Een op de vijf Nederlandse boeren overweegt emigratie
Onzekerheid in de Nederlandse landbouwsector heeft een grote invloed op de toekomstplannen van Nederlandse boeren. Uit een trendonderzoek van LTO-ledenblad Nieuwe Oogst blijkt dat één op de vijf Nederlandse boeren en tuinders rondloopt met het idee om te emigreren. Experts verwachten desondanks hoogstens 'een kleine emigratiegolf'. Ook in Vlaanderen leidde onzekerheid in het verleden tot emigratiegolven.
Het is van alle tijden: onze noorderburen hebben een geschiedenis en traditie als het aankomt op emigratie van landbouwers. De afgelopen eeuwen vertrokken Nederlandse boeren in verschillende emigratiegolven naar landen als Canada, de Verenigde Staten en Denemarken. De laatste Nederlandse emigratiegolf dateert van zo’n twintig jaar geleden. Toen gingen er relatief veel boeren naar Canada en Denemarken.
“Ook vanuit Vlaanderen vertrokken er vanaf het einde van de negentiende eeuw boeren overzee, naar Amerika, Canada en Argentinië”, vertelt Greet Draye van het Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG). PlattelandsTv zocht enkele jaren geleden een aantal van onze voormalige landgenoten op die in de Verenigde Staten waren neergestreken. Het ging daarbij onder andere om een melkveebedrijf met 2.000 koeien en een akkerbouwbedrijf met een kleine 700 hectare grond.
Vlaamse emigratie naar Wallonië
Na de eerste wereldoorlog was er een golf van boerenemigratie naar Noord-Frankrijk, terwijl er behoorlijk wat boeren naar Wallonië verhuisden na de Tweede Wereldoorlog en later. “Je ziet steeds een golf van emigratie tijdens slechte en onzekere economische tijden, zoals bijvoorbeeld misoogsten en oorlogen”, vervolgt Draye die zelf de arbeidsmigratie uit het Hageland onder de loep nam.
Je ziet steeds een Vlaamse golf van landbouwemigratie tijdens slechte en onzekere economische tijden
Wat dat betreft kan zij zich ook wel wat voorstellen bij de vertrekwens van Nederlandse boeren. Volgens een trendonderzoek van Nieuwe Oogst, het land- en tuinbouwblad dat in opdracht van de boerenorganisatie LTO wordt uitgegeven, loopt 1 op de 5 boeren met een vertrekwens rond. Als reden geven boeren en tuinders in het onderzoek aan dat ze ontevreden zijn over de mogelijkheden in Nederland. Enerzijds voelen zij een gebrek aan waardering, anderzijds worden zij door regelgeving geremd, zo houdt het stikstofarrest de sector al jaren in de greep.
Canada is de gedroomde bestemming onder de geënquêteerde boeren (31%), gevolgd door Denemarken (12%) en Duitsland (9%). Experts die Nederlandse boeren assisteren bij emigratie, geven in Nieuwe Oogst aan dat ze hoogstens een ‘kleine emigratiegolf’ verwachten, niet zo groot als twintig jaar geleden.
Door de stikstofproblematiek zullen er saneringsprocessen worden opgestart waarbij boeren worden uitgekocht of hun bedrijven worden verplaatst. Ze zullen in afwachting daarvan nog even de kat uit de boom willen kijken.
Recente emigratie van Vlaamse landbouwers naar Frankrijk
Ann-Carine Schaap begeleidt namens het Franse agrarische makelaarskantoor Quatuor Transactions Nederlandstalige emigranten. De voorbije twee jaar begeleidde zij zeven gezinnen naar Frankrijk, waaronder twee Vlaamse melkveehouders. “Ze hebben vaak dezelfde redenen voor emigratie: Ze voelen zich niet meer welkom als landbouwer in eigen land”, bevestigt zij. Eén van de Vlaamse gezinnen emigreerde naar Bretagne en het ander naar de Vendée. In het laatste geval gaat het om een biologisch bedrijf met gastenverblijf voor toeristen. Beide bedrijven doen het volgens Schaap "erg goed".
Behalve problemen in eigen land, hebben de emigranten vaak al een klik met het land, vervolgt Schaap. "Sommigen hadden al 5 tot 10 jaar het idee om naar Frankrijk te gaan. Velen zijn ook een beetje verliefd op Frankrijk geworden omdat het een veelzijdig land is." Alhoewel ze tot nu toe alleen melkveehouders begeleidde, is er volgens haar ook interesse uit andere sectoren. "Ik heb vanuit Vlaanderen wel eens vragen gehad voor akkerbouw, varkens en pluimvee."
Bron: Eigen berichtgeving / Nieuwe Oogst
