Nieuwe simulatietool brengt effect koolstoflandbouw op elk landbouwperceel in beeld
nieuwsHet Agentschap Landbouw en Zeevisserij lanceert een simulatietool waarmee landbouwers kunnen inschatten wat koolstoflandbouw oplevert op hun percelen. Die nieuwe online tool moet koolstoflandbouw in Vlaanderen een duw in de rug geven. Eerder dit jaar kwam er al een platform dat kennis en initiatieven rond koolstofverwijdering bundelt, zodat opschaling makkelijker en efficiënter kan verlopen.
Koolstoflandbouw, of carbon farming, verhoogt de opname en opslag van koolstof (C) in bodem en planten. Door CO2 uit de lucht te halen en langdurig op te slaan in bodems, reduceert koolstoflandbouw niet alleen de broeikasgassen, maar verhoogt het in tussentijd ook de bodemvruchtbaarheid en -gezondheid. Daardoor kan de bodem meer water vasthouden, is er een grotere weerbaarheid tegen erosie en stimuleert het een betere bodemstructuur en-leven.
Bekende technieken om meer koolstof in de bodem te houden, zijn het gebruik van bodembedekkingsgewassen, gewasrotaties met meerjarige gewassen, gewassen die intensief wortelen of veel gewasresten zoals stro achterlaten en het toepassen van compost of mulch.
Visualisatie van koolstoflandbouw op elk Vlaams landbouwperceel
Landbouwers die de impact van bepaalde koolstoflandbouwmaatregelen op hun perceel willen inschatten, kunnen dit voortaan doen aan de hand van de koolstoftool. In samenwerking met het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) berekent de tool voor elk bouwlandperceel als startscenario het gehalte organische koolstof in de bodem. Met verschillende scenario’s van teeltrotaties en organische bemesting kan de landbouwer per perceel een simulatie krijgen van de opbouw van organische koolstof. “Op deze manier krijgt de landbouwer inzicht in het effect van de verschillende landbouwpraktijken en kan hij zijn bedrijfsvoering optimaliseren”, aldus het agentschap. “De koolstoftool is beschikbaar voor elke landbouwer via het bodempaspoort op het e-loket.”
Het agentschap raadt landbouwers meteen ook aan om het organische koolstofgehalte van hun percelen te meten met behulp van staalnames. “De koolstoftool geeft een zo goed mogelijke simulatie over de mogelijke koolstofopslag op basis van de beschikbare gegevens”, klinkt het. “Hoe accurater deze gegevens zijn, hoe beter het model de simulaties kan doorrekenen. Het gebruik van recente bodemanalyseresultaten kan de resultaten dus verbeteren.”
25 miljoen euro steun voor carbonfarmingtechnieken
Landbouwers die uiteindelijk aan de slag willen met koolstoflandbouw kunnen voor enkele maatregelen via de ecoregelingen ‘meerjarig grasland’ en ‘verhogen organische koolstofgehalte’ financiële steun krijgen van Vlaamse overheid. Daarnaast zijn er nog tal van ecoregelingen en agromilieuklimaatmaatregelen die koolstofopslag niet als hoofddoel hebben maar wel hun steentje bijdragen. Denk hierbij aan de hennepteelt of de bodempaspoort-ecoregeling.
Voor al deze maatregelen betaalde Vlaanderen in 2023 in totaal 22,2 miljoen euro steun aan landbouwers die erop intekenden. Door de groeiende interesse in carbon farming liet Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) al weten dat de steun dit jaar de kaap van 25 miljoen euro zal overschrijden. Ook de komende jaren wil men de ondersteuning mee laten groeien met de populariteit.
Nieuw platform dat kennis en inspanningen bundelt
Naast de koolstoftool en een verhoogde financiële ondersteuning voor landbouwers, kwam er in januari al een nieuw online platform dat koolstofverwijdering en koolstoflandbouw een boost moet geven. Het 'Vlaams Actieplatform Carbon Farming en Carbon Removal' zal alle verschillende initiatieven van overheden en privéspelers samenbrengen. Op deze manier wordt versnippering van inspanning en kennis vermeden en wordt er sterker ingezet op samenwerking en efficiëntie. Er zal onder meer een uniforme kennisbasis opgesteld worden en een netwerk dat zich richt op de ontwikkeling van verdienmodellen rond koolstoflandbouw. Tegelijk moet het platform ook bijdragen aan de ontwikkeling van een duidelijke gedragen Vlaamse visie en werking rond koolstofverwijdering.
