"Nog niet te laat om opwarming van de aarde te stoppen"

Het is nog niet te laat om de opwarming van de aarde een halt toe te roepen, maar dan moeten wel dringend maatregelen worden genomen. Die maatregelen zijn bovendien niet zo duur als gedacht wordt, en hoe sneller ingegrepen wordt, hoe goedkoper het zal zijn. Zo stelt het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) van de VN in een derde en laatste deel van zijn 5de evaluatierapport omtrent de klimaatverandering.

In dat rapport spreken de VN-klimaatexperts zich uit over mogelijke maatregelen tegen de opwarming van de aarde en de betaalbaarheid daarvan. Een beperking van de opwarming tot 2°C ten opzichte van het pre-industriële peil is volgens hen nog haalbaar. “Mits een sterke en snelle daling van de wereldwijde uitstoot, een snelle overgang naar een koolstofarme economie, de omvorming op grote schaal van het energiesysteem en een heroriëntering van de investeringen naar koolstofarme technologieën, gepaard met een daling van de subsidies voor fossiele brandstoffen.” 

Concreet moet de uitstoot van de broeikasgassen tegen 2050 met 40 tot 70 procent worden teruggedrongen en tegen 2100 zelfs helemaal verdwenen zijn. De technologische opties voor een dergelijke overgang zijn volgens het rapport al aanwezig, maar de huidige reductieverbintenissen van de regeringsleiders zijn nog lang niet ruim genoeg. “Het is dus een kwestie van willen, niet van kunnen”, beaamt John Kerry, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken.

“Ondanks de inspanningen die al geleverd zijn, is de toename van de uitstoot van broeikasgassen het laatste decennium versneld in plaats van afgenomen”, klinkt het verder in het rapport. “Elke vertraging leidt nochtans tot grotere inspanningen en grotere kosten achteraf.” Want zonder een verandering zal de temperatuur tegen 2100 stijgen met 3,7 tot 4,8°C.

Volgens de experts moet dus meer en snel worden ingezet op hernieuwbare energie en energie-efficiëntie. “Een omschakeling die zelfs helemaal niet zo duur is als gedacht wordt”, klinkt het. Maatregelen om de uitstoot te verminderen zouden maximaal 4 procent van de wereldwijde consumptie kosten in 2030 en 11 procent in 2100. En dan wordt nog geen rekening gehouden met de baten, zoals de verbeterde gezondheid door de hogere luchtkwaliteit en meer energiezekerheid.

Milieuorganisaties WWF en Greenpeace sluiten zich aan bij de conclusies in het rapport. “Hernieuwbare energie is niet meer te stoppen. Het wordt groter, beter en goedkoper met de dag”, zegt Kaisa Kosonen van Greenpeace. De organisatie kijkt vooral naar China als grootste CO2-uitstoter maar ook als mogelijke “game-changer”. “Als een land als China ambitieuze klimaatdoelen zou opnemen en uitvoeren, kunnen de Verenigde Staten en Europa niet anders dan volgen. Het is nu dan ook uitkijken naar de klimaatconferentie volgend jaar in Parijs.”

Ook WWF schaart zich achter de oproep om investeringen in duurzame, veilige en koolstofarme energiebronnen meer dan te verdrievoudigen. “Hoe langer we wachten om de klimaatverandering aan te pakken, hoe groter de uitdagingen worden”, luidt het. “Hernieuwbare energie kan niet langer worden beschouwd als nichemarkt”, voegt WWF-directeur voor het wereldwijde energiebeleid Stephan Singer daaraan toe.

De resultaten van het rapport worden bekendgemaakt op een cruciaal moment in de internationale onderhandelingen die moeten uitmonden in een wereldwijd klimaatakkoord tijdens de Top van Parijs in december 2015, en in het proces dat op Europees vlak werd opgestart om een nieuw Europees ‘klimaat/energie’-kader voor de periode 2020-2030 vast te leggen.

Meer info: Lees het rapport Climate Change 2014: Mitigation of Climate Change