Natuurpunt wil resultaten zien van agromilieubeleid

Natuurpunt bestudeerde het recent verschenen rapport van de Europese Rekenkamer over het agromilieubeleid en onthoudt dat het merendeel van de onderzochte agromilieuprogramma’s onvoldoende bijdragen tot het realiseren van de Europese prioriteiten biodiversiteit, water en klimaatverandering. Beleidsmedewerker Annelore Nys vraagt meer doel- en gebiedsgerichte maatregelen en monitoring.

Agromilieumaatregelen zijn een onderdeel van de tweede pijler (plattelandsbeleid) van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB). De EU investeert hierin jaarlijks 2,5 miljard euro. Daarom noemt Natuurpunt dit de Europese budgetpost met het grootste potentieel voor het behalen van de biodiversiteitsdoelstellingen waartoe Europa zich recent engageerde in de Biodiversiteitsstrategie 2020.

“Of de maatregelen ook effectief biodiversiteitswinst opleveren, hangt sterk af van waar en hoe ze ingezet worden”, besluit Annelore Nys uit het rapport van de Europese Rekenkamer. De toon van het rapport is scherp: hoewel er in de laatste 20 jaar veel vooruitgang geboekt is, zijn de maatregelenpakketten en de monitoring en evaluatie daarvan onvoldoende om meetbare milieuwinsten te realiseren. De doelstellingen zijn over het algemeen te vaag en bevatten geen concrete, meetbare resultaatverbintenissen. Er zijn onvoldoende relevante en betrouwbare data om conclusies te trekken over de effectieve milieuvoordelen.

Een tweede belangrijke vaststelling van het rapport is dat het overgrote deel van de pakketten bestaat uit generieke maatregelen die door elke landbouwer uitgevoerd kunnen worden. Slechts een minderheid van de maatregelen focust zich op gebiedsgerichte maatregelen die ingezet worden op plaatsen waar ze de beste resultaten opleveren. “Hierdoor worden de middelen niet ingezet waar ze het meest nodig zijn en de beste resultaten genereren”, verklaart Nys.

Natuurpunt beschouwt dit als belangrijke conclusies in het licht van de onderhandelingen over de hervorming van het GLB. De natuurvereniging roept de ministers Kris Peeters en Joke Schauvliege, bevoegd voor landbouw en leefmilieu, op om bij hun Europese collega’s te pleiten voor heldere doelstellingen en resultaatverbintenissen voor agromilieumaatregelen in het nieuwe GLB.

Vlaanderen moet volgens Natuurpunt ook zelf lessen trekken uit het rapport. “In de aanloop naar het volgende plattelandsprogramma moet Vlaanderen duidelijke doelstellingen en prioriteiten per agromilieumaatregel en combinatie van maatregelen definiëren”, meent Nys, “daarnaast moet de overheid ook werk maken van meer specifieke maatregelenpakketten met een hoger ecologisch potentieel.”

Vlaams minister-president Kris Peeters is van oordeel dat agromilieumaatregelen een belangrijke plaats moeten blijven innemen, ook in het nieuwe gemeenschappelijke landbouwbeleid (GLB) na 2013. Daarom pleit hij voor een versteviging van het Europees budget voor pijler twee van het GLB. Het onderzoek van de Rekenkamer werd gevoerd in acht landen, maar niet in Vlaanderen.  “Uit een eigen externe Vlaamse evaluatie van de agro-milieumaatregelen, eind 2010, blijkt alvast dat er belangrijke milieuwinsten geboekt worden”, aldus Peeters.

Meer info: Verslag Europese Rekenkamer