Europa wil werkgevers illegalen harder aanpakken

De lidstaten van de Europese Unie moeten harder optreden tegen werkgevers die illegale migranten uit derde landen aan de slag helpen. De overheden moeten meer inspecties uitvoeren en in de meest ernstige gevallen moeten de werkgevers strafrechterlijk gesanctioneerd worden. Dat heeft de Europese Commissie woensdag voorgesteld. De bouw, de landbouw, de horeca en de textielsector zijn de belangrijkste sectoren waar illegalen worden tewerkgesteld.

De grote kans op zwartwerken is volgens de Europese Commissie nog steeds de voornaamste drijfveer voor illegale migranten om de oversteek naar Europa te wagen. De Commissie schat dat er ongeveer 4 tot 8,5 miljoen illegale migranten in de Europese Unie verblijven en elk jaar zouden er nog eens zo'n 350.000 tot 500.000 economische vluchtelingen bijkomen. Velen worden tewerkgesteld tegen te lage lonen en in abominabele omstandigheden.

Hoewel bijna alle lidstaten beschikken over sancties, en negentien onder hen ook strafrechterlijk kunnen optreden, schiet de huidige aanpak volgens bevoegd eurocommissaris Franco Frattini tekort. "Ervaring leert dat de bestaande sancties er niet in slagen om de werkgevers ervan te weerhouden, illegale migranten aan het werk te zetten. Daarom is het van vitaal belang dat de lidstaten gelijkaardige maatregelen invoeren en effectief toepassen", verklaarde de Italiaan.

Bij wijze van preventieve maatregel wil de Commissie dat werkgevers -zowel ondernemingen als private personen- de verblijfsvergunning natrekken vooraleer ze werkzoekenden uit derde landen aanwerven. "Het zou onredelijk zijn te eisen dat de werkgevers valse papieren ontdekken", beaamt Frattini, "maar ze mogen niet aan hun verantwoordelijkheid ontsnappen indien zou blijken dat de documenten manifest ongeldig zijn".

Werkgevers die de toets niet uitvoeren en illegale migranten aan een job helpen, riskeren volgens het voorstel van de Commissie een hele waaier aan administratieve sancties: van boetes over het uitkeren van uitstaande lonen, taksen en bijdragen aan de sociale zekerheid tot het verlies van subsidies en het recht om mee te dingen naar een openbare aanbesteding.

Wanneer de werkgever recidiveert, minstens vier illegale migranten tewerkstellen of zich schuldig maakt aan extreme exploitatie, moeten de lidstaten ook strafrechterlijke sancties voorzien. Die sancties moeten evenzeer gelden wanneer de werkgever weet dat de arbeider het slachtoffer van mensenhandel is. De Commissie zegt niet hoe streng de sancties moeten zijn. Zo hoopt ze weigerachtige lidstaten tegemoet te komen. Landen als Groot-Brittannië en Ierland gaan immers steevast op de rem staan wanneer Europa zich op het domein van het strafrecht begeeft.

Ook eist de Commissie dat de lidstaten hun inspecties opvoeren. Uit gegevens van het dagelijks bestuur van de EU blijkt dat slechts 2 procent van alle bedrijven in Europa vorig jaar gecontroleerd werd. "Het risico betrapt te worden, is zo goed als onbestaande. Daarom stel ik voor dat de lidstaten elk jaar minstens 10 procent van hun ondernemingen controleren", zei Frattini.

De hardere aanpak van illegale migratie wil de Europese Commissie combineren met een versoepeling van de wettelijk geregelde migratie naar Europa. Frattini beklemtoonde woensdag nogmaals dat de vergrijzing het arbeidsreservoir van Europa doet slinken en dat het oude continent nood heeft aan bijkomende arbeiders.(GL)