Reuzentonijn na 50 jaar terug van weggeweest

De soort was sinds 1963 niet meer waargenomen in de Noordzee. Intussen zijn er verschillende waarnemingen geweest, onder andere in Nederland. Wetenschappers binnen het European Tracking Network gebruiken zenders en tags om de bewegingen van de vissen te volgen. Een recent project van een Deens onderzoeksinstituut merkte honderden blauwvintonijnen op tussen de Noordzee en de Baltische Zee. "Deze studies tonen aan dat de Atlantische blauwvintonijn de Noordzee en de Baltische Zee gebruikt als voedselgebied, vooral in de zomer en herfst", klinkt het.

De vissen kunnen tot 3,5 meter groot worden en wegen tot 700 kilogram. De soort stond lang op de lijst van bedreigde vissoorten, maar is nu aan een herstel bezig. Dat komt dankzij lagere visquota en controles op illegale visserij. Toch zijn wetenschappers voorzichtig. "De soort is afhankelijk van succesvolle voortplanting in de Middellandse Zee. Omdat de dieren die nu terugkeren naar de Noordzee behoren tot maar enkele jaarklassen, zijn ze extra vatbaar voor nieuwe visserijdruk."

In 2023 werden er weliswaar twee van die tonijnen waargenomen aan de monding van de Schelde, maar het ging toen om dood aangespoelde exemplaren.

Sushi-industrie

Jan Seys van Vliz schreef een uitgebreid artikel over de terugkeer van deze Atlantische blauwvintonijn. "Deze – na haaien – misschien wel meest tot de verbeelding sprekende roofvis was meer dan een halve eeuw zo goed als verdwenen uit de Noordzee en Baltische Zee. Mede als slachtoffer van de Japanse sushi-miljoenenindustrie had de ‘reuzentonijn’ het sinds de jaren 1960 zwaar te verduren", schrijft hij. "Gelukkig blijkt het tij te keren en gaat het weer stukken beter op de paaigronden in de Middellandse Zee en de Golf van Mexico, en daarbuiten. Al blijft waakzaamheid geboden. Waarnemingen en resultaten van zenderonderzoek in Noordwest-Europa lichten een tip van de sluier op over het hoe en waarom van dit herstel."

Intussen duiken ook tal van YouTube-filmpjes op van uit het water springende blauwvintonijnen in het Engels Kanaal, de Ierse Zee en de Noordzee, veelal in de late zomer en herfst.

Torpedovormige toppredator

Seys noemt de reuzentonijn de 'keizer van de oceaan'. "Deze torpedovormige reus is niet alleen de grootste van alle tonijnachtigen, maar ook één van de absolute smaakmakers van de wereldzeeën. Het is een toppredator die een belangrijke rol speelt in het wereldwijde oceanische ecosysteem. Het dier kan 20 tot 30 jaar oud worden en wel tot een kilometer diep duiken", aldus Seys.

De vis kan snelheden behalen tot wel 70 kilometer per uur. Dankzij een ingenieus systeem van warmterecuperatie kan het dier de spieren, hersenen, ogen en het spijsverteringsstelsel 7 tot 25°C warmer houden dan het omgevende water.

Trage groeiers

Natuurlijke vijanden zijn orka’s en haaien. "En wat hem voor de mens kwetsbaar maakt, naast zijn commercieel succes, is de traagheid waarmee de vis zich voortplant", licht Seys toe. "Een wijfje mag dan wel miljoenen eitjes afzetten, slechts een klein deel hiervan haalt de volwassen leeftijd. Bovendien neemt een blauwvin rustig de tijd om op te groeien en is hij pas volwassen vanaf een leeftijd van 4 jaar. De meeste (kleinere) tropische tonijnsoorten groeien heel wat sneller en planten zich op jongere leeftijd voort."

Lees hier het volledige artikel.