ILVO-proef bewijst succes van grasveredeling

Door bewust te kiezen voor nieuwe grasrassen kunnen melkveehouders 20 procent meer gras van hun land halen. Bovendien is het gras van nieuwe rassen ook duidelijk beter verteerbaar voor de koeien én het is ook beter bestand tegen extreme weersomstandigheden en roest. Dat blijkt uit een tweejarige vergelijkende proef van het Instituut van Landbouw-, Voeding- en Visserijonderzoek (ILVO) waarbij voor het eerst alle rassen op de Belgische lijst van geregistreerde rassen geëvalueerd werden.

Gras is naast maïs de belangrijkste teelt op een melkveebedrijf. Een kwart van het rantsoen van melkkoeien bestaat uit gras. Maar genoeg en voedzaam gras van het land halen blijkt door extreme weersomstandigheden en strengere bemestingsnormen in de praktijk steeds moeilijker. Nochtans is er een derde factor die bepalend is voor de opbrengst en voederwaarde van gras: de keuze van het ras. “En die keuze heeft een melkveehouder zelf in de hand”, zo benadrukt ILVO.

Elke jaar brengt ILVO een publiek beschikbare ‘beschrijvende’ rassenlijst uit waarop de prestaties via objectieve proeven met elkaar worden vergeleken. Normaal worden alleen de nieuwe kandidaat-rassen uitgezaaid en wordt voor de vergelijking met oudere rassen via een statische berekening een inschatting gemaakt. Omdat sommige rassen al heel lang op de lijst staan, het oudste dateert zelfs van 1946, besloot ILVO ook de oude rassen opnieuw in te zaaien.

Proef met 22 rassen

Zo werden maar liefst 22 rassen met elkaar vergeleken tijdens een tweejarige proef. Ook twee populaire rassen van buitenlandse lijsten werden mee getest. Deze rassen worden vaak door Belgische landbouwers gezaaid, maar werden nooit eerder in België getest. Alle 22 kregen een score op basis van opbrengst, persistentie, roestresistentie en verteerbaarheid.

Daaruit komt naar voor dat nieuwe rassen een hoger opbrengstpotentieel hebben, ook in droge omstandigheden zoals in 2018 en 2019 het geval was. Op jaarbasis brengen de nieuwste rassen 1,5 tot 2 ton droge stof per hectare meer op. “Dit betekent dat een melkveehouder met een gemiddeld melkveebedrijf met ongeveer 25 hectare grasland zo’n 2 hectare minder grasland nodig heeft om de koeien op stal een hele winter van gras te voorzien. Dat zijn 2 hectare die vrijkomen voor de teelt van andere gewassen”, aldus ILVO-onderzoekster Joke Pannecoucque.

Veel melkveehouders zaaien Italiaans raaigras in het najaar om in het voorjaar één snede te maaien en het gras vervolgens te vernietigen. “Italiaans raaigras als soort is hier bijzonder geschikt voor. Het kan minder goed tegen beweiding en je kan het geen jaren laten aanliggen, maar het kent wel een snelle groei in het voorjaar”, legt Pannecoucque uit. Toch zijn ook hier de verschillen tussen de rassen groot. De rassen die bovengemiddeld veel opbrengen in die eerste snede, zijn bijna allemaal jonger dan 10 jaar. Het gaat om een opbrengstverschil tot bijna 20 procent.

Ook kwalitatieve vooruitgang

Ook op vlak van kwaliteit is vooruitgang geboekt. De nieuwe rassen zijn persistenter, wat betekent dat minder kale plekken ontwikkelen in de zode, ook tijdens de afgelopen droge seizoenen. Nieuwe rassen vormen bovendien minder stengels in het jaar van zaaien, wat de kwaliteit en de verteerbaarheid van het geoogste gras ten goede komt. Tot slot zijn nieuwe rassen ook resistenter tegen roest, wat resulteert in een gezonder gewas.

“De resultaten zijn duidelijk”, zegt Joke Pannecoucque. “Op alle vlakken scoren de nieuwere rassen beter dan de oudere. Bovendien doen de rassen van de buitenlandse lijst het op een aantal aspecten ook minder goed dan de rassen op onze lijst.” Volgens haar is dit niet alleen een mooi bewijs van het succes van grasveredeling, maar ook belangrijk nieuws voor de melkveehouder.

Meer informatie: Vergelijkende rassenlijst Italiaans raaigras