Reacties op Vlaams Klimaatakkoord: "Landbouw als deel van de oplossing"
De landbouwsector staat voor een uitdaging om een bijkomende broeikasgasuitstoot van 10 procent tegenover de eerder vastgelegde doelstelling te realiseren, maar het is niet onoverkomelijk. Dat zeggen de landbouworganisaties in een reactie op het nieuwe klimaatplan van de Vlaamse regering. De natuur- en milieuverenigingen hekelen dan weer een te lage ambitie.
"Het plan is zeer ambitieus", zegt Vanessa Saenen van Boerenbond. "Er worden heel veel inspanningen van de landbouwsector verwacht, en we beseffen ook dat ook onze sector inspanningen moet leveren. We hebben reeds een reductie van 20 procent broeikasgassen gerealiseerd de voorbije 20 jaar, het wordt heftig om er nog eens 10 procent bij te doen. Maar het is wel mogelijk, op voorwaarde dat de sector betrokken wordt bij de uitrol ervan, bij de genomen maatregelen. Als er overleg is, en ondersteuning waar nodig, dan kunnen we dit tot een goed einde brengen."
“Uitgekiend veestapelmanagement”
"De reeds geleverde inspanningen in de verschillende sectoren sinds het referentiejaar 2005 tonen aan dat er sectorale verschillen zijn en dat bijvoorbeeld de vleesveehouderij sterke reducties realiseerde door een kleinere veestapel, maar het is aan die sectoren die een stijging of stabilisering van de uitstoot lieten optekenen om de rug te rechten en extra's op tafel te leggen", zegt het Algemeen Boerensyndicaat (ABS).
Om de methaanuitstoot te reduceren blijft het ABS geloven in gewijzigde voedersamenstellingen, en in het convenant enterische emissies voor herkauwers. De ambitie die daarin staat is bijzonder groot. Met het convenant wordt gewerkt aan de prognose van het Vlaams Klimaatbeleidsplan 2021- 2030 om de enterische emissies te verminderen met -19% t.o.v. 2005. Door de toename van deze enterische emissies (methaan) in de afgelopen jaren vertaalt deze doelstelling zich tot een reductie van -27% t.o.v. 2018, dat wordt in het nieuwe klimaatplan dus 30%. Het ABS meent dan ook dat een uitgekiend veestapelmanagement noodzakelijk is, maar de organisatie vraagt om de rekening te houden met het potentieel om koolstof vast te leggen in landbouwbodems: “Het maximaal behoud van blijvend grasland en de bijhorende biodiversiteit en koolstofopslag doen we door extensieve veeteelt op graasweiden te ontzien, op akkerland zorgen minder kerende en minder frequente bodembewerkingen met brandstofefficiënte tractoren voor winst.”
Energie
De versnelde stopzetting van de groenestroomcertificaten door WKK’s op serrebedrijven op basis van fossiele brandstof wordt vanaf 2023 versneld stopgezet. “De shift naar bio-gebaseerde brandstoffen zoals methaangas uit mest of afvalstromen of naar warmtenetwerken, op basis van restwarmte uit andere productieprocessen of afvalverbranding is ingezet maar zal ook in de tuinbouwsector forse investeringen vergen”, stelt het ABS. Daarnaast vraagt de organisatie de aanpassing van het elektriciteitsnetwerk en de mogelijkheid om decentraal geproduceerde elektriciteit op het net te plaatsen, zonder exuberante kosten voor de verzwaring van het net ten laste van de landbouwer.
“Stappen in de juiste richting, maar onder de Europese lat”
Het klimaatplan van de Vlaamse regering zet wel "stappen in de juiste richting voor woningen, mobiliteit en industrie, maar blijft ruim onder de Europese lat". Dat zeggen Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, Natuurpunt en WWF vrijdag in een gezamenlijke reactie. Het plan vraagt volgens de verenigingen veel inspanningen van de burgers, maar biedt daarvoor "weinig ondersteuning".
Dat er op het vlak van landbouw niet geraakt wordt aan de veestapel, is voor de organisaties "onaanvaardbaar". "De regering mikt voor de landbouw louter op innovatie en technologie. Een tactiek die de laatste jaren tot weinig resultaat heeft geleid, er is zelfs sprake van een stijging van methaanuitstoot. Zonder een afbouw van de veestapel blijft het dweilen met de kraan open" zeggen de milieuverenigingen.
Vlaanderen zal dus hoe dan ook nog bijkomend beleid op tafel moeten leggen in 2022. Bij heel wat maatregelen ontbreekt een omkaderend beleid over infrastructuur en sociale correcties. Dat bedreigt het draagvlak en de haalbaarheid
De milieu- en natuurverenigingen vragen zich ook af of de doelstelling van 40 procent reductie tegen 2030 wel zal volstaan. De Europese Commissie gaat namelijk uit van een Belgische doelstelling van -47 procent. "Vlaanderen zal dus hoe dan ook nog bijkomend beleid op tafel moeten leggen in 2022", luidt het. De organisaties bestempelen het plan van de Vlaamse regering ook als "haastwerk". En dat haastwerk is niet zonder risico's. "Bij heel wat maatregelen ontbreekt een omkaderend beleid over infrastructuur en sociale correcties. Dat bedreigt het draagvlak en de haalbaarheid van het beleid".
Ook consument draagt verantwoordelijkheid
Ten slotte spreekt het ABS ook de consument aan om een steentje bij te dragen: “Consumptie van lokaal geproduceerde voeding is de belangrijke manier om de klimaatimpact van zijn voedingspatroon te verminderen, net als het vermijden van alle soorten van verspilling of overconsumptie, bijvoorbeeld door te kiezen voor lokaal geproduceerd vlees, waarvoor een eerlijke prijs wordt betaald zodat de veehouder kan blijven investeren in een klimaatvriendelijke productie, door te kiezen voor meer lokaal geproduceerde plantaardige eiwitten en voor meer seizoensgebonden consumeren.”
“Zo pikt ook de Vlaamse landbouwer zijn graantje mee en creëert de consument wat ruimte voor een extra inspanning richting beperking van de klimaatverandering door de Vlaamse landbouwer. Een landbouwer die in de rode cijfers moet werken heeft immers geen financiële ruimte om extra inspanningen te leveren of extra klimaatinvesteringen te doen”, klinkt het.
Bron: Belga / eigen berichtgeving
