definitief goedgekeurd worden door de Vlaamse regering en het Vlaams parlement alvorens het van kracht kan gaan.
