FOD Economie start onderzoek naar mistoestanden met aardappelcontracten
nieuwsDe vier landbouworganisaties binnen brancheorganisatie Belpotato.be hebben een brief gestuurd naar de FOD Economie om de misstanden rond contracten in de aardappelsector aan te kaarten. Verschillende afnemers hebben het gecontracteerde volume eenzijdig teruggeschroefd, wat tot grote bezorgdheid leidt. De FOD Economie bevestigt de ontvangst van de brief en benadrukt dat het eenzijdig wijzigen van contracten verboden is. Er is inmiddels een onderzoek gestart om na te gaan of er sprake is van inbreuken.
Meerdere klachten over meerdere afnemers
Het stof in de aardappelsector is nog niet gaan liggen. In een brief vragen Boerenbond, ABS, FWA en Fiwap aan de FOD Economie om te bemiddelen en de nodige onderzoeken in te stellen. “Op vandaag worden wij door verschillende van onze leden gecontacteerd over eenzijdige aanpassingen van contracten in de aardappelsector waarbij een aantal afnemers alle afspraken en regels aan hun laars lappen”, klinkt het. Er zijn meerdere meldingen van diverse dossiers, stellen ze. Voor de FOD Economie sommen ze een aantal situaties uit de praktijk op.
De afnemer neemt telefonisch contact op met de landbouwer met de melding dat de aardappelmarkt gewijzigd is en dat hij zich genoodzaakt ziet om de gecontracteerde hoeveelheid met 20 procent te verminderen. Ongeacht of de betrokken landbouwer akkoord is dan wel nog bedenktijd vraagt, krijgt de betrokken landbouwer enkele dagen later een mail met een aangepast contract waarbij de handtekening van de landbouwer reeds voorzien is op het aangepaste contract zonder dat de landbouwer dit document effectief ondertekende. "Dit gaat voor ons regelrecht in tegen de betrokken wetgeving betreffende de oneerlijke handelspraktijken", klinkt het.
De afnemer stuurt een mail naar de landbouwers met de vermelding dat de contracthoeveelheden met 15 procent worden verminderd. Hier werden geen aangepaste contracten verstuurd, maar de formulering in de betrokken brief stuurt wel aan op een zogenaamd stilzwijgend akkoord, daar er een mogelijkheid vermeld is om vragen te stellen maar dit zonder enige vermelding van termijn waarbinnen je moet reageren. "Ook dit is volgens ons een eenzijdige aanpassing van een door beide partijen ondertekend contract wat dus niet kan volgens de wetgeving op oneerlijke handelspraktijken."
De afnemer bezorgt het niet ondertekende contract aan de teler met de vraag om het binnen de zeven dagen te ondertekenen. Meer dan een maand later krijgt de landbouwer een mail dat de hoeveelheid met tien procent wordt verminderd. Dit contract was nog steeds niet ondertekend door de afnemer. "Meer dan een maand wachten om een afspraak te bevestigen is volgens ons geen redelijke termijn vooral ook omdat de teler maar zeven dagen de tijd krijgt", aldus de landbouworganisaties.
Slechte timing
De timing waarbinnen dit gebeurt, noemen de landbouworganisaties “extra bezwarend” omdat de telers hun teeltplan al hebben opgemaakt en daarvoor al seizoenpachten zijn aangegaan. Bovendien hebben ze ook al de bestellingen van hun grondstoffen gedaan: pootgoed, meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen werden vaak al aangekocht. “Dit maakt het voor heel wat landbouwers onmogelijk om nog naar andere teelten over te stappen. Daarnaast heeft dit ook effecten in de hele keten want pootgoedtelers en -handelaars melden ook dat er minder pootgoed wordt afgenomen dan de overeengekomen hoeveelheden”, zo schrijven ze in de brief naar de FOD Economie.
Nu het plantseizoen voor de deur staat, zorgt dit voor grote onzekerheid bij de landbouwers. Om die reden vragen de vier organisaties om deze handelspraktijken te onderzoeken. Ze vragen ook een overleg met de FOD Economie en in de schoot van Belpotato.be. Binnen deze brancheorganisatie werd de afgelopen jaren in de werkgroep ‘contracten’ onder het voorzitterschap van de FOD Economie gewerkt aan een verfijning en actualisatie van de gedragscode voor het opmaken van contracten in de aardappelsector. Nu afnemers deze regels aan hun laars lappen, zijn ze van mening dat er opnieuw nood is aan een scheidsrechter in de brancheorganisatie.
Het eenzijdig wijzigen van overeenkomsten is een inbreuk uit de zwarte lijst van oneerlijke handelspraktijken in de landbouwsector
Inbreuk uit de zwarte lijst
In een schriftelijke reactie laat de FOD Economie weten dat zij inderdaad de brief van de landbouworganisaties heeft ontvangen. “De Economisch Inspectie had eerder al een onderzoek geopend in de aardappelsector op basis van de signalen in de pers hierover. Het eenzijdig wijzigen van overeenkomsten is in beginsel een inbreuk uit de zwarte lijst van oneerlijke handelspraktijken in de landbouw- en de voedselvoorzieningsketen. Dat betekent dat dit steeds verboden is”, klinkt het. Onderzoek zal volgens de FOD uitwijzen of er sprake is van zulke eenzijdige wijzigingen, maar omdat dit valt onder het geheim van het onderzoek wil de dienst er momenteel niet meer over kwijt.
In een reactie laat Christophe Vermeulen, CEO van Belgapom, weten dat hij een samenkomst van de werkgroep ‘contracten’ bij Belpotato onder leiding van de FOD Economie toejuicht en dat de sectorfederatie daarbij zijn volledige medewerking zal verlenen.
Beeld: Themabeeld
