Frans onderzoek zorgt voor onrust over veiligheid ggo's

Tumoren zo dik als pingpongballen bij ratten die met genetisch gewijzigde maïs van Monsanto gevoed werden: een schokkende studie van Franse vorsers brengt het debat over ggo's weer op gang. De Europese Commissie heeft voedselveiligheidsautoriteit EFSA gevraagd de resultaten te onderzoeken. Het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) reageert bijzonder sceptisch en wijst erop dat onderzoeksleider Séralini gecontesteerd is.

"Voor de eerste keer is de impact van een genetisch gemodificeerd gewas en een pesticide op de gezondheid geëvalueerd over een langere periode en op completere wijze dan de regeringen en industriëlen dat deden. Welnu, de resultaten zijn alarmerend", zo vat Gilles-Eric Séralini de studie samen die hij aanstuurde. Séralini is professor aan de universiteit van Caen in het noorden van Frankrijk.

In het grootste geheim volgden de universitaire vorsers van Caen gedurende twee jaar een groep controleratten en 200 ratten die ze in drie groepen verdeelden: de eerste groep werd enkel met de glyfosaatresistente ggo-maïs NK603 gevoed, de tweede met de ggo-maïs die met Roundup behandeld was, 's werelds meest gebruikte onkruidverdelger, en de derde met maïs die niet gemodificeerd was maar wel behandeld met deze onkruidverdelger.

"De resultaten wijzen op heel wat meer en vroegere sterfte bij het gebruik van deze twee producten (ggo en Roundup)", aldus de professor. De vorsers stelden bijvoorbeeld vast dat de sterfte bij de vrouwelijke ratten twee tot drie keer hoger lag dan bij de controlegroep en dat de ratten van beide geslachten twee tot drie keer meer tumoren hadden.

"Misdadig is dat dit niet op voorhand getest werd en dat de gezondheidsautoriteiten geen testen op langere termijn geëist hebben terwijl ggo's al 15 jaar in de handel zijn", meent Séralini. De studie lokte talrijke reacties uit. De Franse minister van Landbouw, Stéphane Le Foll, pleit voor "veel striktere" goedkeuringsprocedures binnen de Europese Unie.

Europees parlementslid Bart Staes (Groene fractie) eist meteen een moratorium voor alle nieuwe toelatingen voor ggo-teelten en ggo-producten op de Europese markt. En ook het onderzoek naar ggo's moet voor hem grondiger. "De toxicologische studies naar de effecten van gemodificeerd voedsel, zoals die tot nog toe worden geëist door de Europese regelgeving in kader van de toelating op de Europese markt, zijn onvoldoende diepgaand en grondig", hekelt Staes, die wil dat de Europese instanties de gezondheidsrisico's van ggo's zelf gaan onderzoeken. "De onderzoeksgegevens van Monsanto en andere multinationals zijn niet objectief en niet gebaseerd op serieus wetenschappelijk en betrouwbaar onderzoek", besluit hij.

De Europese Commissie heeft EFSA alvast gevraagd zich meteen over de resultaten te buigen. "Indien er nieuwe wetenschappelijke feiten worden vastgesteld, zullen we daar consequenties aan verbinden", benadrukte een woordvoerder woensdag. Zo zou de behandeling van de aanvraag tot hernieuwing van de toelating voor de ggo-maïs MON 810 van het Amerikaanse Monsanto meteen bevroren worden.

Het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) reageert erg sceptisch. Vooreerst zegt de wetenschappelijke instelling dat de studie pas donderdag wordt gepubliceerd, waardoor het momenteel onmogelijk is om de onderzoeksmethode na te gaan. "Bovendien gebeurt de publicatie in Food and Chemical Toxicology Journal, weliswaar een wetenschappelijk tijdschrift, maar geen topwetenschappelijk tijdschrift zoals Cell of Nature, waar je dergelijke doorbraken zou verwachten", zegt Kris Van der Beken.

Séralini is een gecontesteerd onderzoeker, meent VIB. "Séralini heeft al meer dergelijke publicaties gedaan, maar geen enkele daarvan heeft wetenschappelijk standgehouden. Dat komt omdat hij conclusies trekt die niet uit de gegevens zijn af te leiden. EFSA heeft de vorige studie van Séralini over ggo-maïs op vraag van de Europese Commissie geanalyseerd. Zijn conclusies werden niet gevolgd op basis van gegronde wetenschappelijke elementen en het advies van EFSA over de veiligheid van ggo-maïs werd herhaald."

VIB verwijst verder naar vele studies die de veiligheid van ggo-maïs aantonen. "In de Verenigde Staten wordt al zeventien jaar transgene maïs op het veld en als voedsel voor runderen gebruikt. In landen waar ggo-maïs in voeder en voedsel werd gebruikt, zijn ook toxicologische studies gedaan die het tegendeel bewijzen. Ggo-gewassen hebben het voordeel dat minder pesticiden gebruikt moeten worden." Séralini is tot slot voorzitter van de scientific board van 'The Comittee for Research & Independent Information on Genetic Engineering CRIIGEN', een lobbygroep die in Europa ijvert voor strengere regels rond ggo-gewassen.