Europese Commissie rekent op daling voedselprijzen

Volgens experts van de Europese Commissie zijn de prijzen van graan, rijst en soja op dit moment inderdaad zeer hoog. De prijs van suiker is dan weer eerder laag, ondanks het gebruik van suikerriet voor de productie van bio-ethanol. Dat bewijst dat biobrandstoffen slechts een beperkte invloed hebben op de prijsstijgingen. De Commissie verwerpt ook de verklaring dat de hoge voedselprijzen toe te schrijven zijn aan speculanten en beleggers. "Speculatie kan wel voor prijsschommelingen zorgen, maar niet voor blijvend hoge niveaus", stelt ze. Waar de verklaring wel ligt, hangt af van de grondstof.

Voor tarwe is er sinds 2002 een prijsstijging, na enkele jaren van zeer lage prijzen. Die zeer lage prijzen hadden de productie van graan ontmoedigd. Bovendien waren er enkele zeer slechte oogsten in Australië en elders. In combinatie met lage voorraden en een lichte stijging van de vraag verklaren die de prijsstijging. De tarweprijs steeg het afgelopen jaar met niet minder dan 84 procent.

De prijs van maïs steeg het afgelopen jaar 28 procent. Die stijging is deels te verklaren door de gestegen vraag naar vlees in Azië, wat de prijs van veevoeder deed stijgen. Daarbij komt de massale overstap naar biobrandstoffen in de Verenigde Staten. Doordat veel Amerikaanse boeren overstapten op maïs voor biobrandstof, stegen ook de prijzen van katoen en soja. Die gestegen katoenprijs is meteen een zegen voor enkele arme Afrikaanse landen met een stevige katoenproductie. De gestegen sojaprijs zorgt ervoor dat boeren in de VS hun productie opnieuw opvoeren, ten nadele van maïs.

De prijs van rijst is het afgelopen jaar zowat verdubbeld, hoewel vraag en aanbod ongeveer gelijk bleven. De export van rijst is zeer beperkt, slechts een 6 tot 7 procent van de wereldproductie. Dat maakt de prijzen zeer volatiel. De prijsstijging is wellicht te verklaren door een paniekreactie, met onder meer exportbeperkingen in enkele producerende landen.

De Commissie wijst ook op de verantwoordelijkheid van de kleinhandel. De prijsstijging van graan zou een stijging van de broodprijs met 3 procent rechtvaardigen. In werkelijkheid steeg de prijs het afgelopen jaar echter met 10 procent. Voor oliën bedroeg de prijsstijging 12 procent, hoewel de grondstoffen slechts een stijging met 8 procent rechtvaardigden. Enkel vlees is een uitzondering, met een stijging van 4 procent in plaats van 8 procent. De komende maanden verwachten de experts een daling van de voedselprijzen naar "hoge maar redelijke niveaus". Veel zal afhangen van de oogsten deze zomer.

De Commissie stelt dat Europa intussen al veel gedaan heeft om de voedselprijzen te doen dalen. Zo is de verplichte braaklegging van akkers geschrapt en zijn de productiequota voor melk opgetrokken. Off the record stellen experts dat Europa best zo snel mogelijk het 'hysterisch debat' over genetisch gemanipuleerde organismen (ggo's) verlaat en volop de kaart van technologische vernieuwing trekt.(KS)