Fevia roept op voedingssector te sparen bij nemen van droogtemaatregelen
Wanneer de kraan dichtgaat, drogen ook de winkelrekken op. Met die boodschap wil Fevia, de federatie van de voedingsindustrie, wijzen op de mogelijke impact van beslissingen die de Droogtecommissie zal moet nemen nu regen in ons land uitblijft. “Het is goed dat er werk wordt gemaakt van een afwegingskader, maar besef dat water essentieel is voor onze sector. Kiezen voor voedselvoorziening is een rationele keuze”, klinkt het.
Tijdens de maanden juli en augustus viel er in ons land welgeteld 23 millimeter neerslag. Daarmee lijkt 2022 de geschiedenis in te gaan als de droogste zomer sinds 1833. Voor Fevia is het duidelijk dat we grondig moeten nadenken over hoe om te gaan met de aanhoudende droogte, zowel op korte als op lange termijn. “Op beleidsvlak ligt de bal in Vlaanderen momenteel bij de Droogtecommissie, die voor de moeilijke taak staat om verschillende belangen af te wegen. In Wallonië, de situatie is weliswaar minder zorgwekkend maar de situatie is daar ook niet rooskleurig”, aldus de voedingssector.
Fevia wijst erop dat voedingsbedrijven zonder de garantie op water de voedselbevoorrading niet kunnen blijven garanderen. “Zowel landbouwers als voedingsbedrijven hangen af van de beschikbaarheid van voldoende water om ook morgen de winkelrekken nog te kunnen vullen. De voedingsindustrie is dan ook een essentiële sector, zoals tijdens de coronacrisis is gebleken”, benadrukt de sectorfederatie.
Keuzes maken bij afwegingskader
Dat er werk gemaakt wordt van een afwegingskader noemt Fevia een daad van goed bestuur en van verantwoordelijkheid opnemen. Het hoopt dat het niet tot drastische maatregelen moet komen, maar toch moeten we voorbereid zijn op een verder aanhoudende droogte. “En daarin moeten we durven om echte keuzes te maken”, is te horen. “Dat landbouworganisaties ervoor pleiten om de productie van voeding voorrang te geven op recreatieve doeleinden is daarbij niet meer dan normaal.”
De voedingssector is de grootste industriële werkgever en investeerder van ons land, benadrukt de federatie. “Die afschakelen van water zou onverantwoordelijk zijn en een impact hebben op de volledige keten: van in de winkelrekken tot op het veld van onze landbouwers. Naast de impact op de voedselvoorziening en de socio-economische impact riskeren we ook heel wat landbouwgrondstoffen verloren te laten gaan, wat dan weer een ecologische impact heeft”, luidt het.
Fevia stelt dat water op tal van manieren essentieel is voor een essentiële sector als de voedingssector: om landbouwgewassen te telen, maar evenzeer tijdens de verwerking, als ingrediënt, om te koken, te spoelen of af te koelen en uiteraard om de fabrieken schoon te maken en de voedselveiligheid te bewaken. “Een tekort aan water zou bovendien een extra klap betekenen boven op de huidige explosie aan kosten voor energie, grondstoffen, transport, verpakkingen en lonen. Laat het duidelijk zijn: de voedingsindustrie blijft haar rol als essentiële sector opnemen, maar doet dat de voorbije jaren in extreem moeilijk omstandigheden”, klinkt het waarschuwend.
In dat kader verwijst het naar de aanbeveling die de Europese Commissie deed naar aanleiding van de recente mededeling ‘Safe gas for a safe winter’. “Lidstaten moeten in hun energienoodplannen rekening te houden met essentiële gebruikers, zoals industrieën die beslissend zijn voor de bevoorrading van essentiële producten”, zo stelt de Commissie. Voeding wordt daarbij expliciet als een maatschappelijk kritieke sector aangeduid.
Volgens de voedingssector zorgen de droogteperiodes zelf al voor een extra uitdaging. “Voor het zoveelste jaar op rij zorgen ze voor een verminderde gewasopbrengst en -kwaliteit”, legt Fevia uit. “Voor boontjes kijken we al aan tegen verliezen van gemiddeld 50 procent. Er zijn zelfs percelen waar landbouwers niets zullen kunnen oogsten. De voedingsketen kampt dus al met problemen door het huidige klimaat. Bijkomende opgelegde waterbeperkende maatregelen zou dit nog verergeren.”
Inspanningen om watervoetafdruk te verlagen
Tegelijk wijst de sector op de inspanningen die het al heeft gedaan en de samenwerkingsverbanden die het al is aangegaan om minder water te gebruiken en om alternatieve waterbronnen in te zetten. Zo zijn er steeds meer voedingsbedrijven die waterhergebruikprojecten opstarten, zodat hun afvalwater opgezuiverd wordt tot drinkwaterkwaliteit en opnieuw kan gebruikt worden, wat een enorme waterbesparing oplevert.
Fevia: “De voedingsbedrijven maken daarmee werk van de doelstellingen uit de duurzaamheidsroadmap van de Belgische voedingsindustrie. Daarin nam onze sector expliciet twee doelstellingen op het verlagen van de watervoetafdruk. Fevia Vlaanderen is in dit kader ook een Blue Deal aan het voorbereiden voor de volledige Vlaamse voedingsindustrie, als uitbreiding voor de succesvolle Green Deal Brouwers die al loopt.”
Om als sector te kunnen investeren in innovatieve projecten rond duurzaam watergebruik, vaak samen met (keten)partners, onderzoeksinstellingen en de innovatiecluster Flanders’ FOOD, ondervinden voedingsbedrijven vaak problemen. “Er blijven nog heel wat administratieve hinderpalen die weggewerkt moeten worden”, zo stelt Fevia.
Maar deze inspanningen nemen niet weg dat voedingsbedrijven ook op de korte termijn moeten bestand zijn tegen waterschaarste. “We moeten onze voedselvoorziening kunnen blijven garanderen. Om dat te doen en om geen landbouwgrondstoffen verloren te laten gaan blijft watervoorziening nodig in de voedingsindustrie”, klinkt het. Fevia benadrukt dat dit het uitgangspunt moet zijn bij het nemen van noodzakelijke droogtemaatregelen. “We roepen de overheden dan ook op om blijvend aandacht te hebben voor het essentiële karakter van de voedingsindustrie, die zich momenteel bovendien in een uiterst precaire situatie bevindt.”
Bron: Eigen berichtgeving
