Intensieve landbouw oorzaak van verdroging in China

China doet er goed aan om de landbouw zodanig te hervormen dat die beter rekening houdt met de effecten op de watervoorziening. Intensivering van de landbouw en de daarmee gepaard gaande hogere bemesting blijkt één van de oorzaken van de toenemende verdroging in Noord-China. Dat is de conclusie van onderzoek van onder andere Wageningen Universiteit. Zowel de uitbreiding van het landbouwareaal, onder andere met vocht-behoevende soorten als maïs, als de grotere hoeveelheden bemesting om de voedselproductie te verhogen, blijken een grote invloed te hebben op de bodemvochtvoorziening.

Noord-China is één van de dichtstbevolkte gebieden ter wereld. Sinds de jaren ’80 is de landbouw sterk geïntensiveerd om de voedselvoorziening voor de bevolking op peil te houden. Maar die intensivering heeft een hoge kost, zo blijkt nu uit nieuwe studies: nergens ter wereld neemt de hoeveelheid beschikbaar bodemvocht zo sterk af als in het noorden van China. Samen met onderzoekers uit China, de Verenigde Staten en de universiteiten van Gent en Amsterdam analyseerde onderzoeker Ryan Teuling van Wageningen Universiteit een grote hoeveelheid satellietgegevens uit de periode 1983 - 2012. Het project stond onder leiding van de Agricultural University van Beijing en onderzocht de veranderingen in de hydrologische cyclus van het gebied.

“De conclusies van ons onderzoek zijn enigszins verrassend,” zegt Teuling. “Vaak wordt de afname aan bodemvocht in verband gebracht met klimaatverandering, dus met veranderingen in temperatuur en neerslag. Er blijkt hier echter nog iets heel anders een rol te spelen. We vonden een duidelijk verband tussen de afname van de hoeveelheid bodemvocht en de intensivering van de landbouw in dit gebied. Zowel de uitbreiding van het landbouwareaal, onder andere met vocht-behoevende soorten als maïs, als de grotere hoeveelheden bemesting om de voedselproductie te verhogen, blijken een grote invloed te hebben op de bodemvochtvoorziening. Zelfs groter dan de klimaatverandering.”

In de regio zijn ook verschillende experimenten gedaan met verschillende hoeveelheden bemesting. Die laten een groot effect zien op de verdamping (meer biomassa dus meer verdamping). Per seizoen kan dat tot wel 100 mm schelen. De daardoor veroorzaakte verdroging van de bodem heeft volgens de onderzoekers waarschijnlijk ook een rol gespeeld bij de afname van de waterdoorvoer van de grote rivieren zoals de Gele Rivier.

Voor het eerst is nu aangetoond dat er een duidelijk verband is tussen intensivering van de landbouw en veranderingen in de hydrologische kringloop op regionale schaal, aldus de onderzoekers. “China doet er dus goed aan om te zoeken naar alternatieve vormen van landbouw, die enerzijds wel voldoen aan de noodzaak van het verbouwen van meer voedsel, maar anderzijds de toekomstige watervoorziening niet zo ernstig in gevaar brengen als de huidige methoden”, aldus Teuling. “Want het huidige systeem gaat uiteindelijk ten koste van de voedselzekerheid in het gebied.”

Meer info: 'Agriculture intensifies soil moisture decline in Northern China'