Laatste Big Jump voor proper water

In wat de laatste Big Jump-editie was in de huidige vorm sprongen op zondag 12 juli op 30 verschillende locaties in Vlaanderen duizenden mensen in beken en rivieren om aandacht te vragen voor proper water. De Big Jump is een initiatief van European Rivers Network. In Vlaanderen wordt het evenement gecoördineerd door Natuurpunt, GoodPlanet Belgium en Bond Beter Leefmilieu.

Voor de veertiende keer al organiseerden Natuurpunt, GoodPlanet Belgium en Bond Beter Leefmilieu the Big Jump om aandacht te vragen voor proper water. Dit jaar is weervrouw Sabine Hagedoren het gezicht van de campagne. De grote sprong ging door op zondag 12 juli en was de laatste editie in deze vorm, zo laten de initiatiefnemers weten. “Maar aandacht voor proper water blijft broodnodig”, zo klinkt het. “In Vlaanderen zijn grote stappen gezet. Zo zuivert Aquafin vandaag het afvalwater van 80 procent van alle Vlamingen.”

Toch is er nog veel werk, zo klinkt het: “Het afvalwater van 20 procent van de Vlaamse huishoudens komt nog steeds ongezuiverd in onze waterlopen terecht. Geen enkele Vlaamse waterloop haalt momenteel de Europese kwaliteitsnorm. Met hun sprong willen de deelnemers politici vragen om van proper water een beleidsprioriteit te maken de komende jaren”, aldus de organisatie, die Vlaanderen oproept om de nodige inspanningen te leveren.

De laatste Big Jump voor proper water wist in Vlaanderen 2.800 waterratten te overtuigen, aangemoedigd door naar schatting 13.000 toeschouwers. Natuurpunt spreekt van een krachtig signaal om waterkwaliteit bovenaan de politieke agenda te zetten. "De weg is nog lang. De kwaliteit van de waterlopen blijkt de afgelopen jaren maar in één derde van de gevallen nog te verbeteren. In zestig procent van de gevallen is er geen vooruitgang, en in zes procent van de waterlopen is er zelfs een achteruitgang."

De noodzakelijke inspanningen zouden concreet investeringen in een degelijk rioleringswerk kunnen zijn. Volgens de Vlaamse Milieumaatschappij is overal riolering leggen “onbetaalbaar”. “Je moet de kosten afwegen tegen de voordelen”, zegt woordvoerster Katrien Smet. “In afgelegen bewoning is een kleinschalige, plaatselijke oplossing meer aangewezen, zoals een ‘individuele behandelingsinstallatie voor afvalwater’ of IBA. Denk aan rietvelden of aan een mechanische constructie.”

Volgens Vlario, het kenniscentrum van de rioolbeheerders, kunnen IBA’s maar een tiende van de resterende noden oplossen. De collectieve voorzieningen die aanvullend moeten gebeuren zullen volgens Vlario 6 miljard euro kosten. “Dan is het jammer te moeten vaststellen dat er vandaag 600 miljoen euro aan Vlaamse subsidies voor de gemeenten niet gebruikt wordt”, aldus Wim Van Gils van Natuurpunt. Dat wordt bevestigd door Vlario: dossiers zitten vast omdat een van de partners niet mee wil, omdat er een nieuw gemeentebestuur aan het bewind kwam of omdat er een burger dwarsligt bij de onteigening. “Zo kan één mens een miljoenendossier voor jaren stilleggen,” zegt Wendy Francken van Vlario.

Natuurpunt wil graag dat de Vlaamse overheid ‘in de plaats treedt’ van een gemeente als die te weinig doet voor de riolering. Die Vlaamse overheid heeft plannen opgesteld waarin staat waar nog riolering wordt aangelegd en waar niet, om de laatste 20 procent zuiver te krijgen. Daarnaast liggen er nieuwe ‘stroomgebiedbeheerplannen’ voor, met ook andere maatregelen om de waterkwaliteit op te krikken. Het aanleggen van meanders is er daar een van. Verder werden er speerpunt- en aandachtsgebieden geselecteerd.

“Als we daar inspanningen leveren, kunnen we de gunstige staat bereiken die Europa ons oplegt”, zegt Katrien Smet. “In de eerste groep tegen 2021, in de tweede groep tegen 2027.” Bij de speerpunten zitten de Kalkense Vaart (Oost-Vlaanderen), de IJse en de Laan (Vlaams-Brabant) en delen van de bekkens van de Nete, de Maas en de Demer. Minister Joke Schauvliege kondigt aan dat deze plannen eind dit jaar goedgekeurd worden.

Meer info: the Big Jump