Cadmium in Noord-Limburgse groenten wekt onrust

Het Voedselagentschap heeft twee weken geleden te hoge cadmiumconcentraties vastgesteld in wortelen en schorseneren in Noord-Limburg. Van tien percelen uit Overpelt, Neerpelt en Hamont-Achel moet de oogst vernietigd worden wegens niet geschikt voor consumptie. In de toekomst mogen landbouwers ook geen wortelen en schorseneren meer telen op de gronden. "Dit gaat de boeren parten spelen bij lopende contractbesprekingen", zegt Eddy Leloup van de Boerenbond in Het Belang van Limburg.

Nieuwe metingen van het Voedselagentschap wijzen uit dat de cadmiumconcentraties in wortelen- en schorsenerenteelten in het Noord-Limburg te hoog liggen. "De analyses tonen aan dat de waarden twee tot drie keer de toegelaten norm overschrijden", vertelt Pascal Houbaert van het agentschap. "Daardoor zijn ze niet geschikt voor de menselijke consumptie en moeten ze vernietigd worden". Het gaat om tien percelen in Overpelt, Neerpelt en Hamont-Achel.

De Vlaamse ministers Vervotte, Peeters en Leterme onderzoeken momenteel hoe ze de zes betrokken landbouwers kunnen vergoeden. "We spreken in eerste instantie over een bedrag tussen de 180.000 en de 200.000 euro", vertelt Leloup. In de toekomst zullen de boeren ook geen wortelgewassen meer mogen telen op de vervuilde gronden, omdat die het kankerverwekkende cadmium erg makkelijk opnemen en vasthouden.

"Beter is dat ze bonen en erwten verbouwen, maar die teelten zijn financieel een stuk minder interessant", aldus Leloup. Eerder al had het Voedselagentschap te hoge concentraties van het kankerverwekkende cadmium gevonden in de nieren en levers van runderen ouder dan 18 maanden. Daarvoor geldt al een exportverbod sinds mei 2004.

De nieuwe maatregelen van het agentschap zaaien onrust bij de landbouwers. "De kans dat er nog nieuwe gevallen ontdekt worden, is reëel. Het Voedselagentschap zal de komende maanden nog meer stalen nemen. Straks is alle landbouw in de Kempen verboden", zegt Jef Maes, voorzitter van de Limburgse tak van de Boerenbond. Ook hebben de boeren steeds meer vragen bij de strenge normen die het Voedselagentschap hanteert.

Het LUC onderzoekt momenteel of het haalbaar is om de landbouw in de Umicore-zones volledig te heroriënteren. "Gezien de vervuiling is het misschien beter dat er daar geen voedingsgewassen meer geteeld worden", vertelt professor Jaco Vangronsveld. "De boeren zouden bijvoorbeeld koolzaad kunnen verbouwen voor biodiesel. Of men kan wilgen kweken, voor de winning van groene stroom. Die omschakeling vergt uiteraard investeringen, want de landbouwers beschikken dikwijls niet over de nodige kennis en machines. Wij gaan nu - in opdracht van OVAM - na of zo'n grootscheepse omschakeling mogelijk is."