Onstuimig politiek debat gaat goedkeuring MAP6 vooraf

Het Vlaams Parlement heeft woensdag tijdens een extra plenaire zitting het licht op groen gezet voor het nieuwe mestactieplan (MAP6). Meerderheidspartijen N-VA, CD&V en Open Vld stemden voor, oppositiepartijen Groen en sp.a en onafhankelijk parlementslid Hermes Sanctorum tegen. Vlaams Belang onthield zich. Dat het plan pas op vier dagen voor de verkiezingen werd gestemd, heeft te maken met het feit dat de meerderheid pas in maart een akkoord bereikte over de kwestie en met het feit dat de oppositie alles uit de kast heeft gehaald om MAP6 tegen te houden.

Het nieuwe mestactieplan, het zesde al in zijn soort (MAP6), wil de hoeveelheid nitraat en fosfaat terugdringen. Dat zijn nutriënten die door bemesting in de Vlaamse wateren terechtkomen. Vorig jaar rapporteerde de Vlaamse Milieumaatschappij dat de nitraatnorm in 28 procent van de meetpunten voor het oppervlaktewater in landbouwgebied overschreden werd. Dat is een stuk meer dan de 5 procent die de Vlaamse regering zich tot doel had gesteld.

In het zesde MAP wordt Vlaanderen ingedeeld in vier gebieden, naargelang van de nitraatconcentraties. Voor twee derde van het Vlaamse landbouwareaal, zo’n 400.000 hectare, zullen strengere voorwaarden gelden. Er komen nieuwe instrumenten voor de handhaving van alle regels op landbouw- en mestverwerkingsbedrijven. De berichten over mestfraude van de afgelopen dagen bewijzen dat zo'n betere controle ook nodig is.

Volgens oppositiepartijen sp.a en Groen en onafhankelijk parlementslid Hermes Sanctorum biedt MAP6 geen garanties voor een betere waterkwaliteit en een strengere controle op de mestverwerking. Mestactieplannen uit het verleden die hun doelstelling niet bereikten, maken hen achterdochtig wanneer verzekerd wordt dat het nieuwe mestactieplan in het vereiste instrumentarium en de beloofde verbetering zal voorzien.

De stemming in het Vlaams Parlement was geen formaliteit, maar leverde nog een lang en hevig debat op tussen voor- en tegenstanders van MAP6. Op het laatst probeerde de oppositie uit de brand te slepen dat alle partijen zich zouden engageren tot een wetenschappelijke doorlichting van het Mestdecreet. Sp.a en Groen willen van experten horen wat er nodig is om een goede waterkwaliteit te bereiken in plaats van een met middenveld en meerderheid onderhandeld compromis voorgeschoteld te krijgen.

Op de inhoud van het debat, en de aankondiging van sp.a-parlementslid Bruno Tobback dat zijn eerste daad na de verkiezingen een verzoek om een onderzoekscommissie wordt, komen we later terug. De discussie over MAP6 is dus niet afgelopen, te meer omdat milieuorganisatie Greenpeace aankondigde dat ze het mestactieplan juridisch willen aanvechten. Zij nemen het niet dat de grote veestapel in Vlaanderen, wat ze zien als de bron van het probleem, buiten schot blijft.

Terwijl de milieubeweging het nieuwe mestactieplan afschildert als “symptoombestrijding”, ervaren de landbouworganisaties het als zo streng dat het wel moet resulteren in een betere waterkwaliteit. Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker zegt daarover: “Dit mestactieplan legt de lat wel bijzonder hoog voor de boer en tuinders en wordt een enorme klus voor onze sector. Toch zullen we het verdedigen. De sector weet dat maatregelen nodig zijn om te komen tot een betere waterkwaliteit.”