Ngo's eisen onmiddellijke stopzetting van export van in Europa verboden pesticiden

Onder de actievoerders bevonden zich leden van Broederlijk Delen, PAN Europe en een Afrikaanse delegatie uit Burkina Faso en Oeganda. Beide landen zouden volgens de actievoerders te kampen hebben met negatieve gevolgen door de Europese export. "Insectenpopulaties worden er met uitsterven bedreigd en ook de biodiversiteit en het milieu wordt aangetast", klinkt het.

Suzy Serneels, programmaverantwoordelijke bij Broederlijk Delen, beticht Europa van hypocrisie. "Deze pesticiden zijn in Europa verboden omdat ze te gevaarlijk zijn voor mens en milieu, maar ze mogen hier toch nog geproduceerd en geëxporteerd worden naar landen buiten Europa. Zoals ook partnerlanden waar Broederlijk Delen vandaag actief is", zegt ze. "We zien dagelijks de schade die deze producten daar aanrichten. We vragen de Europese Commissie om te stoppen met de dubbele standaard. Producten die hier te gevaarlijk zijn, zijn niet minder gevaarlijk eens ze de grens over zijn."

Vijf jaar geleden publiceerden een Zwitserse ngo en een Brits onderzoeksbureau een studie over de export van verboden bestrijdingsmiddelen door de EU-lidstaten. Uit dat onderzoek bleek dat de EU in 2018 81.000 ton aan verboden gewasbeschermingsmiddelen uitvoerde naar 85 landen. "Twee derde van deze pesticiden gaan naar lage en middeninkomenslanden waar de regelgeving doorgaans minder streng is", klinkt het. "Die producten zijn kankerverwekkend, verstoren de hormonenregeling, brengen ongeboren kinderen schade toe of zijn heel erg resistent in het milieu. Ook bijenpopulaties en andere bestuivers die essentieel voor landbouw en natuur zijn, worden zwaar aangetast.", luidt het.

België doet mee

Ook België heeft boter op het hoofd. Zo zou België tussen 2013 en 2020 zestien in de EU verboden pesticiden hebben uitgevoerd naar meer dan zeventig niet-EU-landen, goed voor 50.000 ton. Daarnaast is het gebruik van bestrijdingsmiddelen in Afrikaanse landen de voorbije dertig jaar met 175 procent gestegen. In Burkina Faso vervijfvoudigde het gebruik, in Oeganda gaat de curve maal tien. Waar Afrikaanse landen in de jaren negentig iets minder dan 80 kiloton gebruikten, ligt het totale gebruik in 2022 op ongeveer 200 kiloton.

"De Europese Unie zet de winst en privébelangen van grote bedrijven boven de mensenrechten en het beschermen van de gezondheid van mens en milieu", zegt Serneels.

Ook Pesticide Action Network PAN Europe tekende present bij de betoging. Volgens Martin Dermine schort er iets aan de evaluatie van pesticiden binnen Europa en moet de wetgeving ook aangepast worden om het systeem performanter te maken. "Op dit moment is Europa de regelgeving aan het herbekijken, maar we merken op dat er een grote druk is vanuit de pesticidebedrijven om het systeem zo onbetrouwbaar mogelijk te houden", zegt Dermine. Volgens haar zouden bedrijven als Bayer, BASF en andere pesticidereuzen achter de schermen heel wat druk uitvoeren om de regelgeving in het eigen voordeel te herzien. "De Europese Commissie moet de autonomie behouden en verzekeren dat ze zich niet laten beïnvloeden bij het herschrijven van de richtlijnen", aldus nog PAN Europe.