Aardappeloogst volop gestart: 15 procent minder opbrengst op dit moment
nieuwsHet rooien van aardappelen is op veel bedrijven in volle hevigheid losgebarsten of op andere bedrijven gaat het de komende dagen van start. De vrees die leefde dat de opbrengst lager zou liggen door het natte voorjaar, wordt bevestigd door Viaverda, het voormalige proefcentrum voor de aardappelteelt. “De opbrengst van de fontane op dit moment wordt op 85 procent van het vijfjarige gemiddelde geschat”, vertelt Pieter Van Oost van Boerenbond. Van Oost geeft aan dat de loofdoding door het verlate jaar nog niet overal heeft plaatsgevonden en waarschuwt rooiende telers ook voor phytophthora en rot bij het inschuren.
Aardappelteler Chris Derycke uit Watou, West-Vlaanderen, is gestart met de aardappeloogst. “De voorbije drie dagen hebben we al drie hectare geoogst. Tot zondag voorspellen ze vier mooie dagen en gaan we dag en nacht het veld op.” De teler hoopt zo nog 35 hectare te kunnen oogsten voordat de voorspelde regen volgende week roet in het eten gooit. Dan rest er nog 15 hectare te oogsten, maar wanneer dat gaat lukken, is nog een vraagteken.
Boeren uit Westhoek houden hart vast bij aanhoudende regen
15 november 2023De boer hoopt niet op een herhaling van vorig jaar. Toen heeft hij door de vele regenval een groot gedeelte van zijn aardappelen niet kunnen rooien. Om een herhaling te voorkomen, investeerde hij dit jaar in een rooimachine. “Dan ben ik niet afhankelijk van loonwerkers en kan het gewenste moment het land op.” Met een opbrengst van 45 ton per hectare tot dusver is de teler gematigd tevreden. “De vroeg geplante percelen hebben een behoorlijke opbrengst, bij de laat ingeplante percelen is het nog afwachten.”
15 procent minder opbrengst op dit moment
Met een opbrengst van 45 ton per hectare schuurt de akkerbouwer dicht aan bij de productieraming van Viaverda in de tweede helft van vorige maand. “De analyse voor fontane is nog actueel en toont een gemiddelde opbrengst van 44 ton per hectare. Dat is zo'n 15 procent onder het vijfjarige gemiddelde”, aldus Pieter Van Oost die aangeeft dat de opbrengst niet per se regiogebonden is, maar perceelsgebonden. “Sommige percelen geven een opbrengst van 20 ton en andere een opbrengst van 73 ton.” Veel is ook afhankelijk van de plantdatum. Bij de proefpercelen van Viaverda die in april werden geplant, lag de opbrengst half september op gemiddeld 64 ton per hectare, voor percelen geplant in mei ging het om een gemiddelde van 49 ton per hectare. De percelen die in juni geplant werden, zitten gemiddeld op 34 ton per hectare.
Ook bij aardappelteler Stefaan Van Elven uit Laakdaal variëren de opbrengsten sterk per perceel. “De tijdig geteelde aardappels op de zandgrond hebben te lijden gehad van de vele regen. Daar verwachten we opbrengsten van 20 ton”, vertelt de teler die de komende dagen start met het binnenhalen van zijn aardappelen die hij grotendeels in eigen beheer verwerkt en vermarkt. Op percelen in Wallonië, waar hij ook aardappelen teelt, zijn de verwachtingen hoger en mikt hij op een opbrengst van 50 ton. “Als de regen tenminste geen roet in het eten gooit bij de oogst.”
Landbouworganisatie ABS schrijft in haar ledencommunicatie, onder de naam Aardappelpraatje, dat naar schatting tien procent van de late aardappelen geoogst zijn. De meeste vroege aardappelen en halfvroege zouden geoogst en verwerkt zijn. Dat vertaalt zich volgens ABS in een afdoende aanvoer van aardappelen bij de fabrieken. Het is één van de verklaringen waarom de verwerkers zich niet wenden tot de vrije markt en de prijs al tijden stabiliseert op 12 euro per 100 kilogram voor fontane.
Bij verwerkers horen we dat de aardappeloogst voor chips in ieder geval niet tegenvalt. Dat vertelde onder andere Anneleen Touquet, Agro Lead voor PepsiCo in West-Europa. PepsiCo verwerkt in Veurne aardappel tot Lays-chips. “Alhoewel er door het natte voorjaar en latere poten gevreesd werd voor mindere opbrengsten, valt dat vooralsnog zeker mee.”
Aandachtspunten bij het inschuren
Door het natte weer is de aardappelteelt flink verlaat. ABS schat dat er nog 30 rooidagen nodig zijn om de Vlaamse aardappelen binnen te halen. Pieter Van Oost ziet de vertraging van de oogst ook in het feit dat aardappeltelers het loof nog niet overal gedood hebben. Dat is nodig voor een betere schilvorming en dus betere bewaaromstandigheden.
Zowel Van Oost als ABS drukken de telers op het hart om rekening te houden met de juiste bewaaromstandigheden. Vooral voor bewaaraardappelen is dat belangrijk. Zo is het zaak om bij het inschuren onmiddellijk de aardappelen te drogen, om zo wonden te helen en de rotte knollen te drogen. Het drogen zou bij voorkeur met koude lucht moeten gebeuren. "Bij het opwarmen kan koude lucht meer water opnemen en vervoeren. Indien warme lucht gebruikt wordt, riskeert men condensvorming ter hoogte van de koudste knollen”, klinkt het.
Volgens ABS is het daarnaast belangrijk om een "inschuurvolgorde" uit te stippelen waarbij de droge en beste partijen best eerst ingeschuurd worden. "Natte of risicopartijen of aardappelen van de wendakkers kunnen het best af land verkocht worden of het laatst ingeschuurd worden”, geeft het mee. Ook Van Oost adviseert bij het inschuring in natte omstandigheden goed rekening te houden met gevallen van phytophthora of aardappelrot.
Nieuw reglement prijzencommissie Belgapom
Voor het seizoen 2024-2025 hanteert Belgapom, de sectororganisatie van de aardappelhandel en de -verwerkende industrie, een nieuw reglement voor zijn prijzencommissie. Dat reglement is opgesteld in overleg met de Belgische Mededingingsautoriteit om te voldoen aan de Europese en Belgische mededingingsregels.
Belgapom laat ook weten dat voor het nieuwe seizoen wekelijks de prijsnotering voor de variëteiten fontane en challenger zal publiceren. Net als andere jaren gebeurt dat wekelijks op vrijdagochtend op de website van Belgapom. “Met de wekelijkse notering voor fontane en challenger dekt de prijzencommissie een aanzienlijk deel van de aardappeltransacties af. De notering blijft een cruciaal instrument voor transparantie in de aardappelmarkt”, zegt CEO Christophe Vermeulen.
De Belgapomprijs geeft de meest gangbare prijs weer die op de drie vorige werkdagen is vastgesteld voor de rassen fontane en challenger. Deze prijs geldt voor aardappelen die geschikt zijn voor verwerking tot diepgevroren frietproducten, met een maat van minimaal 35 mm, geleverd door de producent, los op de vrachtwagen en bedoeld voor onmiddellijke levering of ophaling.
Bron: Eigen berichtgeving
