Nederland kent derogatievoorwaarden

Het totale mestproductieplafond wordt tot en met 2024 verlaagd naar het niveau van 2020. Om de norm te halen moet de fosfaatproductie met 10 procent omlaag en de stikstofproductie met 6 procent. De verlaging van het productieplafond is een van de voorwaarden van de derogatie die Nederland nog tot 2026 krijgt.

In de derogatiebeschikking staat ook dat bedrijven in Natura 2000-gebieden vanaf 2023 niet meer in aanmerking komen voor derogatie. Vanaf 2024 geldt dit derogatieverbod ook voor de overgangsgebieden rondom Natura 2000-gebieden. Deze gebieden, van ongeveer 1 kilometer rondom de Natura 2000-gebieden, worden aangewezen in het Nationaal Programma Landelijk Gebied. (NPLG).

Ook voor de akkerbouwers zijn er gevolgen. Langs alle waterlopen wordt een verbod op bemesting ingevoerd op een bufferstrook van 3 meter langs de waterloop. Als de 3 meter meer dan 4 procent van het perceel beslaat, mag de bufferstrook versmald worden naar 1 meter. Daarnaast moet Nederland gebieden gaan aanwijzen als “door nitraten verontreinigde gebieden”. In deze nutriëntengevoelige gebieden moet de totale gebruiksnorm met 20 procent voor alle bedrijven verlaagd worden vanaf 2025.  

Gebruik meststoffen elektronisch registreren

De Europese Commissie wil naast het verplichte bemestingsplan dat alle boeren vanaf 2024 het gebruik van meststoffen (zowel dierlijk als kunstmest) elektronisch gaan registreren. Vanaf 2025 wordt dit verplicht voor alle bedrijven. Ook moet de controle en handhaving van het mestbeleid worden aangescherpt, mede omdat het risico op fraude toeneemt vanwege de aanscherpingen van het beleid.

Melkveehouders die willen een derogatie krijgen, moeten verplicht 80 procent grasland hebben zoals vandaag al het geval is. Voor 2022 gelden nog de bestaande voorwaarden voor derogatie en de normen van 230 kilo stikstof uit dierlijke mest voor zuidelijk zand- en lössgebied en 250 kilo voor de overige regio’s.

Impactanalyse

De Nederlandse landbouworganisatie LTO reageert furieus op het conceptbesluit: “Dit is volstrekt onwerkbaar", schrijft ze op haar site. „De overheid zal terug naar Brussel moeten om daar met de vuist op tafel te slaan en nog steviger te onderhandelen." Volgens de organisatie is de beschikking ook niet te rijmen met de door de regering gewenste landbouwtransitie. “Gezien alle onduidelijkheid rondom de invulling van het op stapel staande beleid zal deze transitie een hele slechte start beleven." Ook de vaste Kamercommissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft een verzoek aan de landbouwminister gedaan om een impactanalyse te maken van het conceptbesluit.