“Ondanks vernietigd uitvoeringsbesluit kunstmestregister, blijft registerplicht gelden"

Het Mestdecreet stelt dat kunstmesthandelaars en landbouwers sinds 1 juli 2020 een digitaal kunstmestregister moeten bijhouden en doorsturen naar de Mestbank, zodat die een beter zicht kan krijgen op het gebruik van kunstmest in Vlaanderen. In een besluit van de Vlaamse regering werden deze regels nader uitgewerkt. Het was dit besluit dat op 24 april door de Raad van State werd vernietigd omwille van zogenaamde procedurefouten.

Sommige landbouwers en handelaars verkeerden hierdoor in onzekerheid over de te volgen procedure. “Maar de registratieplicht bestaat nog steeds. Door de vernietiging van het besluit vallen we terug op de bepalingen in het decreet”, vertelt Bart De Schutter, afdelingshoofd van de Mestbank. Hij stelt dat de organisatie de voorbije weken en maanden veel vragen van boeren binnenkreeg over de kwestie. Of er daadwerkelijk boeren gestopt zijn met de aangifte kan hij niet zeggen. "Als een boer niets aangeeft, kan het ook zijn dat hij geen kunstmest gebruikt heeft."

Na de vernietiging op 24 april verleende de Vlaamse regering op 28 april haar principiële goedkeuring aan een nieuw besluit, waarin andermaal het gebruik van digitaal kunstmestregister was uitgewerkt. Het nieuwe besluit is voorgelegd aan de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) en de Raad van State. Uit reacties van de Raad van State is recent gebleken dat er nog wat aanpassingen gedaan moeten worden aan het besluit en deze niet, zoals aanvankelijk verwacht, medio juni in voege treedt, maar vermoedelijk later dit jaar.

“In afwachting van de definitieve goedkeuring van het besluit blijven de bepalingen over de digitale registratie van kunstmest zoals opgenomen in de wetgeving gelden en moet die registratie gebeuren op basis van de bepalingen in het Mestdecreet en in de VLAREME”, benadrukt VLM in een persbericht.

Dat betekent onder meer dat:

• het register per exploitatie of uitbating bijgehouden wordt op de plaats waar de registerplichtige activiteit wordt uitgevoerd. Voor het bemestingsregister op perceelsniveau wordt daaronder het adres van de exploitatie waar de betrokken percelen toe behoren verstaan;

• het register minstens op de plaats waar de registerplichtige activiteit wordt uitgevoerd raadpleegbaar is;

• de stukken voor de staving van het register (vb. weegbonnen en facturen) samen met het register opgeslagen worden;

• de geregistreerde gegevens geautomatiseerd doorgestuurd worden naar de Mestbank.

• het register zowel door landbouwers als door kunstmesthandelaars binnen 48 uur moet worden ingevuld.

Wat betreft deze registratietermijn: deze is aanzienlijk strenger dan in het besluit voorzien was. De Mestbank zegt zich flexibel te willen opstellen bij de handhaving. “Bij controleacties zal de Mestbank gedogen dat landbouwers en kunstmesthandelaars nog steeds werken volgens de meer soepele termijnen en bepalingen van het vernietigde uitvoeringsbesluit.”

VLM adviseert landbouwers om van het kunstmestregister gebruik te maken. “De handigste manier om de aankoop, verkoop of het gebruik van kunstmest te registreren en geautomatiseerd door te sturen, is door het kunstmestregister op het Mestbankloket te blijven gebruiken."

Reactie Boerenbond

Het digitale kunstmestregister is met gemengde gevoelens ontvangen in de sector. Zo voerde bijvoorbeeld Boerenbond in het verleden verschillende gesprekken met VLM over de "onwerkbaarheid" van het digitaal kunstmestregister en deed meerdere suggesties om het loket te verbeteren. "We zullen dit ook op tafel blijven leggen. In ons MAP7-akkoord werd in elk geval een evaluatie van het digitaal kunstmestregister opgenomen, waarbij de gebruiksvriendelijkheid een absoluut belangrijk punt is om rekening mee te houden", zo klinkt het bij de landbouworganisatie.