Meerderheid oneens over versoepeling mestverwerking

In het Vlaams parlement is de meerderheid verdeeld over het al dan niet versoepelen van de bestaande mestverwerkingsplicht voor veebedrijven. Het ziet er naar uit dat sp.a, Spirit en Agalev een eigen voorstel neerleggen in de commissie Leefmilieu, naast dat van de VLD. Overleg deze week tussen de verschillende meerderheidsfracties leverde niets op. De Boerenbond voert intussen de druk op om een forse versoepeling te bekomen.

De verwerking van vooral varkensmest in Vlaanderen draait nog steeds niet zoals het hoort. In totaal moet dit jaar bijvoorbeeld ruim 1,2 miljoen ton varkensmest worden verwerkt. Maar slechts 15 procent van de noodzakelijke verwerkingscapaciteit is voorhanden. De onzekerheid over de beschikbare technieken, de economische haalbaarheid en het ontbreken van financiële stimulansen worden aangegeven als oorzaken van de slabakkende mestverwerking. Wettelijk moeten bedrijven met een grote mestproductie al hun overtollige mest verwerken.

Maar die 100 pct-verwerkingsplicht blijkt in de praktijk technisch niet haalbaar. Ook financieel is het voor de veehouders een zware dobber. De verwerking van één kubieke meter mest kost 32 tot 37 euro. Daarmee is het arbeidsinkomen voor één varkensplaats (die de voorbije jaren schommelde tussen 1,8 en 39 euro) opgesoupeerd.

André Denys (VLD) heeft een voorstel van decreet klaar waarin de grootste mestproducenten 30 tot maximaal 75 procent van hun mestoverschot moeten verwerken. De bestaande mestheffingen (bij onvoldoende verwerking) werken volgens Denys te sanctionerend. Hij stelt voor betaalde heffingen om te buigen in "mestboni" als de veehouder méér mest verwerkt dan gevraagd.

Jacky Maes (sp.a) heeft een ander voorstel klaar en krijgt daarvoor de steun van Agalev en Spirit. Zij houden wèl vast aan de 100 pct-verwerkingsplicht. Maar om de gevraagde hoeveelheid nutriënten (bestanddelen van mest) te verwerken, mag een mestverwerkingsplichtig veebedrijf ook deels mest verwerken van een niet-verwerkingsplichtig bedrijf. Wanneer de totale hoeveelheid te verwerken mest vergroot, daalt de kostprijs ervan en wordt het rendabel, is de redenering.

Vorige week hoopte Denys vurig dat een compromis haalbaar zou zijn. Maar dat is niet het geval. "Het overleg tussen de fracties is vruchteloos gebleken. We blijven allebei op ons standpunt", zegt Jacky Maes. "Volgende donderdag dien ik in de commissie een eigen voorstel in. Tja, je kan wel zeggen dat de situatie helemaal geblokkeerd zit". Een wisselmeerderheid CD&V-VLD, die beiden een voorstel indienden dat niet erg ver uit elkaar ligt, zou er volgens hem niet komen. Maar André Denys "sluit niets uit".

Maandag stapt een delegatie van de Boerenbond alvast naar het VLD-partijbureau om haar steun te betuigen aan Denys. "Ik hoop dat de VLD-top achter mij staat", aldus Denys. Volgens de Boerenbond is een volledige mestverwerking vanuit milieu-oogpunt overbodig. De mestoverschotten zijn al voldoende weggewerkt, luidt het. De organisatie vraagt aan de overheid de inspanningen van de veehouders te waarderen en de 100 procent-verwerkingsplicht voor de grote bedrijven te halveren. Het behoud ervan - zoals sp.a, Spirit en Agalev voorstellen - is ondraaglijk en leidt tot het verlies van honderden banen, waarschuwt de Boerenbond.