EU-landbouwraad buigt zich over Frans-Duits voorstel

Op de informele landbouwraad voor EU-ministers die van 19 tot 21 september doorgaat in Terhulpen, even buiten Brussel, zal bij de discussies over de toekomst van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid ook aandacht uitgaan naar het gezamenlijk voorstel van Frankrijk en Duitsland. Landbouwministers Bruno Le Maire en Ilse Aigner stellen daarin dat landbouwers er niet financieel op achteruit mogen gaan.

Het plan van de Franse landbouwminister Bruno Le Maire en zijn Duitse ambtgenoot Ilse Aigner is tamelijk behoudsgezind. Het beleid moet worden aangepast aan nieuwe uitdagingen zoals klimaatverandering, maar grote aanpassingen zitten er met de voorstellen ogenschijnlijk niet in. De twee landbouwministers leggen een groot accent bij het behoud van het systeem van twee pijlers, waarbij inkomenssteun en marktondersteuning in de eerste pijler zijn onder gebracht en plattelandsontwikkeling in de tweede pijler.

Veranderingen aan het tweepijlermodel zijn alleen toegestaan als deze duidelijke voordelen bieden aan ondernemers, platteland en milieu en mogen er in geen geval toe leiden dat landbouwers op minder EU-financiering kunnen rekenen. Het beleid moet echter wel vereenvoudigd worden en lidstaten moeten - binnen zekere marges - de ruimte krijgen om zelf accenten te leggen, bijvoorbeeld bij de verdeling van de directe inkomenssteun.

Beide landbouwministers pleiten voor het behoud van marktinstrumenten als interventie en private opslag als vangnet in crisissituaties, voor meer markttransparantie ten behoeve van de landbouwers, voor het handhaven van bedrijfstoeslagen en onderzoek naar het oprichten van risicofondsen. De twee landen keren zich tegen hernationalisatie van het landbouwbeleid, waaronder ook co-financiering wordt verstaan. Bij het debat over een herverdeling van de gelden tussen oude en nieuwe lidstaten moet voor Duitsland en Frankrijk ernstig rekening worden gehouden met de huidige verdeelsleutel.

Beide landen zijn het evenwel niet volledig eens geworden over de financiering van het beleid, zo blijkt uit de gezamelijke visie die in Berlijn is gepresenteerd. Het valt immers op dat Le Maire en Aigner zich nauwelijks uitlaten over de grondslag waarop vanaf 2013 de bedrijfstoeslagen moeten worden gebaseerd. De historische referentie waar zij naar verwijzen staat immers onder zware druk en een alternatief reiken zij niet aan. Wel noemen zij een flat rate (eenzelfde subsidie per hectare in gans Europa, nvdr) niet rechtvaardig en onverenigbaar met de economische situatie in de EU.