Remkes wil “piekbelasters” binnen het jaar uitkopen

Remkes presenteerde vandaag zijn aanbevelingen in het rapport 'Wat wel kan, uit de impasse en een aanzet voor perspectief'. Dat rapport was het resultaat van een wekenlange consultatie met alle betrokkenen in de sector. Na harde acties tegen de stikstofkaart van Christianne Van der Wal werd er door de Nederlandse politiek met bijzondere aandacht uitgekeken naar de conclusies van Remkes.

Vijfhonderd tot zeshonderd piekbelasters zouden nog binnen het jaar moeten uitgekocht worden. In Vlaanderen besliste de regering Jambon eind februari dat er een vrijwillige opkoopregeling zou komen voor varkensboeren met meer dan 0,5 procent impactscore. Die beslissing is nog altijd niet in uitvoering, omdat ze ook door de Europese Commissie moet goedgekeurd worden.

Met de gerichte en versnelde uitkoop worden zo weinig mogelijk ondernemingen geraakt. Volgens Remkes gaat het om 1 procent van de agrarische bedrijven. Stoppers moeten ruimhartig gecompenseerd worden en een garantie krijgen dat zij geen beter aanbod kunnen verwachten door te wachten. Remkes adviseert een zogenaamde plusregeling. De voorgestelde uitkoop moet zoveel mogelijk vrijwillig gebeuren. “Een deadline voor de keuze hoe gereduceerd wordt is wel noodzakelijk”, schrijft hij. Remkes benadrukt dat de opkoop van piekbelasters alle sectoren zal raken. Hij verwacht wel dat de meeste piekbelasters agrarische bedrijven zijn. Met de kortetermijnaanpak moet ruimte komen voor de gebiedsprocessen.

Stikstofkaartje van tafel

Remkes adviseert verder om aan het huidige voorgestelde tijdspad van een reductie van 50 procent in 2030 vast te houden. Wel vindt hij dat op weg naar 2030 herhaaldelijk geijkt moet worden of het tijdspad nog haalbaar is. Remkes stelt voor om dat in 2025 en 2028 te doen. Het beruchte stikstofkaartje van Christianne Van der Wal dat eerder dit jaar zoveel ophef veroorzaakte, moet wel van tafel. “De kaart had niet op deze wijze gepresenteerd moeten worden. Hiervoor zijn excuses aangeboden. Omdat nuanceringen onvoldoende doorkomen zolang de kaart op tafel ligt en omdat de opgave breder is, vind ik het verstandig om de bestaande kaart van tafel te halen”, klonk het.

De kritische depositiewaarde (KDW) moet wat Remkes betreft goed worden gebruikt, maar niet heilig worden verklaard. Zoals eerder gemeld, wordt samen met de sector gezocht naar een andere juridisch houdbare systematiek waarin de staat van de natuur centraal staat. Als die er is, dient dit alternatief de KDW wettelijk te vervangen. Daarnaast moet er een grondbank komen waarin de overheid grond aankoopt, indien nodig afwaardeert en onder voorwaarden weer uitgeeft. Afspraken hierover moeten volgens Remkes met nauw overleg met de sector en provincies worden gemaakt. Ook wil Remkes dat wordt uitgezocht of het mogelijk is om het overkopen van een boerderij buiten Natura 2000-gebied door een boer binnen Natura 2000-gebied te stimuleren.

Remkes wil ten slotte meer rechtszekerheid voor de boeren: "Als boeren die stabiliteit hebben, wordt het mogelijk om zelf een keuze te maken."