Nota EU-commissaris Ciolos start discussie over GLB

In de aanloop naar de mededeling van de Europese Commissie omtrent de opties voor het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) na 2013, bracht Boerenbond in het ledenblad Boer & Tuinder een overzicht van de meningen van diverse actoren ten aanzien van het GLB. Afsluiten doet Boerenbond met de GLB-visie van de Vlaamse overheid die Europese zelfvoorziening de hoofddoelstelling van het GLB noemt.

De nota van EU-landbouwcommissaris Dacian Ciolos wordt woensdag verwacht, waarna het echte werk kan beginnen. Minstens twee jaar zal er gedebatteerd worden over de toekomst van het GLB en bij uitbreiding van de hele Europese Unie. Ook de Vlaamse overheid bereidde zich daarop voor. In Boer & Tuinder worden de tien aandachtspunten die Vlaams landbouwminister Kris Peeters ziet, op een rijtje gezet.

Voor minister Peeters blijft de hoofddoelstelling van het GLB een belangrijke mate van Europese zelfvoorziening. Voldoende betaalbaar en veilig voedsel ziet hij als een strategische noodzaak nu de hulpbronnen schaarser worden en de voedselvraag groeit. Marktoriëntatie is noodzakelijk, maar de marktwerking is niet perfect zodat landbouwers met structureel lage prijzen worden geconfronteerd. Ook al omdat burgers als consumenten niet bereid zijn om de volledige meerkost van hun maatschappelijke verwachtingen te betalen. De minister acht een Europees, regelend kader en een (modern en flexibel) vangnet als buffer tegen crisissen daarom nodig.

Het GLB moet werk maken van verdere verduurzaming en groene groei. Innovatie, kennisdeling, vorming en ondernemerschap moeten meer aandacht krijgen. Een kritische kijk op de wereldhandel in landbouwproducten is nodig omdat voedsel geen gewone handelswaar is. Wereldhandelsakkoorden brengen ordening, maar zijn momenteel te eng en hebben onvoldoende aandacht voor voedselautonomie en duurzaamheid. Ook speculatie op landbouwproducten moet worden tegengegaan.

Peeters is van mening dat directe inkomenssteun ook na 2013 verantwoord blijft. Het huidig toeslagsysteem moet wel geleidelijk omgevormd worden. Een basisbedrijfstoeslag, aangevuld met meer doelgerichte en specifieke steun verdient volgens Peeters verder onderzoek. Landbouw vervult heel wat publieke diensten en moet daar ook voor vergoed worden.

Het toekomstige GLB moet in verstedelijkte gebieden specifieke initiatieven zoals korte keten ondersteunen om mogelijkheden in peri-urbaan gebied beter te benutten. De verdeling van middelen tussen pijler één (inkomenssteun) en twee (plattelandsbeleid) moet flexibeler, net zoals het inzetten van middelen uit die tweede pijler.

Wat de omvang van het GLB-budget betreft, vraagt Peeters een status-quo. Dat wordt een moeilijke discussie. Peeters vraagt alvast de middelen gerichter in te zetten om de GLB-doelstellingen efficiënter te realiseren en de steun te richten op actieve landbouwers. Hij verwacht dat het GLB-debat zal ontaarden in een begrotingsdebat. Lidstaten met krappe begrotingen zullen van de EU besparingen op de landbouwuitgaven verlangen. Boerenbond besluit met Peeters dat er nog een lange weg te gaan is.