Historisch grote onderschrijding van Franse melkquotum

Het aantal melkkoeien in Frankrijk neemt al jaren af. De gevolgen daarvan zijn nu duidelijk zichtbaar: nog nooit is er in Frankrijk zoveel onder het quotum gemolken. Dat heeft ook gevolgen voor de productie van melkpoeder en de productie van boter en yoghurts. Alleen de kaasproductie kon twee procent stijgen. De uitvoer van Franse zuivelproducten lijkt zich dit jaar niet te herstellen van de terugval van vorig jaar. 

Frankrijk heeft het afgelopen melkjaar, dat afgesloten werd in april, een productie gehaald van 22,7 miljoen ton of gecorrigeerd voor botervet, 22,9 miljoen ton. Dat laatste is 1,8 miljoen ton ofwel 2,2 procent onder het oude, nationale quotum. Sinds de Europese quota in 1984 werden ingevoerd, is dit een dieptepunt voor de Franse melkproductie.

Voor de komende maanden blijven de Fransen pessimistisch, al was maar omdat het droge weer de productie van ruwvoeder danig heeft bemoeilijkt. Uit cijfers van de dienst voor landbouwinfo en -statistieken Agreste blijkt dat de Franse melkproductie in april weer 1,6 procent onder het cijfer van vorig jaar lag. Mei bracht echter een ommekeer met een plotselinge toename met 2,5 procent. De bevriezing van de Europese quotumverhoging die vorig melkjaar nog gold, werd inmiddels opgeheven. Daarmee dreigt de kloof tussen de nationale melkproductie en het quotum - dit melkjaar 24,7 miljoen liter - nog groter te worden.

Als gevolg van de dalende melkproductie, lag ook de boterproductie in de eerste vier maanden van dit jaar 9,5 procent onder die van vorig jaar. Bij melkpoeder komt de daling uit op iets meer dan zes procent en bij yoghurts en desserts op iets meer dan één procent. Kaas weet de dans nog enigszins te ontspringen want de totale productie steeg tot begin mei met bijna twee procent. Al is het mogelijk dat Franse kaasfabrieken daarvoor melk uit het buitenland aanvoeren. Ook de voor de Fransen zo belangrijke uitvoer van zuivel heeft vorig jaar forse klappen gekregen en lijkt daar dit jaar nog niet van te herstellen.

De oorzaak van dit alles is de al jaren aanhoudende inkrimping van de Franse melkveestapel. Vorig jaar is het aantal melkkoeien weer met 3,2 procent gedaald naar ruim 3,67 miljoen dieren, dat zijn er 225.000 minder dan een vijftal jaar geleden. De melkveestapel zakt dus sneller dan het totaal aantal runderen, dat eind dit jaar nog geen volle procent onder het peil van een jaar eerder lag. "Die inkrimping van de melkveestapel wordt bovendien lang niet gecompenseerd door de toename van het rendement per koe", aldus Agreste.

De ontwikkelingen op de Franse melkmarkt worden bepaald door de melkprijs. Agreste berekende dat de melkprijs vorig jaar gemiddeld 18 procent lager lag dan in 2008. Dit jaar stabiliseren de prijzen zich, maar dan wel op het niveau van 2006, dat veel lager lag dan de twee topjaren daarna. De Franse melkveehouders en hun bond, de FNPL, zijn er onlangs wel in geslaagd om met de collega’s van de coöperaties en de zuivelindustrie een verhoging met gemiddeld tien procent voor elkaar te krijgen. Maar of de zuivelfabrieken en andere inkopers die 'indicatieprijs' ook inderdaad zullen volgen, is maar de vraag.