Kritiek op ggo-voorstel Europese Commissie barst los

Zowel voor- als tegenstanders van de teelt van genetisch gemodificeerde gewassen uitten kritiek op het voorstel van de Europese Commissie om lidstaten toe te laten om de teelt van een door de EU goedgekeurde ggo te verbieden op hun grondgebied. Milieuorganisaties, landbouworganisatie COPA-COGECA en biotechnologiebedrijven vrezen dat het voorstel aanleiding zal geven tot veel rechtszaken.

Om de impasse in het ggo-dossier te doorbreken, stelde de Europese Commissie voor dat ggo-sceptische lidstaten de teelt op hun grondgebied mogen verbieden, maar niet langer kunnen verhinderen dat de Europese Unie het licht op groen zet voor de teelt van ggo-gewassen die door de Europese Voedselveiligheidsautoriteit EFSA als veilig voor mens en milieu worden beschouwd. Europees commissaris voor gezondheid en consumentenbeleid John Dalli ontkent de beschuldigingen dat hij op die manier een politieke deal sluit om de toelating van nieuwe ggo's mogelijk te maken.

Milieuorganisaties hebben grote vraagtekens bij de juridische fundering van de voorstellen. Lidstaten die de teelt van transgene gewassen willen tegenhouden, kunnen door de voorgestelde regels te maken krijgen met juridische procedures aangespannen door zowel de firma’s achter de ggo-gewassen, als door landbouwers die zich in de uitoefening van hun bedrijf door hun eigen overheid benadeeld voelen tegenover hun buitenlandse collega’s.

Secretaris-generaal Pekka Pesonen van de overkoepelende Europese landbouworganisatie COPA-COGECA zegt dat het voorstel van de Europese Commissie een gevaarlijk juridisch precedent schept waardoor de interne markt voor toegelaten producten ernstig wordt verstoord en landbouwers niet meer op gelijke basis kunnen concurreren binnen de EU. Landbouwers kunnen geconfronteerd worden met eenzijdige beslissingen van hun nationale overheid omtrent de teelt van ggo’s en de co-existentie met gangbare en biologische gewassen. Dit zal leiden tot juridische en economische conflicten waartegen landbouwers geen verweer hebben.

COPA-COGECA vraagt dat de risicobeoordeling door de Europese Voedselveiligheidsautoriteit EFSA de basis blijft vormen voor de toelating van de teelt van een ggo-gewas op Europees grondgebied. De overkoepelende landbouworganisatie vraagt tegelijk om een oplossing voor de importproblemen waar de veevoedersector mee kampt door de lage ggo-drempel van 0,9 procent die de EU hanteert. Op lange termijn wil COPA-COGECA eiwitbronnen van Europese bodem in het veevoederrantsoen gebruiken, maar tot dan moet een haalbare oplossing worden gevonden voor de ggo-contaminatie van geïmporteerde soja.

De Internationale organisatie voor biologische landbouw IFOAM zegt dat de voorstellen geen antwoord zijn op de steeds groter wordende problemen door ongewenste kruisingen tussen biologische en transgene gewassen. De vereniging voor biotechnologiebedrijven EuropaBio vreest op haar beurt dat de regelgeving door de lidstaten kan worden misbruikt om producten te weren. Tevens oordeelt zij het lastig dat nieuwe en van elkaar verschillende nationale regels mogelijk worden. Carel du Marchie Sarvaas van EuropaBio noemt het geen goede zaak dat overheden op grond van politieke argumenten gewassen kunnen tegenhouden, waarvan wetenschappers zeggen dat ze veilig zijn. Bayer CropScience meent dat vooral juristen wel varen bij de ingewikkelde juridische constructie die de Europese Commissie heeft bedacht.

Ook leden van het Europees Parlement toonden zich bezorgd om het voorstel van de Commissie. Enkele europarlementsleden bekritiseerden dat lidstaten de teelt van ggo’s niet kunnen weren met argumenten op basis van volksgezondheid en milieubescherming. Eurocommissaris Dalli antwoordde daarop dat gezondheid en milieu reeds in aanmerking worden genomen in het EU-oordeel door de risicobeoordeling van het EFSA.