Na ‘welkom wolf’ discussiëren Fransen over ‘terugkeer beer’

Een week geleden ging het mis in het Franse departement Ariège, tussen Carcassone en Andorra. Bij een jachtpartij op everzwijnen bij het plaatsje Seix schiet een jager een berin dood. Zelfverdediging naar eigen zeggen, de zeventigjarige man is gebeten in zijn benen en moet zwaargewond worden afgevoerd met een reddingshelikopter, maar de Franse autoriteiten nemen niet zomaar genoegen met zijn verhaal.

De dode berin is naar alle waarschijnlijkheid Caramelle, het berenvrouwtje met 2 welpen dat door het Réseau Ours Brun gefilmd werd met wildcamera’s. De beelden gingen gretig rond op sociale media.

De jachtverordening van de Ariège verbiedt de jacht expliciet als er een beer in het gebied is. De jagersverenigingen protesteerden daartegen: beren zijn mobiel en een jachtverbod omdat er ergens een beer is gezien wordt snel onwerkbaar. "Als je de hele berg onder een stolp wilt zetten, moet je dat zeggen," moppert Jean-Luc Fernandeze, de voorzitter van de jachtfederatie in het departement. Het Franse gerecht moet nu onderzoeken over er bij de jagers geen intentie was om meer dan zwijnen te bejagen.

Uitgezet zonder overleg

 Anders dan de wolven bij ons zijn de beren in de Pyreneeën sinds de jaren ’90 uitgezet. Inmiddels leven er zeker 64 beren in het berggebied, aldus La Depêche. En dat stuit op bezwaren van herders, boeren en politici. Die laatsten maken zich zorgen over ongelukken met wandelaars of toeristen. De eersten over het verlies van hun dieren: in de eerste 10 maanden van dit jaar zijn er 625 meldingen gedaan van dode schapen met een beer als verdachte, plus 16 runderen, 17 paarden en ezels en 1 hond.

Volgens Christine Téqui, de voorzitster van het departementsbestuur van Ariège, zijn de beer destijds uitgezet zonder overleg met de lokale bevolking en is er nu sprake van overbevolking: “De cohabitatie van de beer met eender welke menselijke activiteit is onmogelijk. We werden niet gehoord en niet ernstig genomen.”

Het berennetwerk Réseau Ours Brun benadrukt dan weer dat beren nooit gratuit aanvallen maar altijd geprovoceerd moeten worden, als ze kunnen zullen ze eerder vluchten. Een berin met haar welpen kan niet zo makkelijk ontsnappen en zal daarom aanvallen. De voorzitster van de berenclub Sabine Matraire benadrukt ook dat het de eerste aanval is op mensen in 25 jaar.

Ontheffing

Uit de Europese cijfers die in het kader van de Habitatrichtlijn worden bijgehouden, blijkt alvast dat er veel meer probleemsituaties ontstaan met beren dan met wolven. Van 2017 tot 2019 werden er ontheffingen verleend om 1383 bruine beren te bejagen en te doden. In Zweden en in Finland ging het telkens om meer dan 500 beren.

Voor de wolven gaat het maar om een fractie van die aantallen. In heel Europa verleenden overheden 164 keer de toelating om een probleemwolf te doden. In Spanje werden het meeste wolven gedood. In totaal ging het om 67 dieren. De Europese regels staan ontheffingen toe, dat kan om ernstige schade aan gewassen, veehouderijen, bossen, visgronden en wateren of andere vormen van eigendom te voorkomen, maar ook in het kader van de volksgezondheid of dwingende redenen van openbaar belang.

Welpjes

Het berennetwerk bekommert zich ondertussen over de weeswelpjes van Caramelle. De organisatie vraagt dat de Franse overheid de beertjes actief blijft volgen.