Kledingmerken steeds meer op zoek naar biokatoen

Cijfers over het marktaandeel van biokatoen in de totale katoenproductie zijn vooralsnog schaars, maar variëren van 0,05 procent tot het meer gangbare cijfer van 1 procent. Hoewel bio dus een kleine niche is, profileren kledingmerken zich steeds meer met een gamma producten van biokatoen. Kris Dom gelooft dat biokatoen een toekomst heeft. Hij is woordvoerder van Ecolena, een pas opgerichte groothandel in ecologisch geproduceerd en verwerkt katoen. "De biologische katoenplant groeit trager en het katoen is daardoor minstens even goed of zelfs van een betere kwaliteit".

"De opbrengst per hectare is weliswaar lager dan bij conventioneel katoen, er is meer areaal nodig. En de proppen katoen worden met de hand geplukt. Conventioneel katoen wordt machinaal geoogst, maar pas nadat er eerst een sterk vervuilend ontbladeringsproduct op werd gespoten", zegt Doms. Voor de consument is niet alleen de milieuvriendelijkheid van biokatoen een meerwaarde, maar ook de arbeidsvoorwaarden die de producenten hanteren. "Wie het label biokatoen claimt, zou ook altijd eerlijke handel en correcte arbeidsvoorwaarden in rekening moeten brengen. De link is cruciaal".

Het probleem is dat voor de consument niet altijd duidelijk is onder welke omstandigheden biokatoen geproduceerd is. De grondstof biokatoen moet aan EU-normen voor biolandbouw voldoen. Maar het is niet altijd zeker dat er tijdens de verwerking van het biokatoen bijvoorbeeld met milieuvriendelijke verven werd gewerkt. En bij niet alle labels spelen arbeidsvoorwaarden en eerlijke handel een rol. China is dan wel een belangrijke producent van biokatoen, de arbeidsomstandigheden zijn er allesbehalve een toonvoorbeeld.

De verwarring wordt veroorzaakt doordat er verschillende keurmerken in omloop zijn. Zo zijn er onder meer drie labels die respectievelijk slaan op het vermijden van schadelijke stoffen voor de gezondheid, op milieuzorg en op een degelijke sociale context. "We werken aan een standaardnorm om af te lijnen wat biologisch katoen nu precies is", zegt Adril Elmani van Euratex, het Europese platform voor textielproducenten. "Nu heb je verschillende definities, die telkens van bepaalde criteria uitgaan. Het is belangrijk dat we een goede standaard uitwerken om uit deze schemerzone te geraken".

Kris Dom denkt dat biokatoen niet duurder hoeft te zijn dan traditioneel katoen. C&A garandeert bijvoorbeeld een identiek prijsniveau voor zijn biologische producten. Uit een intern onderzoek op Europese schaal bleek immers dat twee derde van de C&A-klanten wel biokatoen wil kopen als er geen meerkost is en de kledingstukken de jongste modetrends volgen. Dom zegt dat de meerkost verwaarloosbaar is, maar het probleem ligt elders. "De VS is de grootste katoenproducent ter wereld en subsidieert de katoenteelt. Daardoor ligt de wereldprijs van katoen laag, de kleine Aziatische en Afrikaanse katoenboeren zijn er de dupe van. Het is een schoolvoorbeeld van oneerlijke handel".

C&A lanceerde onlangs in alle filialen een kledinglijn op basis van 100 procent biologisch katoen en ontwierp hiervoor een eigen label, bio cotton. In 2007 ging een proefproject van start in 204 Europese vestigingen, waaronder 12 Belgische. Het was een succes, vrij snel gingen er 2 miljoen stuks de deur uit. In de nieuwe kledinglijn gaat het om 12,5 miljoen kledingstukken, wat volgens C&A een verwerking van 7.500 ton gecertificeerd biokatoen betekent.(KS)